Przed rokiem różnica na korzyść obligacji wobec lokat wynosiła 110 proc. Dlaczego ta różnica wzrosła do 230 proc.? Wyjaśnienie jest proste. W ciągu roku średnie oprocentowanie lokat bankowych obniżyło się o 2,48 pkt proc., a oprocentowanie obligacji firm spadło w tym czasie o 2,11 pkt proc. (a więc niewiele mniej), ale inaczej odczuwany jest spadek oprocentowania lokat z 5 do 2,5 proc. - jak w przypadku lokat - a inaczej z 10,6 do 8,5 proc. Oprocentowanie lokat spadło wszak o połowę, zaś oprocentowanie obligacji firm o mniej niż 20 proc.
Natomiast w liczbach bezwzględnych różnica na korzyść obligacji pozostała na podobnym poziomie – obligacje firm przewyższają oprocentowanie depozytów bankowych o 5,9 pkt proc. (przed rokiem 5,6 pkt proc.). To dlatego, że oprocentowanie lokat i obligacji spółek notowanych na Catalyst poddaje się tym samym czynnikom. W obydwu wypadach wpływ na oprocentowanie wywierają działania Rady Polityki Pieniężnej. Stopy procentowe Narodowego Banku Polskiego są dziś o 2,25 pkt proc. niższe niż przed rokiem, co odpowiada z grubsza obniżkom oprocentowania lokat i obligacji.
Tab1. Porównanie średniego oprocentowania lokat, obligacji skarbowych i średniego oprocentowania obligacji korporacyjnych
Lokaty | |||
Średnie oprocentowanie | |||
2012 X | 2013 X | zmiana | |
3M | 4,81 | 2,44 | -49,30% |
6M | 5,16 | 2,5 | -51,50% |
12M | 5,42 | 2,48 | -54,20% |
24M | 4,85 | 2,9 | -40,20% |
Obligacje skarbowe | |||
Oproc. w I okresie odsetkowym | |||
2012 X | 2013 X | zmiana | |
2-letnie | 4,3 | 3 | -30,20% |
3-letnie | 5 | 3,3 | -34,00% |
4-letnie | 5,5 | 3,5 | -36,40% |
10-letnie | 5,8 | 4 | -31,00% |
Obligacje korporacyjne | |||
Średnie oprocentowanie | |||
2012 X | 2013 X | zmiana | |
Banki | 7,71 | 5,86 | -24,00% |
Deweloperzy | 10,22 | 8,21 | -19,67% |
Windykatorzy | 11,05 | 8,49 | -23,17% |
Średnia (Firmy) | 10,63 | 8,52 | -19,85% |
źródło: Open Finance, obligacjeskarbowe.pl, obligacje.pl |
Kwestia ryzyka
Ceną, którą trzeba zapłacić za przywilej osiągania zysków ponad trzy razy wyższych niż z tradycyjnych lokat bankowych, jest akceptacja ryzyka z jakim wiąże się inwestowanie na Catalyst – rynku obligacji firm. Jego rozpiętość jest znacząca. Znajdziemy tutaj i obligacje, których rentowność jest niższa niż 2 proc. brutto – inwestorzy są przekonani o bezpieczeństwie inwestycji w przypadku obligacji niektórych firm, że cenią je wyżej niż lokaty bankowe. Znajdziemy jednak i takie, na których ryzyko poniesienia straty jest tak znaczące, że rentowność liczona jest w setkach procent.
Warto zdawać sobie sprawę, że tylko w 2013 r. mieliśmy trzy bankructwa na Catalyst i kilka kolejnych przypadków opóźnień w spłacie obligacji. Jednak trzeba też przypomnieć, że przypadki te stanowiły margines rynku wartego dziś ponad 50 mld złotych, a za każdym razem, gdy dochodziło do upadłości lub nieterminowej spłaty obligacji, chodziło o papiery oprocentowane wyraźnie powyżej przeciętnej dla Catalyst. Te przykłady wskazują, gdzie leży największe ryzyko – w przypadku wysokooprocentowanych papierów, jest ono najwyższe.
Na drugim biegunie możemy umieścić banki (w istocie najniżej oprocentowane obligacje dostępne dla inwestorów detalicznych wypuściła Giełda (obecnie 3,87 proc.) i PKN Orlen (4,17 proc.), których obligacje także oprocentowane jest wyraźnie wyżej (średnio o 127 proc.) niż lokaty bankowe. Formalnie i lokata i obligacja są długiem zaciągniętym przez bank, dlaczego więc oprocentowanie tego długu różni się tak znacząco? Między lokatami i obligacjami znajduje się sporo różnic. Po pierwsze lokaty do 100 tys. EUR są gwarantowane przez Bankowy Fundusz Gwarancyjny. Po drugie obligacje banków, to często obligacje podporządkowane, co oznacza, że w razie upadłości banku ich posiadacze spłacani są w ostatniej kolejności. Zatem także i w tym przypadku oprocentowanie lokaty i obligacji – nawet w tym samym banku – jest kwestią wyższego ryzyka inwestycji.
Skarbowy kompromis?
Pomiędzy oprocentowaniem lokat i obligacji firm znajdują się obligacje skarbowe. Jednak znacznie bliżej im do oprocentowania lokat niż obligacji firm, ponieważ powszechnie uważa się je za najbardziej bezpieczne instrumenty inwestycyjne (czy tak jest istotnie, to już inna sprawa – tu należałoby wysłuchać opinii np. Greków). Za obligacje dwuletnie resort finansów płaci 3 proc. w skali roku, a więc nieznacznie więcej niż wynosi oprocentowanie dwuletnich lokat. Również w przypadku trzy-, cztero- i dziesięcioletnich obligacji różnice nie są znaczące. Po pierwszym okresie odsetkowym oprocentowanie obligacji trzyletnich spadnie do wysokości WIBOR6M (obecnie 2,7 proc.) - niewiele mniej oferują banki na półrocznych lokatach. W przypadku obligacji cztero- i dziesięcioletnich, oprocentowanie spadnie do poziomu odpowiednio inflacja plus 1,25 i 1,5 pkt proc., czyli w obecnych warunkach do 2,25 i 2,5 proc. - banki oferują wyższe oprocentowanie, zatem poza pierwszym rokiem, gdy oprocentowanie obligacji skarbowych jest promocyjnie wyższe, trudno uznać je za prawdziwie atrakcyjne wobec lokat, nie wspominając o obligacjach firm czy banków.
A może duże firmy?
Być może lepszą alternatywą są obligacje dużych, najbardziej wiarygodnych firm jak choćby PKN Orlen, który oferuje inwestorom obligacje oprocentowanie na 4,2 proc. (1,5 pkt proc. ponad WIBOR6M), a jeszcze przed końcem roku ruszy zapewne z nową emisją skierowaną do inwestorów detalicznych. Publiczne emisje obligacji przeprowadzić zamierzają również takie spółki jak Kruk (największa firma windykacyjna) czy PCC Rokita (spółka z branży chemicznej), których oprocentowanie będzie zapewne ponad dwa razy wyższe niż średnie oprocentowanie lokat bankowych, choć równocześnie sporo niższe od średniej dla obligacji firm na Catalyst.
INFORMACJE O PRZETWARZANIU TWOICH DANYCH OSOBOWYCH
Administratorem Twoich danych osobowych przekazywanych podczas rejestracji w serwisie Obligacje.pl, jest: Obligacje.pl sp. z o.o. z siedzibą w Warszawie, ul. Złota 59, 00-120 Warszawa, KRS nr 0000394325.
Możesz skontaktować się z nami za pośrednictwem poczty elektronicznej (bok@obligacje.pl) lub telefonicznie (022 110-03-67). Kontakt telefoniczny dostępny jest od poniedziałku do piątku, w godzinach od 10:00 do 16:00.
Cele i podstawa przetwarzania Twoich danych osobowych
Twoje dane osobowe gromadzimy jednorazowo, wyłącznie gdy zakładasz konto i/lub dokonujesz zakupu Usług Płatnych w serwisie Obligacje.pl.
Twoje podstawowe dane osobowe
Gdy zakładasz konto w serwisie Obligacje.pl, gromadzimy jedynie te dane osobowe, które są niezbędne dla prawidłowego świadczenia przez nas usług i wykonania umowy, czyli:
Twoje dane, o których mowa powyżej, przetwarzamy wyłącznie po to, abyśmy mogli wywiązać się z zawartej z Tobą umowy o świadczenie usług, gdy korzystasz z serwisu Obligacje.pl.
Dane osobowe przetwarzane w celu dostarczania Ci informacji o wskazanych przez Ciebie emitentach oraz obligacjach
Jeżeli na swoim koncie wskażesz listę emitentów oraz obligacji, które chcesz obserwować będziemy na Twój adres e-mail przesyłać powiadomienia wraz z aktywnym linkiem dotyczące zmiany notowań wskazanych obligacji, ważnych dat z nimi związanych oraz nowych informacji w serwisie Obligacje.pl o wskazanym emitencie. Te dane przetwarzamy po to, abyśmy mogli wywiązać się z zawartej z Tobą umowy o świadczenie usług, gdy korzystasz z serwisu Obligacje.pl i decydujesz się na korzystanie z takich usług.
Jeśli będziesz chciał zrezygnować z otrzymywania powiadomień, w każdej chwili możesz anulować subskrypcję, wycofując odpowiednie zgody w panelu konfiguracyjnym Twojego konta. Jeśli wolisz, swoje żądanie możesz przesłać nam pocztą elektroniczną lub też zgłosić je telefonicznie.
Dane osobowe przetwarzane w celu dostarczania Ci informacji o aktualnych ofertach
Jeśli wyraziłeś na to zgodę, zaznaczając odpowiednie pole w formularzu rejestracyjnym lub panelu konfiguracyjnym Twojego konta, od czasu do czasu będziemy na Twój adres e-mail przesyłać informacje o aktualnych publicznych emisjach papierów wartościowych, a także informacje o nowościach w serwisie Obligacje.pl.
Także i taką zgodę możesz cofnąć w każdym czasie, korzystając z odpowiedniej opcji w panelu konfiguracji konta. Jeśli wolisz, swoje żądanie możesz przesłać nam pocztą elektroniczną lub też zgłosić je telefonicznie. Wycofanie zgody nie wpływa na zgodność z prawem przetwarzania, którego dokonaliśmy na podstawie Twojej zgody przed jej wycofaniem.
Wyrażenie przez Ciebie zgody na przetwarzanie danych osobowych w tym zakresie jest dobrowolne i nie stanowi warunku założenia konta w serwisie.
Jak długo przechowujemy Twoje dane osobowe?
Twoje dane przetwarzamy tylko tak długo, jak to niezbędne – co oznacza, że usuniemy je, gdy zlikwidujesz swoje konto w serwisie Obligacje.pl bądź w inny sposób rozwiążesz z nami umowę o dostęp do serwisu.
Kto ma dostęp do Twoich danych osobowych?
Do Twoich danych osobowych mamy dostęp wyłącznie my, w tym nasi upoważnieni pracownicy.
Dane te mogą być ponadto przetwarzanie przez naszych współpracowników, którzy świadczą usługi na naszą rzecz, w szczególności w zakresie obsługi księgowej, obsługi IT lub hostingu.
Jeżeli korzystasz z płatności elektronicznych lub kartą płatniczą, możemy udostępniać Twoje dane w zakresie niezbędnym do dokonania płatności firmom obsługującym płatności w serwisie.
Jeżeli wyraziłeś na to zgodę i korzystasz z konta bezpłatnego, niektóre Twoje dane możemy udostępniać naszym partnerom, którymi są współpracujące z nami domy i biura maklerskie, a także krajowe podmioty przeprowadzające prywatne emisje obligacji.
Twoje prawa
W związku z przetwarzaniem Twoich danych osobowych przez serwis Obligacje.pl przysługują Ci różnorodne prawa, o których chcielibyśmy poinformować poniżej.
Wszelkie żądania związane z Twoimi prawami możesz zgłosić nam za pośrednictwem poczty elektronicznej (bok@obligacje.pl) lub poczty tradycyjnej (na adres wskazany powyżej).
Chcemy prawidłowo zabezpieczyć Twoje dane, dlatego też przed wykonaniem Twoich poleceń zastrzegamy sobie możliwość zadania Ci dodatkowych pytań, aby potwierdzić Twoją tożsamość.
Masz prawo dostępu do Twoich danych osobowych
Przysługuje Ci prawo dostępu do treści Twoich danych osobowych, a także prawo do uzyskania potwierdzenia, czy dane te są przetwarzane.
Ponadto w każdej chwili możesz zwrócić się do nas o następujące informacje:
Przysługuje Ci również prawo uzyskania kopii Twoich danych osobowych. Pierwszą taką kopię wydamy Ci bezpłatnie.
Masz prawo żądania sprostowania Twoich danych osobowych
Dbamy o to, by Twoje dane były poprawne i kompletne. Jeśli mimo tego stwierdzisz, że tak nie jest – powiedz nam o tym. W każdym momencie przysługuje Ci prawo sprostowania lub uzupełnienia danych.
Masz prawo żądania ograniczenia przetwarzania Twoich danych osobowych
W pewnych przypadkach możesz żądać, by przetwarzanie Twoich danych osobowych zostało przez nas ograniczone wyłącznie do ich posiadania:
Masz prawo żądania usunięcia Twoich danych osobowych
W pewnych przypadkach możesz żądać, by zgromadzone przez nas Twoje dane osobowe zostały usunięte. Prawo to przysługuje Ci, gdy:
Masz prawo wnieść sprzeciw wobec przetwarzania Twoich danych osobowych
Przysługuje Ci prawo wniesienia sprzeciwu wobec przetwarzania Twoich danych osobowych. Sprzeciw ten będzie uzasadniony, jeśli jego podstawą będą przyczyny związane z Twoją szczególną sytuacją.
Możesz również wnieść sprzeciw, jeśli Twoje dane osobowe wykorzystywane były przez nas dla celów marketingu bezpośredniego.
Masz prawo przenosić Twoje dane osobowe
Masz prawo żądać, by Twoje dane osobowe podane przy rejestracji w serwisie zostały Ci przez nas wydane w ustrukturyzowanym, nadającym się do odczytu maszynowego i powszechnie używanym formacie.
Możesz przesłać te dane innemu administratorowi bez jakichkolwiek przeszkód z naszej strony.
Możesz również zwrócić się do nas o przekazanie Twoich danych wprost innemu administratorowi – wykonamy to, o ile tylko będzie to technicznie możliwe.
Prawo wniesienia skargi do organu nadzorczego
Dokładamy najwyższych starań, by zapewnić najpełniejszą ochronę Twoich danych osobowych zgodnie z przepisami obowiązującego prawa.
Jeśli mimo to uznasz, że przetwarzamy Twoje dane osobowe niezgodnie z prawem, przysługuje Ci prawo wniesienia skargi do organu nadzorczego.
W przypadku Polski organem nadzorczym jest Prezes Urzędu Ochrony Danych Osobowych.
Możesz jednak wnieść skargę również do organu nadzorczego państwa członkowskiego Unii Europejskiej, które jest miejscem Twego zwykłego pobytu, miejscem pracy lub miejscem popełnienia domniemanego naruszenia prawa.
Nie profilujemy
Twoje dane osobowe przetwarzamy w sposób zautomatyzowany. Nie stosujemy jednak profilowania.
Kontakt z nami
Jeśli jakiekolwiek informacje przedstawione powyżej wydają Ci się niejasne, chętnie udzielimy dodatkowych wyjaśnień. Wszelkie pytania związane z polityką prywatności prosimy kierować pocztą elektroniczną (bok@obligacje.pl) lub pocztą tradycyjną (na adres wskazany powyżej).