Choć obligacje korporacyjne mają wiele wspólnego z produktami finansowymi uważanymi za bezpieczne (jak np. lokaty), ani inwestując bezpośrednio, ani przez fundusze inwestycyjne, nie wolno zapominać, że długi firm bywają biznesem ryzykownym.
O skali podejmowanego ryzyka inwestorzy mogli przekonać się szczególnie w 2013 r., kiedy brakowało tygodni, w których nie pojawiały się doniesienia o nowych kłopotach emitentów obligacji. Do najgłośniejszych przypadków należały takie firmy jak Gant (deweloper) czy Milmex (dostawca internetu), których obligacje znalazły się w portfelach detalicznych inwestorów, ale w praktyce najboleśniejsza okazała się restrukturyzacja zobowiązań finansowych tak dużych firm jak DSS, PBG i Polimex-Mostostal, rozpoczęta jeszcze w 2012 r. Tyle, że obligacje największych firm znalazły się przede wszystkim w portfelach inwestorów instytucjonalnych, w tym w funduszach inwestycyjnych.
Uczestnicy funduszy mają prawo oczekiwać, że zarządzający funduszem inwestycyjnym będzie potrafił dokonać umiejętnej selekcji emitentów do portfela, a więc nie pojawią się w nim spółki potencjalnie zagrożone bankructwem. Względnie, że obligacje o podwyższonym ryzyku (ale też i oprocentowaniu, co przecież wszyscy lubimy) będą należycie zabezpieczone na majątku emitenta, a ich udział w całym portfelu nie będzie duży, tak by nawet w razie upadłości czas potrzebny na odzyskanie wierzytelności (proces zajęcia zabezpieczonego majątku, a potem zamiany go na gotówkę jest w polskich warunkach czasochłonny) nie zachwiał płynnością całego funduszu, nie wspominając o bezpieczeństwie środków jego uczestników.
A jednak w dwóch ostatnich latach mieliśmy do czynienia z dwoma przypadkami otwartych funduszy obligacji koroporacyjnych, które nadwyrężyły zaufanie inwestorów dokonując chybionych inwestycji i zachowując w portfelu zbyt małą płynność, by udało się bezproblemowo wypłacać środki inwestorom umarzającym jednostki uczestnictwa. Konsekwencją było zamrożenie wypłat na okres kilku miesięcy i znaczące przeszacowania aktywów (posiadanych obligacji).
Pojawia się więc naturalne pytanie, w jaki sposób wybrać odpowiedni fundusz obligacji korporacyjnych, by nie narazić się na rozczarowania? Cóż, dwa może nie najbardziej intuicyjne kryteria, to wielkość funduszu i koszt usług zarządzających wyrażonych w opłacie za zarządzanie.
Wielkość funduszu ma zasadnicze znaczenie dla właściwej dywersyfikacji portfela. Dobrze zbudowany portfel powinien składać się przynajmniej z setki pozycji, podzielonych nieproporcjonalnie tzn. papiery najbardziej bezpiecznych emitentów powinny zajmować więcej miejsca w portfelu (ale nie więcej niż 2 proc. aktywów na jednego emitenta), po to, aby jednocześnie fundusz zachował swobodę inwestowania mniejszych części portfela w bardziej ryzykowne papiery oferujących wyższą rentowność. Udział ryzykownych emitentów nie powinien przekraczać kilku dziesiętnych procent portfela na jedną pozycję. Wówczas nawet ryzyko bankructwa kilku emitentów w jednym czasie nie wpłynie znacząco na wartość jednostek uczestnictwa.
Szeroka dywersyfikacja portfela musi jednak kosztować. Analiza sytuacji ponad setki emitentów to zadanie ponad siły jednego człowieka. Nie chodzi przecież tylko o analizę sytuacji emitentów w dniu emisji obligacji, ale także po niej (by w razie potrzeby sprzedać obligacje zanim kłopoty emitenta nabiorą groźnych kształtów), co daje co najmniej dwa do czterech „audytów” rocznie – po publikacji kwartalnych lub półrocznych sprawozdań finansowych. Potrzebni są tez specjaliści od analizy zabezpieczeń, prawnicy, audytorzy i doświadczeni traderzy, którzy mogliby wypatrywać okazji także na rynku wtórnym obligacji. Wszyscy ci specjaliści cenią swój czas.
Może się więc okazać, że fundusz, który zarządza portfelem wartym kilkadziesiąt milionów złotych osiąga przychody zbyt małe by opłacić specjalistów wysokiej klasy, przy założeniu, że roczna opłata za zarządzanie oscyluje wokół 1,5-2,0 proc. Do kosztów wynagrodzeń dochodzą przecież inne koszty stałe, jak koszt wynajęcia powierzchni biurowej itd. Biorąc to pod uwagę, można założyć, że niezbędne minimum aktywów pod zarządzaniem przewyższa kwotę 100 mln zł. Roczne przychody funduszu z opłaty za zarządzanie (opłaty manipulacyjne pobierają dystrybutorzy) wyniosą ok. 1,5 mln zł rocznego przychodu (125 tys. zł miesięcznie). To może być za mało na zatrudnienie trzech analityków wysokiej klasy i zarządzającego z wieloletnim doświadczeniem, a taka liczba wydaje się niezbędnym minimum dla zbudowania portfela składającego się z obligacji ponad stu emitentów. A do tego trzeba przecież doliczyć koszt prowadzenia samej instytucji i zatrudnionych w niej osób.
Oczywiście nie można popadać w przesadę. Zbyt wysokie opłaty za zarządzanie trudno uznać za zaletę, zwłaszcza w środowisku niskich stóp procentowych, natomiast z pewnością jak najszersza dywersyfikacja i wielkość funduszu (o komfortowej sytuacji można mówić przy aktywach na poziomie 0,3-0,5 mld zł i wyższych) mają korzystny wpływ na jego bezpieczeństwo i osiągane zwroty dla uczestników.
Czujący się na siłach mogą także uzyskać informacje o historycznym składzie portfela i zaczerpnąć informacji na temat emitentów korzystając np. ze strony Obligacje.pl, która specjalizuje się w tematyce obligacji korporacyjnych, by wyrobić sobie zdanie na temat jakości wybranych emitentów. Prawdopodobnie najlepszych zarządzających znajdziemy w tych funduszach, które przeszły suchą stopą przez lata 2012-2013, w których liczba bankrutujących emitentów obligacji była nadzwyczajnie wysoka.
INFORMACJE O PRZETWARZANIU TWOICH DANYCH OSOBOWYCH
Administratorem Twoich danych osobowych przekazywanych podczas rejestracji w serwisie Obligacje.pl, jest: Obligacje.pl sp. z o.o. z siedzibą w Warszawie, ul. Złota 59, 00-120 Warszawa, KRS nr 0000394325.
Możesz skontaktować się z nami za pośrednictwem poczty elektronicznej (bok@obligacje.pl) lub telefonicznie (022 110-03-67). Kontakt telefoniczny dostępny jest od poniedziałku do piątku, w godzinach od 10:00 do 16:00.
Cele i podstawa przetwarzania Twoich danych osobowych
Twoje dane osobowe gromadzimy jednorazowo, wyłącznie gdy zakładasz konto i/lub dokonujesz zakupu Usług Płatnych w serwisie Obligacje.pl.
Twoje podstawowe dane osobowe
Gdy zakładasz konto w serwisie Obligacje.pl, gromadzimy jedynie te dane osobowe, które są niezbędne dla prawidłowego świadczenia przez nas usług i wykonania umowy, czyli:
Twoje dane, o których mowa powyżej, przetwarzamy wyłącznie po to, abyśmy mogli wywiązać się z zawartej z Tobą umowy o świadczenie usług, gdy korzystasz z serwisu Obligacje.pl.
Dane osobowe przetwarzane w celu dostarczania Ci informacji o wskazanych przez Ciebie emitentach oraz obligacjach
Jeżeli na swoim koncie wskażesz listę emitentów oraz obligacji, które chcesz obserwować będziemy na Twój adres e-mail przesyłać powiadomienia wraz z aktywnym linkiem dotyczące zmiany notowań wskazanych obligacji, ważnych dat z nimi związanych oraz nowych informacji w serwisie Obligacje.pl o wskazanym emitencie. Te dane przetwarzamy po to, abyśmy mogli wywiązać się z zawartej z Tobą umowy o świadczenie usług, gdy korzystasz z serwisu Obligacje.pl i decydujesz się na korzystanie z takich usług.
Jeśli będziesz chciał zrezygnować z otrzymywania powiadomień, w każdej chwili możesz anulować subskrypcję, wycofując odpowiednie zgody w panelu konfiguracyjnym Twojego konta. Jeśli wolisz, swoje żądanie możesz przesłać nam pocztą elektroniczną lub też zgłosić je telefonicznie.
Dane osobowe przetwarzane w celu dostarczania Ci informacji o aktualnych ofertach
Jeśli wyraziłeś na to zgodę, zaznaczając odpowiednie pole w formularzu rejestracyjnym lub panelu konfiguracyjnym Twojego konta, od czasu do czasu będziemy na Twój adres e-mail przesyłać informacje o aktualnych publicznych emisjach papierów wartościowych, a także informacje o nowościach w serwisie Obligacje.pl.
Także i taką zgodę możesz cofnąć w każdym czasie, korzystając z odpowiedniej opcji w panelu konfiguracji konta. Jeśli wolisz, swoje żądanie możesz przesłać nam pocztą elektroniczną lub też zgłosić je telefonicznie. Wycofanie zgody nie wpływa na zgodność z prawem przetwarzania, którego dokonaliśmy na podstawie Twojej zgody przed jej wycofaniem.
Wyrażenie przez Ciebie zgody na przetwarzanie danych osobowych w tym zakresie jest dobrowolne i nie stanowi warunku założenia konta w serwisie.
Jak długo przechowujemy Twoje dane osobowe?
Twoje dane przetwarzamy tylko tak długo, jak to niezbędne – co oznacza, że usuniemy je, gdy zlikwidujesz swoje konto w serwisie Obligacje.pl bądź w inny sposób rozwiążesz z nami umowę o dostęp do serwisu.
Kto ma dostęp do Twoich danych osobowych?
Do Twoich danych osobowych mamy dostęp wyłącznie my, w tym nasi upoważnieni pracownicy.
Dane te mogą być ponadto przetwarzanie przez naszych współpracowników, którzy świadczą usługi na naszą rzecz, w szczególności w zakresie obsługi księgowej, obsługi IT lub hostingu.
Jeżeli korzystasz z płatności elektronicznych lub kartą płatniczą, możemy udostępniać Twoje dane w zakresie niezbędnym do dokonania płatności firmom obsługującym płatności w serwisie.
Jeżeli wyraziłeś na to zgodę i korzystasz z konta bezpłatnego, niektóre Twoje dane możemy udostępniać naszym partnerom, którymi są współpracujące z nami domy i biura maklerskie, a także krajowe podmioty przeprowadzające prywatne emisje obligacji.
Twoje prawa
W związku z przetwarzaniem Twoich danych osobowych przez serwis Obligacje.pl przysługują Ci różnorodne prawa, o których chcielibyśmy poinformować poniżej.
Wszelkie żądania związane z Twoimi prawami możesz zgłosić nam za pośrednictwem poczty elektronicznej (bok@obligacje.pl) lub poczty tradycyjnej (na adres wskazany powyżej).
Chcemy prawidłowo zabezpieczyć Twoje dane, dlatego też przed wykonaniem Twoich poleceń zastrzegamy sobie możliwość zadania Ci dodatkowych pytań, aby potwierdzić Twoją tożsamość.
Masz prawo dostępu do Twoich danych osobowych
Przysługuje Ci prawo dostępu do treści Twoich danych osobowych, a także prawo do uzyskania potwierdzenia, czy dane te są przetwarzane.
Ponadto w każdej chwili możesz zwrócić się do nas o następujące informacje:
Przysługuje Ci również prawo uzyskania kopii Twoich danych osobowych. Pierwszą taką kopię wydamy Ci bezpłatnie.
Masz prawo żądania sprostowania Twoich danych osobowych
Dbamy o to, by Twoje dane były poprawne i kompletne. Jeśli mimo tego stwierdzisz, że tak nie jest – powiedz nam o tym. W każdym momencie przysługuje Ci prawo sprostowania lub uzupełnienia danych.
Masz prawo żądania ograniczenia przetwarzania Twoich danych osobowych
W pewnych przypadkach możesz żądać, by przetwarzanie Twoich danych osobowych zostało przez nas ograniczone wyłącznie do ich posiadania:
Masz prawo żądania usunięcia Twoich danych osobowych
W pewnych przypadkach możesz żądać, by zgromadzone przez nas Twoje dane osobowe zostały usunięte. Prawo to przysługuje Ci, gdy:
Masz prawo wnieść sprzeciw wobec przetwarzania Twoich danych osobowych
Przysługuje Ci prawo wniesienia sprzeciwu wobec przetwarzania Twoich danych osobowych. Sprzeciw ten będzie uzasadniony, jeśli jego podstawą będą przyczyny związane z Twoją szczególną sytuacją.
Możesz również wnieść sprzeciw, jeśli Twoje dane osobowe wykorzystywane były przez nas dla celów marketingu bezpośredniego.
Masz prawo przenosić Twoje dane osobowe
Masz prawo żądać, by Twoje dane osobowe podane przy rejestracji w serwisie zostały Ci przez nas wydane w ustrukturyzowanym, nadającym się do odczytu maszynowego i powszechnie używanym formacie.
Możesz przesłać te dane innemu administratorowi bez jakichkolwiek przeszkód z naszej strony.
Możesz również zwrócić się do nas o przekazanie Twoich danych wprost innemu administratorowi – wykonamy to, o ile tylko będzie to technicznie możliwe.
Prawo wniesienia skargi do organu nadzorczego
Dokładamy najwyższych starań, by zapewnić najpełniejszą ochronę Twoich danych osobowych zgodnie z przepisami obowiązującego prawa.
Jeśli mimo to uznasz, że przetwarzamy Twoje dane osobowe niezgodnie z prawem, przysługuje Ci prawo wniesienia skargi do organu nadzorczego.
W przypadku Polski organem nadzorczym jest Prezes Urzędu Ochrony Danych Osobowych.
Możesz jednak wnieść skargę również do organu nadzorczego państwa członkowskiego Unii Europejskiej, które jest miejscem Twego zwykłego pobytu, miejscem pracy lub miejscem popełnienia domniemanego naruszenia prawa.
Nie profilujemy
Twoje dane osobowe przetwarzamy w sposób zautomatyzowany. Nie stosujemy jednak profilowania.
Kontakt z nami
Jeśli jakiekolwiek informacje przedstawione powyżej wydają Ci się niejasne, chętnie udzielimy dodatkowych wyjaśnień. Wszelkie pytania związane z polityką prywatności prosimy kierować pocztą elektroniczną (bok@obligacje.pl) lub pocztą tradycyjną (na adres wskazany powyżej).
Zaloguj się