Inaczej niż w przypadku akcji, ceny obligacji podawane są w wartościach procentowych. Wartość ta, zawsze odnosi się do nominału obligacji. Np. jeśli obligacja jest wyceniana na 102 proc., to jej cena wynosi 102 proc. wartości nominalnej. Jeśli wartość nominalna wynosi 1000 zł, to cena 102 proc. oznacza, że za obligację trzeba zapłacić 1020 PLN (100 proc. nominału plus 2 proc.). Ceny obligacji podawane są w procentach, ponieważ w ten sposób łatwiej obliczyć rentowność inwestycji.
Do ceny sprzedaży obligacji doliczana jest wartość skumulowanych odsetek, które zostaną wypłacone posiadaczowi obligacji na koniec okresu odsetkowego. Załóżmy, że mamy obligację, z której odsetki wypłacane są co pół roku i wynoszą 10 proc. w skali roku. Zamierzam ją kupić dokładnie w połowie okresu odsetkowego, czyli na trzy miesiące przed wypłatą odsetek. Do ceny sprzedaży doliczone zostają odsetki w wysokości 2,5 proc. Jeśli jest to obligacja o nominale 1000 zł, to do jej ceny doliczane jest 25 złotych skumulowanych odsetek. Po trzech miesiącach otrzymam od emitenta obligacji 50 złotych (minus podatek), ale za 25 złotych odsetek zapłaciłem w chwili nabycia obligacji. Mój rzeczywisty zysk wynosi więc 25 złotych, a po uwzględnieniu podatku jest niższy.
Rentowność inwestycji w obligacje oblicza się zwykle w stosunku rocznym, ale na podstawie odsetek, które mają zostać wypłacone do dnia wykupu obligacji. Dla przykładu – jeśli obligacja jest oprocentowana na 10 proc. i odsetki w takiej wysokości będą wypłacane przez pięć lat, to rentowność inwestycji wyniesie 10 proc., o ile uda się kupić tę obligację według jej wartości nominalnej. Kupiona poniżej wartości nominalnej (poniżej 100 proc.) zapewni większą rentowność, a powyżej – niższą. Przy szacowaniu rentowności inwestycji bardzo ważną kwestią pozostają uwarunkowania podatkowe. Aby obliczyć rentowność, można skorzystać z naszego kalkulatora rentowności obligacji.
W przypadku obligacji mamy do czynienia z dwoma różnymi możliwościami naliczania i zapłacenia podatku. W przypadku gdy w grę wchodzi proste naliczenie podatku od wypłaconych odsetek, inwestor detaliczny nie musi podejmować żadnych akcji. To emitent w jego imieniu odprowadza należy podatek do urzędu skarbowego, zaś inwestor otrzymuje odsetki już pomniejszone o podatek.
Inaczej sprawa wygląda przy sprzedaży obligacji. Wówczas rozliczenie podatku dokonywane jest w rocznym zeznaniu podatkowym. Dlatego w pewnych sytuacjach korzystniejsza może okazać się sprzedaż obligacji przed terminem wypłaty odsetek, niż oczekiwanie na ich wypłatę. Trzeba bowiem pamiętać, że do ceny sprzedaży automatycznie – w przypadku papierów notowanych na Catalyst – doliczana jest skumulowana wartość odsetek, zatem inwestor dostanie należne mu odsetki, tyle że od nabywcy obligacji, a nie od ich emitenta. Podatek od zysku odprowadzany jest zaś w zeznaniu rocznym, w skrajnym przypadku płatność podatku może zostać odroczona nawet o 14 miesięcy.
Podatek od zysków ze sprzedaży obligacji może zostać pomniejszony przez straty zrealizowane na innych instrumentach finansowych, jak akcje, opcje czy kontrakty, o czym także warto pamiętać.
Liczba czynników, które mogą wpływać na cenę obligacji jest znacznie mniej szeroka niż w przypadku akcji. Wyszczególnijmy trzy grupy – stopy procentowe (od nich zależy oprocentowanie obligacji), rozliczenia podatkowe i ocena perspektyw samego emitenta. Zmiany cen obligacji z reguły nie są duże, z jednej istotnej przyczyny – inwestorzy znają ich końcową wartość, każda obligacja zostanie wykupiona według jej wartości nominalnej (ewentualnie z dodatkową premią). Jeśli wiemy, że obligacja zostanie wykupiona np. za dwa lata za 1000 zł, raczej nie ma sensu kupować jej za drogo, ani sprzedawać zbyt tanio. Tym co wpływa na cenę obligacji pozostaje więc oprocentowanie. Jeśli mamy do czynienia z oprocentowaniem zmiennym, opartym np. o stopę WIBOR, to wzrost stopy WIBOR może przełożyć się na wzrost ceny obligacji, ponieważ więcej inwestorów będzie chciało mieć lepiej oprocentowane papiery. W przypadku obligacji o stałym oprocentowaniu, ich cena może zmieniać się w zależności od np. inflacji. Więcej o czynnikach wpływających na ceny znajdziesz w dziale Edukacja.
Sposób pobierania podatku może mieć istotny wpływ na wynik z inwestycji. Weźmy pod uwagę jedną transakcję i jej dwie strony. Za przykład weźmy obligację oprocentowaną na 10 proc., której okres odsetkowy kończy się jutro. Inwestor A kupuje tę obligację wraz ze skumulowanymi odsetkami, które wynoszą 50 złotych (przyjmijmy, że odsetki płatne są raz na pół roku) bez kilku groszy (bez 28 groszy). Jeśli kupił obligację według jej wartości nominalnej (1000 zł), to cena zakupu wyniosła 1050 zł (plus prowizja maklerska, którą tu pomijamy). Następnego dnia spółka wypłaca odsetki w wysokości 50 złotych pomniejszonych o podatek. Inwestor otrzymuje na rękę 40,5 złotego odsetek – stracił więc ponad 10 złotych na tej operacji, choć teoretycznie powinien zarobić 28 groszy za jeden dzień posiadania owej obligacji.
Weźmy teraz inwestora B, który obligację sprzedał za 1049,72 zł. Owa końcówka jest jego zyskiem, którym może obracać do czasu rozliczenia rocznego podatku. Załóżmy, że został mu do tego rok. Decyduje się ulokować kwotę skumulowanych odsetek, którą otrzymał wraz z kwotą za sprzedaną obligację, na lokacie bankowej, która daje mu 5 proc. w skali roku – w ten sposób uda mu się osiągnąć dodatkowe 7 złotych (5,9 zł netto) zysku wynikającego z odroczenia płatności podatku.
Istnieją dwa sposoby, by uniknąć konieczności płacenia podatku od zysków kapitałowych pochodzących z odsetek od obligacji lub od zysków ze sprzedaży obligacji. Obydwa są powszechnie znane także w przypadku innych instrumentów finansowych.
Jednym z nich jest założenie Indywidualnego Konta Emerytalnego w formie rachunku maklerskiego. Zyski osiągane w ramach IKE są zwolnione z podatku od zysków kapitałowych, jeśli tylko środki z IKE zostaną wypłacone po osiągnięciu przez właściciela 60 roku życia.
Drugi sposób także jest stary jak świat – straty nie są opodatkowane. Jeśli więc mamy zrealizowane straty z inwestycji np. w akcje, to w ramach optymalizacji podatkowej można zyski ze sprzedaży obligacji (w tym mieszczą się także skumulowane odsetki) „ukryć” przed fiskusem. W zależności od tego, czy zyski ze sprzedaży obligacji są wyższe niż niższe od strat ze sprzedaży innych instrumentów finansowych uda się w ten sposób albo obniżyć stopę podatkową poniżej 19 proc., albo w ogóle nie zapłacić podatku od dochodów kapitałowych. Teoretycznie, działa to także w drugą stronę, czyli ewentualne zyski osiągnięte na rynku akcji czy pochodnych można „ukryć” wśród strat na rynku obligacji, ale rynek obligacji charakteryzuje się m.in. tą cechą, że o straty na nim wcale nie jest łatwo.
Mniej więcej tym samym czym zakup akcji na giełdzie i w ramach emisji – różnica polega na tym, do kogo trafią pieniądze. Biorąc udział w emisji obligacji, bezpośrednio finansujemy działalność spółki. Jeśli kupimy obligacje na Catalyst, to już nie od spółki, ale od innego inwestora. Ponadto biorąc udział w emisji mamy pewność zakupu obligacji po cenie emisyjnej (na ogół jest taka sama jak nominalna) i bez naliczonych już odsetek. Łatwiej policzyć rentowność inwestycji. Kupując obligacje na Catalyst płacimy za naliczone wcześniej odsetki, oraz – jeśli jest to wartościowa inwestycja – na ogół przepłacamy w stosunku do ceny nominalnej, co obniża rentowność inwestycji. No i prowizja – kupując obligacje na Catalyst trzeba zapłacić prowizję maklerską, zaś biorąc udział w emisji, inwestorzy z reguły nie ponoszą żadnych dodatkowych kosztów.
Emisja prywatna nie może być skierowana do większej niż 149 liczby inwestorów – stąd mówi się o niej, że jest prywatna. Ponieważ nie można dać ogłoszenia do gazety o emisji (nie wiadomo, ile osób je przeczyta) lub informować o niej w jakikolwiek niepoliczalny sposób, oferty nabycia (dokładniej Propozycje Nabycia) kierowane są imiennie do tych inwestorów, którzy wyrażą chęć jej otrzymania.
Decyzja należy każdorazowo do emitenta obligacji, który podejmuje je po konsultacjach ze swoim doradcą. Zwykle, progi minimalnego zapisu ustawia się na poziomie 30-, 50 tysięcy, 100 tysięcy złotych, czasem mniej, jeśli jest to bardzo mała oferta. Oczywiście zdarzają się także emisje prywatne kierowane wyłącznie do dużych inwestorów takich jak banki czy fundusze emerytalne. Wówczas minimalne zapisy mogą być ustawiane na poziomie kilku milionów złotych.
Żadne. Ponieważ emitent obligacji opłaca agenta emisji (np. biuro maklerskie lub autoryzowanego doradcę), inwestorzy nie są obciążani żadnymi dalszymi kosztami, np. prowizji maklerskiej. W tym przypadku to agentowi emisji najbardziej zależny na złożeniu zapisu przez inwestorów, dlatego nie ma żadnych dodatkowych opłat ze strony nabywców obligacji. Należy pamiętać, że kupując lub sprzedając obligacje na Catalyst, zapłacimy prowizję maklerską.
INFORMACJE O PRZETWARZANIU TWOICH DANYCH OSOBOWYCH
Administratorem Twoich danych osobowych przekazywanych podczas rejestracji w serwisie Obligacje.pl, jest: Obligacje.pl sp. z o.o. z siedzibą w Warszawie, ul. Złota 59, 00-120 Warszawa, KRS nr 0000394325.
Możesz skontaktować się z nami za pośrednictwem poczty elektronicznej (bok@obligacje.pl) lub telefonicznie (022 110-03-67). Kontakt telefoniczny dostępny jest od poniedziałku do piątku, w godzinach od 10:00 do 16:00.
Cele i podstawa przetwarzania Twoich danych osobowych
Twoje dane osobowe gromadzimy jednorazowo, wyłącznie gdy zakładasz konto i/lub dokonujesz zakupu Usług Płatnych w serwisie Obligacje.pl.
Twoje podstawowe dane osobowe
Gdy zakładasz konto w serwisie Obligacje.pl, gromadzimy jedynie te dane osobowe, które są niezbędne dla prawidłowego świadczenia przez nas usług i wykonania umowy, czyli:
Twoje dane, o których mowa powyżej, przetwarzamy wyłącznie po to, abyśmy mogli wywiązać się z zawartej z Tobą umowy o świadczenie usług, gdy korzystasz z serwisu Obligacje.pl.
Dane osobowe przetwarzane w celu dostarczania Ci informacji o wskazanych przez Ciebie emitentach oraz obligacjach
Jeżeli na swoim koncie wskażesz listę emitentów oraz obligacji, które chcesz obserwować będziemy na Twój adres e-mail przesyłać powiadomienia wraz z aktywnym linkiem dotyczące zmiany notowań wskazanych obligacji, ważnych dat z nimi związanych oraz nowych informacji w serwisie Obligacje.pl o wskazanym emitencie. Te dane przetwarzamy po to, abyśmy mogli wywiązać się z zawartej z Tobą umowy o świadczenie usług, gdy korzystasz z serwisu Obligacje.pl i decydujesz się na korzystanie z takich usług.
Jeśli będziesz chciał zrezygnować z otrzymywania powiadomień, w każdej chwili możesz anulować subskrypcję, wycofując odpowiednie zgody w panelu konfiguracyjnym Twojego konta. Jeśli wolisz, swoje żądanie możesz przesłać nam pocztą elektroniczną lub też zgłosić je telefonicznie.
Dane osobowe przetwarzane w celu dostarczania Ci informacji o aktualnych ofertach
Jeśli wyraziłeś na to zgodę, zaznaczając odpowiednie pole w formularzu rejestracyjnym lub panelu konfiguracyjnym Twojego konta, od czasu do czasu będziemy na Twój adres e-mail przesyłać informacje o aktualnych publicznych emisjach papierów wartościowych, a także informacje o nowościach w serwisie Obligacje.pl.
Także i taką zgodę możesz cofnąć w każdym czasie, korzystając z odpowiedniej opcji w panelu konfiguracji konta. Jeśli wolisz, swoje żądanie możesz przesłać nam pocztą elektroniczną lub też zgłosić je telefonicznie. Wycofanie zgody nie wpływa na zgodność z prawem przetwarzania, którego dokonaliśmy na podstawie Twojej zgody przed jej wycofaniem.
Wyrażenie przez Ciebie zgody na przetwarzanie danych osobowych w tym zakresie jest dobrowolne i nie stanowi warunku założenia konta w serwisie.
Jak długo przechowujemy Twoje dane osobowe?
Twoje dane przetwarzamy tylko tak długo, jak to niezbędne – co oznacza, że usuniemy je, gdy zlikwidujesz swoje konto w serwisie Obligacje.pl bądź w inny sposób rozwiążesz z nami umowę o dostęp do serwisu.
Kto ma dostęp do Twoich danych osobowych?
Do Twoich danych osobowych mamy dostęp wyłącznie my, w tym nasi upoważnieni pracownicy.
Dane te mogą być ponadto przetwarzanie przez naszych współpracowników, którzy świadczą usługi na naszą rzecz, w szczególności w zakresie obsługi księgowej, obsługi IT lub hostingu.
Jeżeli korzystasz z płatności elektronicznych lub kartą płatniczą, możemy udostępniać Twoje dane w zakresie niezbędnym do dokonania płatności firmom obsługującym płatności w serwisie.
Jeżeli wyraziłeś na to zgodę i korzystasz z konta bezpłatnego, niektóre Twoje dane możemy udostępniać naszym partnerom, którymi są współpracujące z nami domy i biura maklerskie, a także krajowe podmioty przeprowadzające prywatne emisje obligacji.
Twoje prawa
W związku z przetwarzaniem Twoich danych osobowych przez serwis Obligacje.pl przysługują Ci różnorodne prawa, o których chcielibyśmy poinformować poniżej.
Wszelkie żądania związane z Twoimi prawami możesz zgłosić nam za pośrednictwem poczty elektronicznej (bok@obligacje.pl) lub poczty tradycyjnej (na adres wskazany powyżej).
Chcemy prawidłowo zabezpieczyć Twoje dane, dlatego też przed wykonaniem Twoich poleceń zastrzegamy sobie możliwość zadania Ci dodatkowych pytań, aby potwierdzić Twoją tożsamość.
Masz prawo dostępu do Twoich danych osobowych
Przysługuje Ci prawo dostępu do treści Twoich danych osobowych, a także prawo do uzyskania potwierdzenia, czy dane te są przetwarzane.
Ponadto w każdej chwili możesz zwrócić się do nas o następujące informacje:
Przysługuje Ci również prawo uzyskania kopii Twoich danych osobowych. Pierwszą taką kopię wydamy Ci bezpłatnie.
Masz prawo żądania sprostowania Twoich danych osobowych
Dbamy o to, by Twoje dane były poprawne i kompletne. Jeśli mimo tego stwierdzisz, że tak nie jest – powiedz nam o tym. W każdym momencie przysługuje Ci prawo sprostowania lub uzupełnienia danych.
Masz prawo żądania ograniczenia przetwarzania Twoich danych osobowych
W pewnych przypadkach możesz żądać, by przetwarzanie Twoich danych osobowych zostało przez nas ograniczone wyłącznie do ich posiadania:
Masz prawo żądania usunięcia Twoich danych osobowych
W pewnych przypadkach możesz żądać, by zgromadzone przez nas Twoje dane osobowe zostały usunięte. Prawo to przysługuje Ci, gdy:
Masz prawo wnieść sprzeciw wobec przetwarzania Twoich danych osobowych
Przysługuje Ci prawo wniesienia sprzeciwu wobec przetwarzania Twoich danych osobowych. Sprzeciw ten będzie uzasadniony, jeśli jego podstawą będą przyczyny związane z Twoją szczególną sytuacją.
Możesz również wnieść sprzeciw, jeśli Twoje dane osobowe wykorzystywane były przez nas dla celów marketingu bezpośredniego.
Masz prawo przenosić Twoje dane osobowe
Masz prawo żądać, by Twoje dane osobowe podane przy rejestracji w serwisie zostały Ci przez nas wydane w ustrukturyzowanym, nadającym się do odczytu maszynowego i powszechnie używanym formacie.
Możesz przesłać te dane innemu administratorowi bez jakichkolwiek przeszkód z naszej strony.
Możesz również zwrócić się do nas o przekazanie Twoich danych wprost innemu administratorowi – wykonamy to, o ile tylko będzie to technicznie możliwe.
Prawo wniesienia skargi do organu nadzorczego
Dokładamy najwyższych starań, by zapewnić najpełniejszą ochronę Twoich danych osobowych zgodnie z przepisami obowiązującego prawa.
Jeśli mimo to uznasz, że przetwarzamy Twoje dane osobowe niezgodnie z prawem, przysługuje Ci prawo wniesienia skargi do organu nadzorczego.
W przypadku Polski organem nadzorczym jest Prezes Urzędu Ochrony Danych Osobowych.
Możesz jednak wnieść skargę również do organu nadzorczego państwa członkowskiego Unii Europejskiej, które jest miejscem Twego zwykłego pobytu, miejscem pracy lub miejscem popełnienia domniemanego naruszenia prawa.
Nie profilujemy
Twoje dane osobowe przetwarzamy w sposób zautomatyzowany. Nie stosujemy jednak profilowania.
Kontakt z nami
Jeśli jakiekolwiek informacje przedstawione powyżej wydają Ci się niejasne, chętnie udzielimy dodatkowych wyjaśnień. Wszelkie pytania związane z polityką prywatności prosimy kierować pocztą elektroniczną (bok@obligacje.pl) lub pocztą tradycyjną (na adres wskazany powyżej).