Tekst ukazał się w Gazecie Giełdy Parkiet 15 czerwca. Opublikowano za zgodą redakcji. Wszelkie prawa zastrzeżone.
Teoretycznie naliczanie podatków jest w przypadku obligacji korporacyjnych równie proste co w przypadku lokat. Spółka wypłaca odsetki w ustalonym dniu. Prawo do odsetek ustalane jest na sześć dni roboczych przed wypłatą kuponu, ale ponieważ obligacje są księgowane na rachunkach maklerskich w systemie T+2 (transakcja plus dwa dni) w praktyce trzeba posiadać je na rachunku już dwa dni robocze wcześniej. Jeśli środki trafiają na konto osoby fizycznej, dom maklerski oblicza i odprowadza podatek. Podatek od dochodów kapitałowych objęty jest ryczałtową stopą w wysokości 19 proc. Osoby fizyczne nie mogą odliczyć kosztów np. zawarcia transakcji by obniżyć w ten sposób wartość daniny należnej fiskusowi.
Posłużmy się przykładem obligacji serii A spółki X o nominale 1000 zł, które oprocentowane są na 10 proc. w skali roku, a wypłata odsetek następuje raz do roku. W dniu wypłaty odsetek inwestor, który jest osobą fizyczną otrzymuje na konto rachunku maklerskiego 81 zł. Pozostałe 19 zł zasila konto urzędu skarbowego.
Kto ostatni, ten płaci
Na Catalyst obligacje zmieniają właściciela w trakcie okresów odsetkowych. Transakcje zawierane są według ceny nominalnej obligacji (np. cena 100 proc. oznacza, że transakcja została zawarta po cenie nominalnej obligacji), do których doliczane są skumulowane odsetki, naliczone niejako w pamięci, jeszcze nie wypłacone przez emitenta. W praktyce emitenci obligacji wypłacają odsetki co kwartał lub co pół roku (w pojedynczych przypadkach jest to rok, a jak dotąd raz zdarzył się emitent, który wypłacał kupony co miesiąc).
Załóżmy, że obligacje serii A są w połowie okresu odsetkowego, a transakcję zawarto po kursie 100 proc. Nabywca kupując obligacje płaci nie tylko 1000 zł (wartość nominalną obligacji), ale dolicza do ceny wartość naliczonych do dnia transakcji odsetek (50 zł). Jednak, po następnych sześciu miesiącach, gdy odsetki zostaną wypłacone, zapłaci od podatek od pełnych 100 zł odsetek, czyli 19 zł. Jego końcowy zysk wyniesie zatem 31 zł. (100 złotych odsetek minus 19 zł podatku minus 50 zł odsetek odkupionych od poprzedniego inwestora). Z nominalnych 10 proc. brutto zrobiło się 6,2 proc. netto (w skali roku). Stopa podatkowa wyniosła dla naszego inwestora 38 proc., a nie jest to wcale najgorszy wariant spotykany na rynku. Kupując obligacje na kilka dni przez ustaleniem praw do odsetek, może się okazać, że inwestor osiągnie nawet ujemną rentowność. Rynek próbuje dostosować się do tej nieefektywności – zwykle ceny obligacji spadają przed ustaleniem praw do odsetek, by wzrosnąć po ustaleniu tego prawa. W ten sposób w cenie obligacji inwestorzy wyrównują koszty podatkowe, choć trzeba dodać, że dni przed przyznaniem praw do kuponu zwykle oznaczają wyraźnie zmniejszoną liczbę transakcji, na czym cierpi płynność całego rynku.
Podatek razy dwa
Na tym jednak nie koniec nieefektywności podatkowej na Catalyst. Wróćmy do transakcji sprzedaży obligacji i zastanówmy się teraz nad sytuacją sprzedającego obligacje. Uzyskał on 1000 zł za obligację i 50 zł za naliczone do dnia transakcji sprzedaży odsetki. Czy nie musi on zapłacić podatku od naliczonych odsetek? Musi. Robi to jednak w rocznym zeznaniu podatkowym od przychodów ze sprzedaży (1050 zł) odliczając koszt nabycia obligacji. Załóżmy, że wyniósł on 1000 zł. Zysk do opodatkowania (19 proc.) wynosi 50 zł, co daje 9,5 złotego podatku.
Zwróćmy jednak uwagę, że podatek od dochodu z otrzymania tych samych odsetek zapłaciło dwóch inwestorów! Opisana nieefektywność podatkowa jest prawdopodobnie zamierzona (MF nie wycofało się z niej, choć Catalyst istnieje już prawie sześć lat).
Podatek 0 proc.
Istnieje też możliwość zredukowania podatku inwestycji w obligacje notowane na Catalyst do 0 proc. Aby to osiągnąć, należy założyć Indywidualne Konto Emerytalne w formie rachunku maklerskiego. Zyski kapitałowe osiągnięte w ramach IKE są zwolnione z podatku dochodowego po spełnieniu kilku warunków, z których najważniejszym jest dokonanie wypłaty z rachunku dopiero po osiągnięciu wieku emerytalnego.
Najważniejsze informacje
INFORMACJE O PRZETWARZANIU TWOICH DANYCH OSOBOWYCH
Administratorem Twoich danych osobowych przekazywanych podczas rejestracji w serwisie Obligacje.pl, jest: Obligacje.pl sp. z o.o. z siedzibą w Warszawie, ul. Złota 59, 00-120 Warszawa, KRS nr 0000394325.
Możesz skontaktować się z nami za pośrednictwem poczty elektronicznej (bok@obligacje.pl) lub telefonicznie (022 110-03-67). Kontakt telefoniczny dostępny jest od poniedziałku do piątku, w godzinach od 10:00 do 16:00.
Cele i podstawa przetwarzania Twoich danych osobowych
Twoje dane osobowe gromadzimy jednorazowo, wyłącznie gdy zakładasz konto i/lub dokonujesz zakupu Usług Płatnych w serwisie Obligacje.pl.
Twoje podstawowe dane osobowe
Gdy zakładasz konto w serwisie Obligacje.pl, gromadzimy jedynie te dane osobowe, które są niezbędne dla prawidłowego świadczenia przez nas usług i wykonania umowy, czyli:
Twoje dane, o których mowa powyżej, przetwarzamy wyłącznie po to, abyśmy mogli wywiązać się z zawartej z Tobą umowy o świadczenie usług, gdy korzystasz z serwisu Obligacje.pl.
Dane osobowe przetwarzane w celu dostarczania Ci informacji o wskazanych przez Ciebie emitentach oraz obligacjach
Jeżeli na swoim koncie wskażesz listę emitentów oraz obligacji, które chcesz obserwować będziemy na Twój adres e-mail przesyłać powiadomienia wraz z aktywnym linkiem dotyczące zmiany notowań wskazanych obligacji, ważnych dat z nimi związanych oraz nowych informacji w serwisie Obligacje.pl o wskazanym emitencie. Te dane przetwarzamy po to, abyśmy mogli wywiązać się z zawartej z Tobą umowy o świadczenie usług, gdy korzystasz z serwisu Obligacje.pl i decydujesz się na korzystanie z takich usług.
Jeśli będziesz chciał zrezygnować z otrzymywania powiadomień, w każdej chwili możesz anulować subskrypcję, wycofując odpowiednie zgody w panelu konfiguracyjnym Twojego konta. Jeśli wolisz, swoje żądanie możesz przesłać nam pocztą elektroniczną lub też zgłosić je telefonicznie.
Dane osobowe przetwarzane w celu dostarczania Ci informacji o aktualnych ofertach
Jeśli wyraziłeś na to zgodę, zaznaczając odpowiednie pole w formularzu rejestracyjnym lub panelu konfiguracyjnym Twojego konta, od czasu do czasu będziemy na Twój adres e-mail przesyłać informacje o aktualnych publicznych emisjach papierów wartościowych, a także informacje o nowościach w serwisie Obligacje.pl.
Także i taką zgodę możesz cofnąć w każdym czasie, korzystając z odpowiedniej opcji w panelu konfiguracji konta. Jeśli wolisz, swoje żądanie możesz przesłać nam pocztą elektroniczną lub też zgłosić je telefonicznie. Wycofanie zgody nie wpływa na zgodność z prawem przetwarzania, którego dokonaliśmy na podstawie Twojej zgody przed jej wycofaniem.
Wyrażenie przez Ciebie zgody na przetwarzanie danych osobowych w tym zakresie jest dobrowolne i nie stanowi warunku założenia konta w serwisie.
Jak długo przechowujemy Twoje dane osobowe?
Twoje dane przetwarzamy tylko tak długo, jak to niezbędne – co oznacza, że usuniemy je, gdy zlikwidujesz swoje konto w serwisie Obligacje.pl bądź w inny sposób rozwiążesz z nami umowę o dostęp do serwisu.
Kto ma dostęp do Twoich danych osobowych?
Do Twoich danych osobowych mamy dostęp wyłącznie my, w tym nasi upoważnieni pracownicy.
Dane te mogą być ponadto przetwarzanie przez naszych współpracowników, którzy świadczą usługi na naszą rzecz, w szczególności w zakresie obsługi księgowej, obsługi IT lub hostingu.
Jeżeli korzystasz z płatności elektronicznych lub kartą płatniczą, możemy udostępniać Twoje dane w zakresie niezbędnym do dokonania płatności firmom obsługującym płatności w serwisie.
Jeżeli wyraziłeś na to zgodę i korzystasz z konta bezpłatnego, niektóre Twoje dane możemy udostępniać naszym partnerom, którymi są współpracujące z nami domy i biura maklerskie, a także krajowe podmioty przeprowadzające prywatne emisje obligacji.
Twoje prawa
W związku z przetwarzaniem Twoich danych osobowych przez serwis Obligacje.pl przysługują Ci różnorodne prawa, o których chcielibyśmy poinformować poniżej.
Wszelkie żądania związane z Twoimi prawami możesz zgłosić nam za pośrednictwem poczty elektronicznej (bok@obligacje.pl) lub poczty tradycyjnej (na adres wskazany powyżej).
Chcemy prawidłowo zabezpieczyć Twoje dane, dlatego też przed wykonaniem Twoich poleceń zastrzegamy sobie możliwość zadania Ci dodatkowych pytań, aby potwierdzić Twoją tożsamość.
Masz prawo dostępu do Twoich danych osobowych
Przysługuje Ci prawo dostępu do treści Twoich danych osobowych, a także prawo do uzyskania potwierdzenia, czy dane te są przetwarzane.
Ponadto w każdej chwili możesz zwrócić się do nas o następujące informacje:
Przysługuje Ci również prawo uzyskania kopii Twoich danych osobowych. Pierwszą taką kopię wydamy Ci bezpłatnie.
Masz prawo żądania sprostowania Twoich danych osobowych
Dbamy o to, by Twoje dane były poprawne i kompletne. Jeśli mimo tego stwierdzisz, że tak nie jest – powiedz nam o tym. W każdym momencie przysługuje Ci prawo sprostowania lub uzupełnienia danych.
Masz prawo żądania ograniczenia przetwarzania Twoich danych osobowych
W pewnych przypadkach możesz żądać, by przetwarzanie Twoich danych osobowych zostało przez nas ograniczone wyłącznie do ich posiadania:
Masz prawo żądania usunięcia Twoich danych osobowych
W pewnych przypadkach możesz żądać, by zgromadzone przez nas Twoje dane osobowe zostały usunięte. Prawo to przysługuje Ci, gdy:
Masz prawo wnieść sprzeciw wobec przetwarzania Twoich danych osobowych
Przysługuje Ci prawo wniesienia sprzeciwu wobec przetwarzania Twoich danych osobowych. Sprzeciw ten będzie uzasadniony, jeśli jego podstawą będą przyczyny związane z Twoją szczególną sytuacją.
Możesz również wnieść sprzeciw, jeśli Twoje dane osobowe wykorzystywane były przez nas dla celów marketingu bezpośredniego.
Masz prawo przenosić Twoje dane osobowe
Masz prawo żądać, by Twoje dane osobowe podane przy rejestracji w serwisie zostały Ci przez nas wydane w ustrukturyzowanym, nadającym się do odczytu maszynowego i powszechnie używanym formacie.
Możesz przesłać te dane innemu administratorowi bez jakichkolwiek przeszkód z naszej strony.
Możesz również zwrócić się do nas o przekazanie Twoich danych wprost innemu administratorowi – wykonamy to, o ile tylko będzie to technicznie możliwe.
Prawo wniesienia skargi do organu nadzorczego
Dokładamy najwyższych starań, by zapewnić najpełniejszą ochronę Twoich danych osobowych zgodnie z przepisami obowiązującego prawa.
Jeśli mimo to uznasz, że przetwarzamy Twoje dane osobowe niezgodnie z prawem, przysługuje Ci prawo wniesienia skargi do organu nadzorczego.
W przypadku Polski organem nadzorczym jest Prezes Urzędu Ochrony Danych Osobowych.
Możesz jednak wnieść skargę również do organu nadzorczego państwa członkowskiego Unii Europejskiej, które jest miejscem Twego zwykłego pobytu, miejscem pracy lub miejscem popełnienia domniemanego naruszenia prawa.
Nie profilujemy
Twoje dane osobowe przetwarzamy w sposób zautomatyzowany. Nie stosujemy jednak profilowania.
Kontakt z nami
Jeśli jakiekolwiek informacje przedstawione powyżej wydają Ci się niejasne, chętnie udzielimy dodatkowych wyjaśnień. Wszelkie pytania związane z polityką prywatności prosimy kierować pocztą elektroniczną (bok@obligacje.pl) lub pocztą tradycyjną (na adres wskazany powyżej).