Tekst ukazał się w Gazecie Giełdy Parkiet 13 lipca. Opublikowano za zgodą redakcji. Wszelkie prawa zastrzeżone.
Liczba serii obligacji banków spółdzielczych, które notowane są na Catalyst poniżej nominału wzrosła do 19 wobec zaledwie jednej półtora roku temu i 13 w październiku ub.r. Czy to oznacza, że inwestorzy boją się papierów tych banków? Zamiast o strachu lepiej mówić o bardziej racjonalnej wycenie papierów banków spółdzielczych, z których większość zdecydowanie odstaje od średniej wysokości wskaźnika wypłacalności.
Pół na pół
Według obliczeń KNF, na koniec roku średni współczynnik wypłacalności w sektorze banków spółdzielczych wyniósł na koniec roku 15,75 proc. W przypadku banków notowanych na Catalyst tylko jeden bank trafił w średnią, trzy kolejne osiągnęły wskaźniki przekraczające ten benchmark, a szesnaście wykazało niższe poziomy.
Ta statystyka nie jest niczym niezwykłym. Banki spółdzielcze notowane na Catalyst jak ogół zwykle wypadają gorzej od statystyk prezentowanych przez Komisję, choć i KNF w najnowszym opracowaniu dotyczącym banków spółdzielczych (tj. omawiającym sytuację w 2014 r.) zwraca uwagę, że mimo iż sektor ten poprawił zysk netto o 4 proc., to wciąż skumulowane zyski stanowią 80 proc. zysków z 2012 r. Innymi słowy, kryzys finansowy nie został zażegnany, a KNF pisze dodatkowo o niskiej jakości kadr zarządzających bankami. Komisja odnotowała również wzrost udziału kredytów zagrożonych (do 7 proc. z 5,8 proc. na koniec 2010 r.) przy jednoczesnym spadku poziomu ich wyzerowania (tj. objęcia 100-proc. rezerwą) do 27,2 proc. (32,3 proc.) pięć lat temu.
Z danych tych wynika, że zanim nastąpi poprawa, banki spółdzielcze mogą jeszcze przeżywać trudniejsze chwile związane z należnościami.
W tej sytuacji nie dziwi, że na 20 notowanych banków spółdzielczych (dwudziesty pierwszy – Bank Polskiej Spółdzielczości – to bank zrzeszający) połowa zanotowała wzrost współczynnika wypłacalności, a połowa jego spadek.
A może wieczyste?
Obligacje spółdzielcze są jednymi z najstarszych instrumentów notowanych na Catalyst. Większość z nich to dziesięcioletnie papiery podporządkowane. Ten przymiotnik oznacza, że z jednej strony banki mogą zaliczyć wpływy z obligacji do funduszy uzupełniających kapitały własne, z drugiej zaś, że ich posiadacze w razie upadłości lub likwidacji banku spłacani są w ostatniej kolejności. Część z notowanych na Catalyst obligacji podporządkowanych banków spółdzielczych w 2015 r. wchodzi w ostatnie pięć lat życia. Oznacza to, że banki muszą amortyzować obligacje w tempie 20 proc. rocznie w funduszach zapasowych. A więc z tego powodu wskaźniki wypłacalności mogą zacząć się kurczyć, choć trzeba zaznaczyć, że obligacje podporządkowane nie są istotnym składnikiem kapitałów własnych, wpływ ten nie będzie więc znaczący.
Jednak część banków – zwłaszcza tych, gdzie wskaźniki wypłacalności oscylują wokół 10 proc. lub niżej – jest w naturalny sposób zainteresowana podniesieniem tego wskaźnika. Tymczasem papiery emitowane 10 lat temu pozbawione są opcji call (ma ją tylko Bank Polskiej Spółdzielczości), co sprawia, że trudno bankom zastąpić obligacje podporządkowane po prostu nowym długiem podporządkowanym.
Remedium na ich problemy mogą okazać się obligacje wieczyste. Wpływy z emisji także mogą podbudować kapitał własny, a jednocześnie papiery te mają równe prawa z innymi zobowiązaniami banku. Teoretycznie obie strony równania powinny być zadowolone z takiej propozycji, natomiast w praktyce obligacji wieczystych najbardziej potrzebują banki o niskich wskaźnikach wypłacalności, lecz właśnie w ich przypadku ryzyko dla inwestorów jest największe. W dodatku banki spółdzielcze to najczęściej relatywnie małe organizmy. Trudno więc orzec, czy znajdą się chętni do pożyczenia „na wieczność” małym bankom w potrzebie, choć trzeba pamiętać, że to właśnie „beesy” są pionierami Catalyst. Być może więc to właśnie im uda się otworzyć drzwi wstawione do rynkowej rzeczywistości 1 lipca 2015 r. przez nową ustawę o obligacjach.
Współczynniki wypłacalności banków spółdzielczych na Catalyst | ||||
Bank | Współczynnik wypłacalności (w proc.) | Rentowność obligacji (w proc.) | ||
2013 | IH 2014 | 2014 | ||
Bałtycki Bank Spółdzielczy w Darłowie | 11,23 | 10,82 | 10,34 | 4,11 |
Bank Polskiej Spółdzielczości | 9,73 | 9,71 | 7,8 | 6,5-7,6 |
Bank Spółdzielczy w Białej Rawskiej | 9,86 | 12,31 | 12,45 | 5,1 |
Bank Spółdzielczy w Limanowej | 12,22 | 13,23 | 10,69 | 5,1 |
Bank Spółdzielczy w Ostrowi Mazowieckiej | 14,22 | 15,36 | 14,72 | 5,4 |
Bank Spółdzielczy w Piasecznie | 10,56 | 13,42 | 15,75 | 4,6 |
Bank Spółdzielczy w Płońsku | 14,45 | 14,52 | 13,68 | 4,2-4,7 |
Bank Spółdzielczy w Skierniewicach | 10,8 | 9,99 | 10,25 | 6,2 |
Bank Spółdzielczy w Tychach | 14,41 | 16,07 | 15,81 | 1,0-5,3 |
Esbank Bank Spółdzielczy | 12,22 | 12,6 | 12,64 | 5 |
Gospodarczy Bank Spółdzielczy w Barlinku | 11,46 | 13,37 | 13,75 | 4,5 |
Hexa Bank Spółdzielczy | 12,68 | 18,11 | 16,98 | 4,9 |
Krakowski Bank Spółdzielczy | 13,36 | 13,76 | 14,03 | 5,1-5,3 |
Kujawski Bank Spółdzielczy | 18,48 | 17,13 | 19,04 | 5,2 |
Mazowiecki Bank Spółdzielczy w Łomiankach | 12,13 | 12,75 | 12,24 | 4,6 |
Orzesko-Knurowski BS z siedzibą w Knurowie | 12,03 | 13,02 | 12,3 | 4,5 |
Podkarpacki Bank Spółdzielczy | 10,23 | 9,98 | 10,52 | 5,2-6,0 |
Podlasko-Mazurski Bank Spółdzielczy w Zabłudowie | 9,04 | 10,1 | 9,33 | 5,5 |
Polski Bank Spółdzielczy w Ciechanowie | 10,43 | 10,07 | 10 | 4,4-5,8 |
Spółdzielczy Bank Rozwoju w Szepietowie | 9,74 | 10,74 | 13,11 | 5,3 |
Spółdzielczy Bank Rzemiosła i Rolnictwa w Wołominie | 13,16 | 12,76 | 13,84 | 5,2-5,9 |
Warszawski Bank Spółdzielczy | 12,84 | 14,06 | 14,06 | 5,5 |
źródło: Obligacje.pl; raporty okresowe banków, GPWCatalyst.pl
INFORMACJE O PRZETWARZANIU TWOICH DANYCH OSOBOWYCH
Administratorem Twoich danych osobowych przekazywanych podczas rejestracji w serwisie Obligacje.pl, jest: Obligacje.pl sp. z o.o. z siedzibą w Warszawie, ul. Złota 59, 00-120 Warszawa, KRS nr 0000394325.
Możesz skontaktować się z nami za pośrednictwem poczty elektronicznej (bok@obligacje.pl) lub telefonicznie (022 110-03-67). Kontakt telefoniczny dostępny jest od poniedziałku do piątku, w godzinach od 10:00 do 16:00.
Cele i podstawa przetwarzania Twoich danych osobowych
Twoje dane osobowe gromadzimy jednorazowo, wyłącznie gdy zakładasz konto i/lub dokonujesz zakupu Usług Płatnych w serwisie Obligacje.pl.
Twoje podstawowe dane osobowe
Gdy zakładasz konto w serwisie Obligacje.pl, gromadzimy jedynie te dane osobowe, które są niezbędne dla prawidłowego świadczenia przez nas usług i wykonania umowy, czyli:
Twoje dane, o których mowa powyżej, przetwarzamy wyłącznie po to, abyśmy mogli wywiązać się z zawartej z Tobą umowy o świadczenie usług, gdy korzystasz z serwisu Obligacje.pl.
Dane osobowe przetwarzane w celu dostarczania Ci informacji o wskazanych przez Ciebie emitentach oraz obligacjach
Jeżeli na swoim koncie wskażesz listę emitentów oraz obligacji, które chcesz obserwować będziemy na Twój adres e-mail przesyłać powiadomienia wraz z aktywnym linkiem dotyczące zmiany notowań wskazanych obligacji, ważnych dat z nimi związanych oraz nowych informacji w serwisie Obligacje.pl o wskazanym emitencie. Te dane przetwarzamy po to, abyśmy mogli wywiązać się z zawartej z Tobą umowy o świadczenie usług, gdy korzystasz z serwisu Obligacje.pl i decydujesz się na korzystanie z takich usług.
Jeśli będziesz chciał zrezygnować z otrzymywania powiadomień, w każdej chwili możesz anulować subskrypcję, wycofując odpowiednie zgody w panelu konfiguracyjnym Twojego konta. Jeśli wolisz, swoje żądanie możesz przesłać nam pocztą elektroniczną lub też zgłosić je telefonicznie.
Dane osobowe przetwarzane w celu dostarczania Ci informacji o aktualnych ofertach
Jeśli wyraziłeś na to zgodę, zaznaczając odpowiednie pole w formularzu rejestracyjnym lub panelu konfiguracyjnym Twojego konta, od czasu do czasu będziemy na Twój adres e-mail przesyłać informacje o aktualnych publicznych emisjach papierów wartościowych, a także informacje o nowościach w serwisie Obligacje.pl.
Także i taką zgodę możesz cofnąć w każdym czasie, korzystając z odpowiedniej opcji w panelu konfiguracji konta. Jeśli wolisz, swoje żądanie możesz przesłać nam pocztą elektroniczną lub też zgłosić je telefonicznie. Wycofanie zgody nie wpływa na zgodność z prawem przetwarzania, którego dokonaliśmy na podstawie Twojej zgody przed jej wycofaniem.
Wyrażenie przez Ciebie zgody na przetwarzanie danych osobowych w tym zakresie jest dobrowolne i nie stanowi warunku założenia konta w serwisie.
Jak długo przechowujemy Twoje dane osobowe?
Twoje dane przetwarzamy tylko tak długo, jak to niezbędne – co oznacza, że usuniemy je, gdy zlikwidujesz swoje konto w serwisie Obligacje.pl bądź w inny sposób rozwiążesz z nami umowę o dostęp do serwisu.
Kto ma dostęp do Twoich danych osobowych?
Do Twoich danych osobowych mamy dostęp wyłącznie my, w tym nasi upoważnieni pracownicy.
Dane te mogą być ponadto przetwarzanie przez naszych współpracowników, którzy świadczą usługi na naszą rzecz, w szczególności w zakresie obsługi księgowej, obsługi IT lub hostingu.
Jeżeli korzystasz z płatności elektronicznych lub kartą płatniczą, możemy udostępniać Twoje dane w zakresie niezbędnym do dokonania płatności firmom obsługującym płatności w serwisie.
Jeżeli wyraziłeś na to zgodę i korzystasz z konta bezpłatnego, niektóre Twoje dane możemy udostępniać naszym partnerom, którymi są współpracujące z nami domy i biura maklerskie, a także krajowe podmioty przeprowadzające prywatne emisje obligacji.
Twoje prawa
W związku z przetwarzaniem Twoich danych osobowych przez serwis Obligacje.pl przysługują Ci różnorodne prawa, o których chcielibyśmy poinformować poniżej.
Wszelkie żądania związane z Twoimi prawami możesz zgłosić nam za pośrednictwem poczty elektronicznej (bok@obligacje.pl) lub poczty tradycyjnej (na adres wskazany powyżej).
Chcemy prawidłowo zabezpieczyć Twoje dane, dlatego też przed wykonaniem Twoich poleceń zastrzegamy sobie możliwość zadania Ci dodatkowych pytań, aby potwierdzić Twoją tożsamość.
Masz prawo dostępu do Twoich danych osobowych
Przysługuje Ci prawo dostępu do treści Twoich danych osobowych, a także prawo do uzyskania potwierdzenia, czy dane te są przetwarzane.
Ponadto w każdej chwili możesz zwrócić się do nas o następujące informacje:
Przysługuje Ci również prawo uzyskania kopii Twoich danych osobowych. Pierwszą taką kopię wydamy Ci bezpłatnie.
Masz prawo żądania sprostowania Twoich danych osobowych
Dbamy o to, by Twoje dane były poprawne i kompletne. Jeśli mimo tego stwierdzisz, że tak nie jest – powiedz nam o tym. W każdym momencie przysługuje Ci prawo sprostowania lub uzupełnienia danych.
Masz prawo żądania ograniczenia przetwarzania Twoich danych osobowych
W pewnych przypadkach możesz żądać, by przetwarzanie Twoich danych osobowych zostało przez nas ograniczone wyłącznie do ich posiadania:
Masz prawo żądania usunięcia Twoich danych osobowych
W pewnych przypadkach możesz żądać, by zgromadzone przez nas Twoje dane osobowe zostały usunięte. Prawo to przysługuje Ci, gdy:
Masz prawo wnieść sprzeciw wobec przetwarzania Twoich danych osobowych
Przysługuje Ci prawo wniesienia sprzeciwu wobec przetwarzania Twoich danych osobowych. Sprzeciw ten będzie uzasadniony, jeśli jego podstawą będą przyczyny związane z Twoją szczególną sytuacją.
Możesz również wnieść sprzeciw, jeśli Twoje dane osobowe wykorzystywane były przez nas dla celów marketingu bezpośredniego.
Masz prawo przenosić Twoje dane osobowe
Masz prawo żądać, by Twoje dane osobowe podane przy rejestracji w serwisie zostały Ci przez nas wydane w ustrukturyzowanym, nadającym się do odczytu maszynowego i powszechnie używanym formacie.
Możesz przesłać te dane innemu administratorowi bez jakichkolwiek przeszkód z naszej strony.
Możesz również zwrócić się do nas o przekazanie Twoich danych wprost innemu administratorowi – wykonamy to, o ile tylko będzie to technicznie możliwe.
Prawo wniesienia skargi do organu nadzorczego
Dokładamy najwyższych starań, by zapewnić najpełniejszą ochronę Twoich danych osobowych zgodnie z przepisami obowiązującego prawa.
Jeśli mimo to uznasz, że przetwarzamy Twoje dane osobowe niezgodnie z prawem, przysługuje Ci prawo wniesienia skargi do organu nadzorczego.
W przypadku Polski organem nadzorczym jest Prezes Urzędu Ochrony Danych Osobowych.
Możesz jednak wnieść skargę również do organu nadzorczego państwa członkowskiego Unii Europejskiej, które jest miejscem Twego zwykłego pobytu, miejscem pracy lub miejscem popełnienia domniemanego naruszenia prawa.
Nie profilujemy
Twoje dane osobowe przetwarzamy w sposób zautomatyzowany. Nie stosujemy jednak profilowania.
Kontakt z nami
Jeśli jakiekolwiek informacje przedstawione powyżej wydają Ci się niejasne, chętnie udzielimy dodatkowych wyjaśnień. Wszelkie pytania związane z polityką prywatności prosimy kierować pocztą elektroniczną (bok@obligacje.pl) lub pocztą tradycyjną (na adres wskazany powyżej).