W najprostszym porównaniu obligacje komunalne (gmin) notowane na Catalyst, wypadają jako inwestycja korzystniejsza od lokat bankowych i obligacji skarbowych. Jednak ich potencjał w rękach inwestorów detalicznych nie jest w pełni wykorzystywany po pierwsze ze względu na politykę w zakresie plasowania emisji obligacji gminnych, po drugie ze względu na nieprzeciętnie wysokie ceny obligacji na rynku wtórnym.
Zapomniany rynek
Catalyst w ogóle trudno nazwać rynkiem żwawym, o dużej liczbie zawieranych tansakcji, ale to właśnie rynek obligacji komunalnych stanowi jego najbardziej spokojną część (pomijając rynek listów zastawnych, gdzie w tym w roku zawarto tylko jedną transakcję). Jak wiadomo nie jest to jednak przeszkodą dla inwestorów lokujących środki w obligacje, którzy szukają w nich długoterminowej, bezpiecznej inwestycji. Bywa nawet, że brak płynności ceniony jest nawet jako zaleta, ponieważ niewiele transakcji oznacza także niewielkie wahania cen.
Na Catalyst notowane są obligacje 12 gmin, emitowane w 30 seriach. Mimo skromnej reprezentacji, różnorodność papierów jest spora – znajdziemy tu i obligacje Warszawy i miast wielkości Zamościa czy Lublina, a skończywszy na Kórniku i Brzesku.
Średnie oprocentowanie obligacji komunalnych wynosi 6,62 proc. i jest najwyższe w przypadku papierów Połczyn-Zdroju (7,98 proc. w obecnym okresie odsetkowym), a najniższe dla jednej z serii Elbląga (5,83 proc.).
W porównaniu do innych obligacji różnic nie ma – odsetki naliczane są codziennie, wszystkie – za wyjątkiem Warszawy – gminy oferują oprocentowanie zmienne uzależnione do wysokości stóp WIBOR6M (tylko Ustronie Morskie od WIBOR3M), a więc odsetki wypłacane są inwestorom regularnie co pół roku (Warszawa płaci raz na rok, Ustronie co trzy miesiące).
W porównaniu do innych form inwestowania uważanego za bezpieczne, gminy oferują odsetki wyższe, a przy tym – jako administracyjne ramię państwa – ich klasa bezpieczeńśtwa może być postrzegana jako równa obligacjom skarbowym.
Dla prównania, oprocentowanie detalicznych obligacji skarbowych wynosi od 4 do 5,8 proc. (a więc wszystkie gminy płacą więcej niż skarb państwa za swoje najlepsze obligacje), zaś lokaty bankowe oprocentowane są średnio na 4,81-5,42 proc. w zależności od terminu zapadalności. Teoretycznie więc obligacje komunalne wypełniają lukę pomiędzy bezpiecznymi, ale nisko dochodowymi formami oszczędzania, a wyżej oprocentowanymi, ale i bardziej ryzykownymi obligacjami banków (średnie oprocentowanie 7,72 proc.) i jeszcze wyżej oprocentowanymi obligacjami przedsiębiorstw (średnio 10,63 proc.).
| Porównanie obligacji komunalnych innymi formami inwestycji | |||||
| Obligacje komunalne | Obligacje skarbowe | średnie oprocentowanie lokat | |||
| średnie oprocentowanie | 6,54 | dwuletnie | 4,3 | 3M | 4,81 |
| średnia rentowność | 5,54 | trzyletnie | 5 | 6M | 5,16 |
| czteroletnie | 5,5 | 12M | 5,42 | ||
| dziesięcioletnie | 5,8 | 24M | 4,85 | ||
źródło: obligacje.pl, obligacjeskarbowe.pl, Open Finance
Trudno kupić, trudno sprzedać
Schody zaczynają się tam, gdzie kończy się teoria, a zaczyna się praktyka. Obligacji komunalnych w zasadzie nie sposób kupić na rynku pierwotnym. Agentami emisji zwykle w przypadku gmin są banki, te zaś najczęściej kupują je na własny rachunek, a jeśli oferują je zewnętrznym inwestorom, to głównie instytucjonalnym. Najbardziej jaskrawym tego przykładem są obligacje Elbląga reprezentowane na Catalyst w liczbie siedmiu serii. W całości objął je bank Pekao, który nie wystawia na Catalyst zleceń kupna i sprzedaży i nie tworzy nawet iluzji możliwości zainwestowania w te papiery przez inwestorów detalicznych.
Pozostałe obligacje na ogół mają wprawdzie wystawione ceny przez animatorów, ale są to wyceny niekiedy absurdalnie wysokie. Dla przykładu zapadające w grudniu tego roku obligacje Zamościa wystawione są na sprzedaż po 101 proc. nominału. Ich potencjalny nabywca może liczyć na 1,33 proc. rentowności brutto, zaś po doliczeniu podatku i prowizji maklerskiej okaże się ona ujemna! Inne obligacje, o dłuższym terminie wykupu także wyceniane są wysoko, ceny dochodzą nawet do 107-108 proc. nominału. W rezultacie średnia rentowność obligacji (liczona według ostatnio zawieranych transakcji) wynosi tylko 5,08 proc., a po wykluczeniu obligacji Kórnika i Zamościa ze statystyk (ich zakup oznacza pewną stratę z dwumiesięcznej inwestycji), wynosi ona 5,54 proc. A tak oprocentowane lokaty bankowe – lub wyżej - już uda się znaleźć. Można też liczyć na to, że oprocentowanie obligacji skarbowych liczone według wzoru inflacja plus marża wzrośnie w kolejnych latach i inwestycja w papiery Ministerstwa Finansów okaże się koniec końców bardziej dochodowa, niż kupno wyżej oprocentowanych papierów komunalnych. Zatem pod względem rentowności inwestycji, obligacje komunalne wcale nie prezentują się atrakcyjnie.
Na tym jednak nie koniec. Inwestując w obligacje korporacyjne lepiej starannie przemyśleć decyzję, ponieważ trudno będzie ją zmienić, a w każdym razie koszt może okazać się wysoki. Spready na rynku obligacji komunalnych sięgają od 1 do... 8 pkt proc.! Ten ostatni przykład ogranicza się do dwóch serii obligacji Warszawy, pozostałe „komunały” mają spread na poziomie 1-1,5 pkt proc. Ponieważ na tym rynku nie kwotuje właściwie nikt poza animatorami, inwestor który myśli o sprzedaży obligacji musi pogodzić się z ceną oferowaną mu przez animatora. Oznacza to, że zmiana zdania po kupnie obligacji i próba ich natychmiastowej sprzedaży przyniosą co najmniej 1 proc. stratę. Która z czasem będzie rosła, ponieważ animator będzie stopniowo obniżał cenę skupu w kierunku jej wartości nominalnej.
Na dzień zawarcia transakcji inwestor musi utrzymać inwestycję przez co najmniej trzy miesiące, jeśli chce wyjść co najmniej na zero (uwzględniając koszty spreadu, prowizji maklerskiej i podatków). Wyjście z inwestycji w obligację komunalną przed tym terminem przyniesie pewną stratę kapitału. Jest więc boleśniejsze niż zerwanie lokaty, gdzie traci się tylko całość lub część naliczonych odsetek i jest porównywalne do kosztów przedterminowego umorzenia obligacji skarbowych (1 proc. nominału lub 2 proc. w przypadku obligacji 10-letnich).
Podsumowanie
Reasumując – obligacje komunalne choć mogłyby wypełniać przestrzeń między obligacjami skarbowymi a najbezpieczniejszymi obligacjami korporacyjnymi (banków), są w ten sposób pozycjonowane tylko w teorii. W praktyce inwestycja w nie na rynku pierwotnym jest poważnie utrudniona, a na rynku wtórnym wysokie ceny sprzedaży wpływają na spadek rentowności, a tym samym na sens inwestycji. Tym samym inwestorzy szukający bezpieczeństwa środków i zwrotu powyżej lokaty bankowej czy obligacji skarbowej, muszą skierować wzrok w stronę najbezpieczniejszych obligacji korporacyjnych. Niestety większość z dużych firm (PKN, PGNiG) notowana jest tylko na BondSpot. Do wyboru pozostają więc obligacje Giełdy (1,17 pkt proc. ponad WIBOR6M) lub banków oraz bardzie już ryzykownych firm.
INFORMACJE O PRZETWARZANIU TWOICH DANYCH OSOBOWYCH
Administratorem Twoich danych osobowych przekazywanych podczas rejestracji w serwisie Obligacje.pl, jest: Obligacje.pl sp. z o.o. z siedzibą w Warszawie, ul. Złota 59, 00-120 Warszawa, KRS nr 0000394325.
Możesz skontaktować się z nami za pośrednictwem poczty elektronicznej (bok@obligacje.pl) lub telefonicznie (022 110-03-67). Kontakt telefoniczny dostępny jest od poniedziałku do piątku, w godzinach od 10:00 do 16:00.
Cele i podstawa przetwarzania Twoich danych osobowych
Twoje dane osobowe gromadzimy jednorazowo, wyłącznie gdy zakładasz konto i/lub dokonujesz zakupu Usług Płatnych w serwisie Obligacje.pl.
Twoje podstawowe dane osobowe
Gdy zakładasz konto w serwisie Obligacje.pl, gromadzimy jedynie te dane osobowe, które są niezbędne dla prawidłowego świadczenia przez nas usług i wykonania umowy, czyli:
Twoje dane, o których mowa powyżej, przetwarzamy wyłącznie po to, abyśmy mogli wywiązać się z zawartej z Tobą umowy o świadczenie usług, gdy korzystasz z serwisu Obligacje.pl.
Dane osobowe przetwarzane w celu dostarczania Ci informacji o wskazanych przez Ciebie emitentach oraz obligacjach
Jeżeli na swoim koncie wskażesz listę emitentów oraz obligacji, które chcesz obserwować będziemy na Twój adres e-mail przesyłać powiadomienia wraz z aktywnym linkiem dotyczące zmiany notowań wskazanych obligacji, ważnych dat z nimi związanych oraz nowych informacji w serwisie Obligacje.pl o wskazanym emitencie. Te dane przetwarzamy po to, abyśmy mogli wywiązać się z zawartej z Tobą umowy o świadczenie usług, gdy korzystasz z serwisu Obligacje.pl i decydujesz się na korzystanie z takich usług.
Jeśli będziesz chciał zrezygnować z otrzymywania powiadomień, w każdej chwili możesz anulować subskrypcję, wycofując odpowiednie zgody w panelu konfiguracyjnym Twojego konta. Jeśli wolisz, swoje żądanie możesz przesłać nam pocztą elektroniczną lub też zgłosić je telefonicznie.
Dane osobowe przetwarzane w celu dostarczania Ci informacji o aktualnych ofertach
Jeśli wyraziłeś na to zgodę, zaznaczając odpowiednie pole w formularzu rejestracyjnym lub panelu konfiguracyjnym Twojego konta, od czasu do czasu będziemy na Twój adres e-mail przesyłać informacje o aktualnych publicznych emisjach papierów wartościowych, a także informacje o nowościach w serwisie Obligacje.pl.
Także i taką zgodę możesz cofnąć w każdym czasie, korzystając z odpowiedniej opcji w panelu konfiguracji konta. Jeśli wolisz, swoje żądanie możesz przesłać nam pocztą elektroniczną lub też zgłosić je telefonicznie. Wycofanie zgody nie wpływa na zgodność z prawem przetwarzania, którego dokonaliśmy na podstawie Twojej zgody przed jej wycofaniem.
Wyrażenie przez Ciebie zgody na przetwarzanie danych osobowych w tym zakresie jest dobrowolne i nie stanowi warunku założenia konta w serwisie.
Jak długo przechowujemy Twoje dane osobowe?
Twoje dane przetwarzamy tylko tak długo, jak to niezbędne – co oznacza, że usuniemy je, gdy zlikwidujesz swoje konto w serwisie Obligacje.pl bądź w inny sposób rozwiążesz z nami umowę o dostęp do serwisu.
Kto ma dostęp do Twoich danych osobowych?
Do Twoich danych osobowych mamy dostęp wyłącznie my, w tym nasi upoważnieni pracownicy.
Dane te mogą być ponadto przetwarzanie przez naszych współpracowników, którzy świadczą usługi na naszą rzecz, w szczególności w zakresie obsługi księgowej, obsługi IT lub hostingu.
Jeżeli korzystasz z płatności elektronicznych lub kartą płatniczą, możemy udostępniać Twoje dane w zakresie niezbędnym do dokonania płatności firmom obsługującym płatności w serwisie.
Jeżeli wyraziłeś na to zgodę i korzystasz z konta bezpłatnego, niektóre Twoje dane możemy udostępniać naszym partnerom, którymi są współpracujące z nami domy i biura maklerskie, a także krajowe podmioty przeprowadzające prywatne emisje obligacji.
Twoje prawa
W związku z przetwarzaniem Twoich danych osobowych przez serwis Obligacje.pl przysługują Ci różnorodne prawa, o których chcielibyśmy poinformować poniżej.
Wszelkie żądania związane z Twoimi prawami możesz zgłosić nam za pośrednictwem poczty elektronicznej (bok@obligacje.pl) lub poczty tradycyjnej (na adres wskazany powyżej).
Chcemy prawidłowo zabezpieczyć Twoje dane, dlatego też przed wykonaniem Twoich poleceń zastrzegamy sobie możliwość zadania Ci dodatkowych pytań, aby potwierdzić Twoją tożsamość.
Masz prawo dostępu do Twoich danych osobowych
Przysługuje Ci prawo dostępu do treści Twoich danych osobowych, a także prawo do uzyskania potwierdzenia, czy dane te są przetwarzane.
Ponadto w każdej chwili możesz zwrócić się do nas o następujące informacje:
Przysługuje Ci również prawo uzyskania kopii Twoich danych osobowych. Pierwszą taką kopię wydamy Ci bezpłatnie.
Masz prawo żądania sprostowania Twoich danych osobowych
Dbamy o to, by Twoje dane były poprawne i kompletne. Jeśli mimo tego stwierdzisz, że tak nie jest – powiedz nam o tym. W każdym momencie przysługuje Ci prawo sprostowania lub uzupełnienia danych.
Masz prawo żądania ograniczenia przetwarzania Twoich danych osobowych
W pewnych przypadkach możesz żądać, by przetwarzanie Twoich danych osobowych zostało przez nas ograniczone wyłącznie do ich posiadania:
Masz prawo żądania usunięcia Twoich danych osobowych
W pewnych przypadkach możesz żądać, by zgromadzone przez nas Twoje dane osobowe zostały usunięte. Prawo to przysługuje Ci, gdy:
Masz prawo wnieść sprzeciw wobec przetwarzania Twoich danych osobowych
Przysługuje Ci prawo wniesienia sprzeciwu wobec przetwarzania Twoich danych osobowych. Sprzeciw ten będzie uzasadniony, jeśli jego podstawą będą przyczyny związane z Twoją szczególną sytuacją.
Możesz również wnieść sprzeciw, jeśli Twoje dane osobowe wykorzystywane były przez nas dla celów marketingu bezpośredniego.
Masz prawo przenosić Twoje dane osobowe
Masz prawo żądać, by Twoje dane osobowe podane przy rejestracji w serwisie zostały Ci przez nas wydane w ustrukturyzowanym, nadającym się do odczytu maszynowego i powszechnie używanym formacie.
Możesz przesłać te dane innemu administratorowi bez jakichkolwiek przeszkód z naszej strony.
Możesz również zwrócić się do nas o przekazanie Twoich danych wprost innemu administratorowi – wykonamy to, o ile tylko będzie to technicznie możliwe.
Prawo wniesienia skargi do organu nadzorczego
Dokładamy najwyższych starań, by zapewnić najpełniejszą ochronę Twoich danych osobowych zgodnie z przepisami obowiązującego prawa.
Jeśli mimo to uznasz, że przetwarzamy Twoje dane osobowe niezgodnie z prawem, przysługuje Ci prawo wniesienia skargi do organu nadzorczego.
W przypadku Polski organem nadzorczym jest Prezes Urzędu Ochrony Danych Osobowych.
Możesz jednak wnieść skargę również do organu nadzorczego państwa członkowskiego Unii Europejskiej, które jest miejscem Twego zwykłego pobytu, miejscem pracy lub miejscem popełnienia domniemanego naruszenia prawa.
Nie profilujemy
Twoje dane osobowe przetwarzamy w sposób zautomatyzowany. Nie stosujemy jednak profilowania.
Kontakt z nami
Jeśli jakiekolwiek informacje przedstawione powyżej wydają Ci się niejasne, chętnie udzielimy dodatkowych wyjaśnień. Wszelkie pytania związane z polityką prywatności prosimy kierować pocztą elektroniczną (bok@obligacje.pl) lub pocztą tradycyjną (na adres wskazany powyżej).
Zaloguj się