Rozważając jakąkolwiek inwestycję dobrze byłoby zacząć od postawienia pytania o jej cel. I jeśli od tego właśnie zaczniemy, najczęściej okaże się, że w każdym portfelu znajdzie się miejsce na obligacje, skarbowe czy korporacyjne, i - co więcej - zajmą one istotną część tego portfela.
Chcę mieć więcej
Jeśli cel inwestycyjny jest wyznaczony dość ogólnie i brzmi „chcę mieć więcej pieniędzy”, to wskazuje on na brak terminu zakończenia inwestycji, a w długim terminie akcje spiszą się lepiej niż obligacje. Ale warto pamiętać o lekcjach z przeszłości. Giełdowe bessy są nieodłącznym elementem cyklu, a potrafią pożreć naprawdę sporą część kapitału. Bessa z okresu Wielkiej Depresji (1929-1933) zabrała aż 89 proc. wartości Dow Jonesa, a straty zostały odrobione dopiero po 24 latach. WIG dopiero po szesnastu latach trwale przebił szczyt notowań z 2007 r. Zdarza się zatem, że odrabianie giełdowych strat trwa naprawdę długo. Ale dokupowanie przecenionych akcji pozwoliłoby znacznie skrócić ten czas.
I tu właśnie pojawiają się obligacje. Jeśli część aktywów ulokowana zostanie właśnie w ten sposób, w roli żelaznej rezerwy kapitału, można będzie go wykorzystać w czasie giełdowej bessy do zakupów przecenionych akcji. Można taką operację przeprowadzać sprzedając obligacje i kupując akcje albo - jeśli pakiet obligacji był solidny - przeznaczając na zakupy akcji tylko wypłacane odsetki, co zminimalizuje ryzyko utraty kapitału.
W obecnych warunkach - tj. wysokich stóp procentowych w Polsce - zyski z odsetek od obligacji korporacyjnych osiągają poziomy konkurujące wręcz ze średnią długoterminową stopą zwrotu z rynków akcji. Nawet konserwatywnie nastawieni inwestorzy mogą wykorzystać sytuację i zbudować bezpieczny portfel z np. 90-proc. udziałem obligacji i 10-proc. udziałem akcji. W razie bessy, dochody odsetkowe pokryją (i to z nawiązką) straty z rynku akcji.
Pieniądze na czas
Udział obligacji w portfelu inwestycyjnym, który nie ma określonej z góry daty likwidacji, zależy głównie od osobistych preferencji lub od warunków rynkowych i próby dostosowania portfela do tych warunków (można np. zwiększać udział akcji lub obligacji w zależności od cykli giełdowych, koniunktury w gospodarce, wysokości stóp, itp).
W rzeczywistości jednak większość „zwykłych ludzi” potrzebuje pieniędzy na określone wydatki i jest w stanie precyzyjnie zaplanować, w którym momencie pieniądze się przydadzą. I w tej właśnie roli obligacje spiszą się doskonale. Dzięki znanym z góry terminom zapadalności i warunkom wypłaty odsetek, inwestorzy mogą tak zaplanować inwestycje, by pieniądze pojawiały się na ich kontach dokładnie wtedy, kiedy są potrzebne. Czy będą to wakacje, czy wykup samochodu z leasingu, opłata czesnego za studia dziecka a nawet opłacanie comiesięcznych rachunków za media - każdą z tych sytuacji, i wiele innych, można zaplanować, a więc także przygotować się do niej z odpowiednim wyprzedzeniem.
Obligacje skarbowe są dostępne w ciągłej sprzedaży, a więc można dokonać zakupu w taki sposób, by odsetki wypłacane były np. każdego dziesiątego dnia miesiąca, czyli wtedy, kiedy opłacane są domowe rachunki za prąd i gaz. Jeśli ktoś woli wyższe odsetki i nie boi się wyższego ryzyka, ma też do dyspozycji całą paletę obligacji korporacyjnych. Każdego dnia przynajmniej kilka serii wypłaca odsetki, każdego miesiąca co najmniej kilka serii zapada i pieniądze wracają do inwestorów. Dzięki temu dość łatwo tak zaprojektować inwestycję, by środki wróciły akurat wtedy, kiedy będą potrzebne, a w międzyczasie zapracowały na tłuste odsetki.
Jeśli postawimy przed obligacjami konkretne zadania do wykonania, czyli określimy cel inwestycji i termin zwrotu środków lub wypłaty odsetek, okaże się, że dolne limity opłacalności inwestycji w obligacje są położone bardzo nisko. Już kilkanaście tysięcy złotych może wystarczyć, żeby wypracowane odsetki wspierały domowy budżet w regulowaniu rachunków. Z drugiej strony nawet skromne oszczędności pozostają do dyspozycji (obligacje można zwykle sprzedać lub umorzyć), gdyby pojawiły się pilne potrzeby skorzystania z nich. Idąc dalej - nawet kilkaset złotych lokowanych w obligacje systematycznie, co miesiąc, wystarczy do zbudowania solidnego kapitału, który nie będzie ustępował bezpieczeństwem lokatom bankowym. Z tej roli wywiążą się np. sześcio- i dwunastoletnie obligacje oszczędnościowe skarbu państwa indeksowane inflacją. Mogą je kupować tylko beneficjenci programu 800+, a wyposażono je w nieprzeciętnie wysokie marże doliczane do inflacji. Jeśli wypłaty (odsetki są kapitalizowane) nastąpią w okresie wchodzenia dziecka w dorosłość, mogą pokryć wydatki studenckie lub po prostu umożliwią bezpieczny start w dorosłe życie bez narażania środków na ryzyko wahań wyceny giełdowej.
Oczywiście nie ma też powodów, żeby nie lokować w obligacjach znaczących kwot. W miarę zbliżania się wieku emerytalnego, bezpieczeństwo inwestycji zyskuje na skali priorytetów, a wypracowany przez lata kapitał emerytalny może sięgać pokaźnych rozmiarów, również w przypadku osób o przeciętnych w skali kraju dochodach. Także i w tej roli - przechowania wartości - obligacje dobrze spełnią swoją rolę.
Odpowiedź na tytułowe pytanie brzmi więc: Nie. Obligacje nie są inwestycją zarezerwowaną dla bogatych inwestorów. Jeśli już koniecznie potrzebna jest jakaś definicja, to można zaryzykować tezę, że obligacje są dobrym instrumentem dla każdego inwestora, który potrafi planować swoje inwestycje i nadać im określony cel. Liczy się więc nie tyle poziom zamożności, co świadomości inwestycyjnej.
INFORMACJE O PRZETWARZANIU TWOICH DANYCH OSOBOWYCH
Administratorem Twoich danych osobowych przekazywanych podczas rejestracji w serwisie Obligacje.pl, jest: Obligacje.pl sp. z o.o. z siedzibą w Warszawie, ul. Złota 59, 00-120 Warszawa, KRS nr 0000394325.
Możesz skontaktować się z nami za pośrednictwem poczty elektronicznej (bok@obligacje.pl) lub telefonicznie (022 110-03-67). Kontakt telefoniczny dostępny jest od poniedziałku do piątku, w godzinach od 10:00 do 16:00.
Cele i podstawa przetwarzania Twoich danych osobowych
Twoje dane osobowe gromadzimy jednorazowo, wyłącznie gdy zakładasz konto i/lub dokonujesz zakupu Usług Płatnych w serwisie Obligacje.pl.
Twoje podstawowe dane osobowe
Gdy zakładasz konto w serwisie Obligacje.pl, gromadzimy jedynie te dane osobowe, które są niezbędne dla prawidłowego świadczenia przez nas usług i wykonania umowy, czyli:
Twoje dane, o których mowa powyżej, przetwarzamy wyłącznie po to, abyśmy mogli wywiązać się z zawartej z Tobą umowy o świadczenie usług, gdy korzystasz z serwisu Obligacje.pl.
Dane osobowe przetwarzane w celu dostarczania Ci informacji o wskazanych przez Ciebie emitentach oraz obligacjach
Jeżeli na swoim koncie wskażesz listę emitentów oraz obligacji, które chcesz obserwować będziemy na Twój adres e-mail przesyłać powiadomienia wraz z aktywnym linkiem dotyczące zmiany notowań wskazanych obligacji, ważnych dat z nimi związanych oraz nowych informacji w serwisie Obligacje.pl o wskazanym emitencie. Te dane przetwarzamy po to, abyśmy mogli wywiązać się z zawartej z Tobą umowy o świadczenie usług, gdy korzystasz z serwisu Obligacje.pl i decydujesz się na korzystanie z takich usług.
Jeśli będziesz chciał zrezygnować z otrzymywania powiadomień, w każdej chwili możesz anulować subskrypcję, wycofując odpowiednie zgody w panelu konfiguracyjnym Twojego konta. Jeśli wolisz, swoje żądanie możesz przesłać nam pocztą elektroniczną lub też zgłosić je telefonicznie.
Dane osobowe przetwarzane w celu dostarczania Ci informacji o aktualnych ofertach
Jeśli wyraziłeś na to zgodę, zaznaczając odpowiednie pole w formularzu rejestracyjnym lub panelu konfiguracyjnym Twojego konta, od czasu do czasu będziemy na Twój adres e-mail przesyłać informacje o aktualnych publicznych emisjach papierów wartościowych, a także informacje o nowościach w serwisie Obligacje.pl.
Także i taką zgodę możesz cofnąć w każdym czasie, korzystając z odpowiedniej opcji w panelu konfiguracji konta. Jeśli wolisz, swoje żądanie możesz przesłać nam pocztą elektroniczną lub też zgłosić je telefonicznie. Wycofanie zgody nie wpływa na zgodność z prawem przetwarzania, którego dokonaliśmy na podstawie Twojej zgody przed jej wycofaniem.
Wyrażenie przez Ciebie zgody na przetwarzanie danych osobowych w tym zakresie jest dobrowolne i nie stanowi warunku założenia konta w serwisie.
Jak długo przechowujemy Twoje dane osobowe?
Twoje dane przetwarzamy tylko tak długo, jak to niezbędne – co oznacza, że usuniemy je, gdy zlikwidujesz swoje konto w serwisie Obligacje.pl bądź w inny sposób rozwiążesz z nami umowę o dostęp do serwisu.
Kto ma dostęp do Twoich danych osobowych?
Do Twoich danych osobowych mamy dostęp wyłącznie my, w tym nasi upoważnieni pracownicy.
Dane te mogą być ponadto przetwarzanie przez naszych współpracowników, którzy świadczą usługi na naszą rzecz, w szczególności w zakresie obsługi księgowej, obsługi IT lub hostingu.
Jeżeli korzystasz z płatności elektronicznych lub kartą płatniczą, możemy udostępniać Twoje dane w zakresie niezbędnym do dokonania płatności firmom obsługującym płatności w serwisie.
Jeżeli wyraziłeś na to zgodę i korzystasz z konta bezpłatnego, niektóre Twoje dane możemy udostępniać naszym partnerom, którymi są współpracujące z nami domy i biura maklerskie, a także krajowe podmioty przeprowadzające prywatne emisje obligacji.
Twoje prawa
W związku z przetwarzaniem Twoich danych osobowych przez serwis Obligacje.pl przysługują Ci różnorodne prawa, o których chcielibyśmy poinformować poniżej.
Wszelkie żądania związane z Twoimi prawami możesz zgłosić nam za pośrednictwem poczty elektronicznej (bok@obligacje.pl) lub poczty tradycyjnej (na adres wskazany powyżej).
Chcemy prawidłowo zabezpieczyć Twoje dane, dlatego też przed wykonaniem Twoich poleceń zastrzegamy sobie możliwość zadania Ci dodatkowych pytań, aby potwierdzić Twoją tożsamość.
Masz prawo dostępu do Twoich danych osobowych
Przysługuje Ci prawo dostępu do treści Twoich danych osobowych, a także prawo do uzyskania potwierdzenia, czy dane te są przetwarzane.
Ponadto w każdej chwili możesz zwrócić się do nas o następujące informacje:
Przysługuje Ci również prawo uzyskania kopii Twoich danych osobowych. Pierwszą taką kopię wydamy Ci bezpłatnie.
Masz prawo żądania sprostowania Twoich danych osobowych
Dbamy o to, by Twoje dane były poprawne i kompletne. Jeśli mimo tego stwierdzisz, że tak nie jest – powiedz nam o tym. W każdym momencie przysługuje Ci prawo sprostowania lub uzupełnienia danych.
Masz prawo żądania ograniczenia przetwarzania Twoich danych osobowych
W pewnych przypadkach możesz żądać, by przetwarzanie Twoich danych osobowych zostało przez nas ograniczone wyłącznie do ich posiadania:
Masz prawo żądania usunięcia Twoich danych osobowych
W pewnych przypadkach możesz żądać, by zgromadzone przez nas Twoje dane osobowe zostały usunięte. Prawo to przysługuje Ci, gdy:
Masz prawo wnieść sprzeciw wobec przetwarzania Twoich danych osobowych
Przysługuje Ci prawo wniesienia sprzeciwu wobec przetwarzania Twoich danych osobowych. Sprzeciw ten będzie uzasadniony, jeśli jego podstawą będą przyczyny związane z Twoją szczególną sytuacją.
Możesz również wnieść sprzeciw, jeśli Twoje dane osobowe wykorzystywane były przez nas dla celów marketingu bezpośredniego.
Masz prawo przenosić Twoje dane osobowe
Masz prawo żądać, by Twoje dane osobowe podane przy rejestracji w serwisie zostały Ci przez nas wydane w ustrukturyzowanym, nadającym się do odczytu maszynowego i powszechnie używanym formacie.
Możesz przesłać te dane innemu administratorowi bez jakichkolwiek przeszkód z naszej strony.
Możesz również zwrócić się do nas o przekazanie Twoich danych wprost innemu administratorowi – wykonamy to, o ile tylko będzie to technicznie możliwe.
Prawo wniesienia skargi do organu nadzorczego
Dokładamy najwyższych starań, by zapewnić najpełniejszą ochronę Twoich danych osobowych zgodnie z przepisami obowiązującego prawa.
Jeśli mimo to uznasz, że przetwarzamy Twoje dane osobowe niezgodnie z prawem, przysługuje Ci prawo wniesienia skargi do organu nadzorczego.
W przypadku Polski organem nadzorczym jest Prezes Urzędu Ochrony Danych Osobowych.
Możesz jednak wnieść skargę również do organu nadzorczego państwa członkowskiego Unii Europejskiej, które jest miejscem Twego zwykłego pobytu, miejscem pracy lub miejscem popełnienia domniemanego naruszenia prawa.
Nie profilujemy
Twoje dane osobowe przetwarzamy w sposób zautomatyzowany. Nie stosujemy jednak profilowania.
Kontakt z nami
Jeśli jakiekolwiek informacje przedstawione powyżej wydają Ci się niejasne, chętnie udzielimy dodatkowych wyjaśnień. Wszelkie pytania związane z polityką prywatności prosimy kierować pocztą elektroniczną (bok@obligacje.pl) lub pocztą tradycyjną (na adres wskazany powyżej).