Klasycznym przykładem wcześniejszego wykupu jest sytuacja, w której emitent zgodnie z warunkami emisji obligacji (WEO) danej serii informuje w odpowiednim terminie obligatariuszy o zamiarze przeprowadzenia przedterminowego wykupu obligacji. Jeśli taka sytuacja była przewidziana w WEO, to również znajduje się w nich informacja czy z tytułu wcześniejszego wykupu obligacji przysługuje obligatariuszom premia, a jeśli tak, to w jakiej wysokości.
Premia zapisana w WEO z reguły jest malejąca, tzn. im bliżej planowanego pierwotnie terminu wykupu obligacji zostanie dokonany przedterminowy wykup, tym premia będzie niższa lub w ogóle nie jest przewidziana. Wysokość premii ma istotne znaczenie w przypadku, gdy inwestor nabywa obligacje na rynku wtórnym. Może się zdarzyć sytuacja, że np. inwestor zakupi papiery po cenie 102,00, które jak się później okaże emitent przedterminowo wykupi po 3 miesiącach za 100,15. Czas od momentu zakupu do wcześniejszego wykupu może się okazać zbyt krótki, aby inwestor nawet „wyszedł na zero” zarabiając na odsetkach i tracąc na różnicy w cenie oraz prowizji. Może mieć też miejsce odwrotna sytuacja, tzn. inwestor nabędzie obligacje z dyskontem do wartości nominalnej i nastąpi przedterminowy wykup. Dla przykładu przypomnę historię obligacji spółki Mirbud (seria MRB0717), której cena zamknięcia 24 listopada 2015 r. wyniosła 79,97, a następnego dnia spółka poinformowała, że pozyskała inne finansowanie zewnętrzne na wcześniejszy wykup tej serii. Kurs zamknięcia 25 listopada 2015 r. wyniósł już 99,49, a inwestorzy którzy trzymali obligacje do dnia wcześniejszego wykupu (23 grudnia 2015 r.) otrzymali wartość nominalną (100,00) powiększoną o premię w wysokości 0,25.
Specyficzną formą przedterminowego wykupu zapisaną w WEO jest amortyzacja obligacji. Amortyzacja jest przewidzianą w dniu emisji częściową spłatą obligacji w określonych dniach po określonej cenie. Z reguły wykupy obligacji w formie amortyzacji odbywają się po cenie 100,00. Dla przykładu, inwestor może nabyć w dniu emisji 100 obligacji, z których 50 zostanie wykupionych po roku (po cenie 100,00), a pozostałe 50 zostanie wykupione w dniu wykupu za 2 lata również po cenie 100,00. Warto spojrzeć na amortyzację z punktu widzenia inwestora na rynku wtórnym. Załóżmy, że w powyższym przykładzie inwestor nabędzie te obligacje po 6 miesiącach od dnia emisji po cenie 102,00. Po kolejnych 6 miesiącach połowa portfela inwestora zostanie wykupiona w formie amortyzacji po cenie 100,00, a po 18 miesiącach reszta obligacji zostanie wykupiona po nominale. Jeśli seria ta byłaby stosunkowo nisko oprocentowana (ok. 4 proc. w skali roku), to pierwsza połowa portfela (ta która zostałaby zamortyzowana po 0,5 roku od zakupu) nie przyniosłaby zarobku inwestorowi.
Zdarzają się również niestandardowe scenariusze wcześniejszego wykupu.
Pierwszą z nich jest odkup obligacji, które zapadają po terminie wykupu innych niewykupionych jeszcze serii. Przykładem jest spółka Fast Finance, która 27 września br. miała wykupić obligacje serii F (FFI0916) o wartości nominalnej 3,87 mln zł. 7 października spółka poinformowała, że do tego dnia dokonała wykupu ok. 60 proc. wartości wszystkich obligacji serii F oraz że tego samego dnia nabyła w celu umorzenia obligacje serii J za kwotę 0,5 mln zł. Obligacje serii J nie są notowane na Catalyst, ich wartość emisyjna wyniosła 25 mln zł, a termin wykupu przypada dopiero na 31 grudnia br. Spółka ostatecznie spłaciła w całości serię F, ale z kolei nie wykupiła serii G (FFI1116) o wartości nominalnej 8,6 mln zł, której termin wykupu przypadał na 15 listopada br., czyli wcześniej niż częściowo już spłacona seria J.
Zdarzają się przypadki w których emitent dokonuje nieproporcjonalnego wykupu obligacji. Załóżmy, że spółka ma wolne środki i chce skupić z rynku część zadłużenia. Załóżmy, że spółka ma wyemitowanych 10 mln zł obligacji oraz że tę serię w 5 proc. objął inwestor X (np. fundusz inwestycyjny), który nie może przekraczać 5 proc. zaangażowania w danej serii. Jeśli np. emitent nabędzie z rynku (od inwestorów detalicznych) 1 mln zł obligacji i je umorzy, to udział inwestora X w tej emisji wzrośnie do 5,6 proc., co wiąże się z tym, że aby być w zgodzie z polityką funduszu, zarządzający powinien sprzedać część obligacji, aby nie przekraczać limitu koncentracji.
Powyższe przykłady tłumaczą dlaczego przy inwestycji w daną serię obligacji należy uwzględnić ryzyko wcześniejszego wykupu zarówno danej, jak i innych serii emitenta. O ile nie jesteśmy w stanie przewidzieć niestandardowych zachowań spółki, o tyle już konsekwencje klasycznych wykupów obligacji można zdyskontować przed dokonaniem inwestycji. Dlatego warto studiować warunki emisji obligacji, gdzie znajdziemy zapisy nt. premii i dat możliwego wcześniejszego wykupu oraz informacji o ewentualnej amortyzacji, jaką należy uwzględniać.
INFORMACJE O PRZETWARZANIU TWOICH DANYCH OSOBOWYCH
Administratorem Twoich danych osobowych przekazywanych podczas rejestracji w serwisie Obligacje.pl, jest: Obligacje.pl sp. z o.o. z siedzibą w Warszawie, ul. Złota 59, 00-120 Warszawa, KRS nr 0000394325.
Możesz skontaktować się z nami za pośrednictwem poczty elektronicznej (bok@obligacje.pl) lub telefonicznie (022 110-03-67). Kontakt telefoniczny dostępny jest od poniedziałku do piątku, w godzinach od 10:00 do 16:00.
Cele i podstawa przetwarzania Twoich danych osobowych
Twoje dane osobowe gromadzimy jednorazowo, wyłącznie gdy zakładasz konto i/lub dokonujesz zakupu Usług Płatnych w serwisie Obligacje.pl.
Twoje podstawowe dane osobowe
Gdy zakładasz konto w serwisie Obligacje.pl, gromadzimy jedynie te dane osobowe, które są niezbędne dla prawidłowego świadczenia przez nas usług i wykonania umowy, czyli:
Twoje dane, o których mowa powyżej, przetwarzamy wyłącznie po to, abyśmy mogli wywiązać się z zawartej z Tobą umowy o świadczenie usług, gdy korzystasz z serwisu Obligacje.pl.
Dane osobowe przetwarzane w celu dostarczania Ci informacji o wskazanych przez Ciebie emitentach oraz obligacjach
Jeżeli na swoim koncie wskażesz listę emitentów oraz obligacji, które chcesz obserwować będziemy na Twój adres e-mail przesyłać powiadomienia wraz z aktywnym linkiem dotyczące zmiany notowań wskazanych obligacji, ważnych dat z nimi związanych oraz nowych informacji w serwisie Obligacje.pl o wskazanym emitencie. Te dane przetwarzamy po to, abyśmy mogli wywiązać się z zawartej z Tobą umowy o świadczenie usług, gdy korzystasz z serwisu Obligacje.pl i decydujesz się na korzystanie z takich usług.
Jeśli będziesz chciał zrezygnować z otrzymywania powiadomień, w każdej chwili możesz anulować subskrypcję, wycofując odpowiednie zgody w panelu konfiguracyjnym Twojego konta. Jeśli wolisz, swoje żądanie możesz przesłać nam pocztą elektroniczną lub też zgłosić je telefonicznie.
Dane osobowe przetwarzane w celu dostarczania Ci informacji o aktualnych ofertach
Jeśli wyraziłeś na to zgodę, zaznaczając odpowiednie pole w formularzu rejestracyjnym lub panelu konfiguracyjnym Twojego konta, od czasu do czasu będziemy na Twój adres e-mail przesyłać informacje o aktualnych publicznych emisjach papierów wartościowych, a także informacje o nowościach w serwisie Obligacje.pl.
Także i taką zgodę możesz cofnąć w każdym czasie, korzystając z odpowiedniej opcji w panelu konfiguracji konta. Jeśli wolisz, swoje żądanie możesz przesłać nam pocztą elektroniczną lub też zgłosić je telefonicznie. Wycofanie zgody nie wpływa na zgodność z prawem przetwarzania, którego dokonaliśmy na podstawie Twojej zgody przed jej wycofaniem.
Wyrażenie przez Ciebie zgody na przetwarzanie danych osobowych w tym zakresie jest dobrowolne i nie stanowi warunku założenia konta w serwisie.
Jak długo przechowujemy Twoje dane osobowe?
Twoje dane przetwarzamy tylko tak długo, jak to niezbędne – co oznacza, że usuniemy je, gdy zlikwidujesz swoje konto w serwisie Obligacje.pl bądź w inny sposób rozwiążesz z nami umowę o dostęp do serwisu.
Kto ma dostęp do Twoich danych osobowych?
Do Twoich danych osobowych mamy dostęp wyłącznie my, w tym nasi upoważnieni pracownicy.
Dane te mogą być ponadto przetwarzanie przez naszych współpracowników, którzy świadczą usługi na naszą rzecz, w szczególności w zakresie obsługi księgowej, obsługi IT lub hostingu.
Jeżeli korzystasz z płatności elektronicznych lub kartą płatniczą, możemy udostępniać Twoje dane w zakresie niezbędnym do dokonania płatności firmom obsługującym płatności w serwisie.
Jeżeli wyraziłeś na to zgodę i korzystasz z konta bezpłatnego, niektóre Twoje dane możemy udostępniać naszym partnerom, którymi są współpracujące z nami domy i biura maklerskie, a także krajowe podmioty przeprowadzające prywatne emisje obligacji.
Twoje prawa
W związku z przetwarzaniem Twoich danych osobowych przez serwis Obligacje.pl przysługują Ci różnorodne prawa, o których chcielibyśmy poinformować poniżej.
Wszelkie żądania związane z Twoimi prawami możesz zgłosić nam za pośrednictwem poczty elektronicznej (bok@obligacje.pl) lub poczty tradycyjnej (na adres wskazany powyżej).
Chcemy prawidłowo zabezpieczyć Twoje dane, dlatego też przed wykonaniem Twoich poleceń zastrzegamy sobie możliwość zadania Ci dodatkowych pytań, aby potwierdzić Twoją tożsamość.
Masz prawo dostępu do Twoich danych osobowych
Przysługuje Ci prawo dostępu do treści Twoich danych osobowych, a także prawo do uzyskania potwierdzenia, czy dane te są przetwarzane.
Ponadto w każdej chwili możesz zwrócić się do nas o następujące informacje:
Przysługuje Ci również prawo uzyskania kopii Twoich danych osobowych. Pierwszą taką kopię wydamy Ci bezpłatnie.
Masz prawo żądania sprostowania Twoich danych osobowych
Dbamy o to, by Twoje dane były poprawne i kompletne. Jeśli mimo tego stwierdzisz, że tak nie jest – powiedz nam o tym. W każdym momencie przysługuje Ci prawo sprostowania lub uzupełnienia danych.
Masz prawo żądania ograniczenia przetwarzania Twoich danych osobowych
W pewnych przypadkach możesz żądać, by przetwarzanie Twoich danych osobowych zostało przez nas ograniczone wyłącznie do ich posiadania:
Masz prawo żądania usunięcia Twoich danych osobowych
W pewnych przypadkach możesz żądać, by zgromadzone przez nas Twoje dane osobowe zostały usunięte. Prawo to przysługuje Ci, gdy:
Masz prawo wnieść sprzeciw wobec przetwarzania Twoich danych osobowych
Przysługuje Ci prawo wniesienia sprzeciwu wobec przetwarzania Twoich danych osobowych. Sprzeciw ten będzie uzasadniony, jeśli jego podstawą będą przyczyny związane z Twoją szczególną sytuacją.
Możesz również wnieść sprzeciw, jeśli Twoje dane osobowe wykorzystywane były przez nas dla celów marketingu bezpośredniego.
Masz prawo przenosić Twoje dane osobowe
Masz prawo żądać, by Twoje dane osobowe podane przy rejestracji w serwisie zostały Ci przez nas wydane w ustrukturyzowanym, nadającym się do odczytu maszynowego i powszechnie używanym formacie.
Możesz przesłać te dane innemu administratorowi bez jakichkolwiek przeszkód z naszej strony.
Możesz również zwrócić się do nas o przekazanie Twoich danych wprost innemu administratorowi – wykonamy to, o ile tylko będzie to technicznie możliwe.
Prawo wniesienia skargi do organu nadzorczego
Dokładamy najwyższych starań, by zapewnić najpełniejszą ochronę Twoich danych osobowych zgodnie z przepisami obowiązującego prawa.
Jeśli mimo to uznasz, że przetwarzamy Twoje dane osobowe niezgodnie z prawem, przysługuje Ci prawo wniesienia skargi do organu nadzorczego.
W przypadku Polski organem nadzorczym jest Prezes Urzędu Ochrony Danych Osobowych.
Możesz jednak wnieść skargę również do organu nadzorczego państwa członkowskiego Unii Europejskiej, które jest miejscem Twego zwykłego pobytu, miejscem pracy lub miejscem popełnienia domniemanego naruszenia prawa.
Nie profilujemy
Twoje dane osobowe przetwarzamy w sposób zautomatyzowany. Nie stosujemy jednak profilowania.
Kontakt z nami
Jeśli jakiekolwiek informacje przedstawione powyżej wydają Ci się niejasne, chętnie udzielimy dodatkowych wyjaśnień. Wszelkie pytania związane z polityką prywatności prosimy kierować pocztą elektroniczną (bok@obligacje.pl) lub pocztą tradycyjną (na adres wskazany powyżej).