Tekst ukazał się w Pulsie Biznesu z 23 maja. Wszelkie prawa zastrzeżone.
Kolejne publiczne emisje obligacji oraz ich kampanie reklamowe przyciągają na rynek kolejnych inwestorów indywidualnych, którym często brakuje doświadczenia w inwestycjach w tego rodzaju instrumenty. A nie jest to sprawa tak trywialna, jak może się wydawać.
Czy oprocentowanie jest odpowiednie?
Początkującemu inwestorowi trudno jest osądzić, czy dana emisja powinna być oprocentowana na 4,5, 5 czy może na 7,5 proc. Zazwyczaj istnieje jednak logiczne wytłumaczenie wysokości oferowanego oprocentowania, zwłaszcza w przypadku dużych emisji publicznych (tj. przeprowadzanych na podstawie prospektów emisyjnych).
Najłatwiej ocenić warunki oprocentowania porównując je z innymi – podobnymi – ofertami. Podobnymi, czyli z emisjami przeprowadzanymi przez spółkę z tej samej branży, albo nawet przez tę samą spółkę w przeszłości. Jak dotąd wszystkie prospektowe emisje publiczne były i są wprowadzane do obrotu na Catalyst. Płynność takich emisji przewyższa średnią płynność na rynku (mierzoną jako relację rocznych obrotów do wartości emisji) dwa do nawet siedmiu razy, zatem można uznać, że wyceny obligacji z publicznych emisji na rynku wtórnym najczęściej są odzwierciedleniem racjonalnych postaw inwestorów, a nie efektem przypadkowych wahań cen wymuszonych niską płynnością.
Bardzo często okazuje się, że choć w przeszłości emitenci obligacji oferowali inwestorom wyższe oprocentowanie, to ich obligacje notowane są z premią względem nominału i rentowność jest niższa niż oprocentowanie oferowane w nowej emisji. Warto przy tym pamiętać, że im krótszy jest okres inwestycji, tym niższe jej ryzyko, a zatem także i rentowność obligacji powinna być niższa. Z grubsza możemy szacować koszt takiego ryzyka na 10-20 pkt bazowych za każdy dodatkowy rok inwestycji, przy czym różnica między np. inwestycją roczną i dwuletnią będzie wyższa (nawet 0,5-1 pkt proc.) niż między trzyletnią i czteroletnią.
Jeśli jednak to obligacje na Catalyst dają wyższą rentowność niż oprocentowanie oferowane nowej w emisji, lepszym wyborem będzie zakup obligacji na rynku wtórnym.
Dokonując porównań między przedstawicielami branży nie należy zapominać o różnicach między firmami. Należałoby więc kierować się wskaźnikami zadłużenia (np. relacją długu netto do kapitału własnego) oraz zdolnością firm do jego obsługi. W najprostszym ujęciu – im wyższe jest zadłużenie danej firmy, tym wyższe jest ryzyko inwestycji i tym wyższego należy oczekiwać oprocentowania.
Ile jajek w koszyku?
Kwotę, którą zamierzasz zainwestować w obligacje firm, podziel na dwie równe części. Jedną z nich odłóż z powrotem na lokatę i wróć do niej, gdy zyskasz nieco doświadczenia. Pozostałą część podziel np. na dziesięć równych części i każdą z nich zainwestuj w obligacje innej firmy.
O ile sens dywersyfikacji w przypadku inwestycji w ryzykowne instrumenty (jak np. akcje) jest dyskusyjny (razem z ograniczeniem ryzyka zmniejszamy też szanse na duże zyski), o tyle w przypadku obligacji dywersyfikacja oznacza rozłożenie ryzyka bez utraty dochodów, ponieważ wszystkie obligacje z portfela pracują dla swoich właścicieli, choć w różnym tempie.
Emitentów obligacji możemy podzielić według trzech grup. Pierwszą tworzą emitentci, którzy odporni są na silne wahania koniunktury i przetrwają ewentualną recesję bez uszczerbku dla swoich wierzycieli (np. banki, koncerny energetyczne). Drugą grupą firm są emitenci, których kondycja finansowa jest dobra dzięki koniunkturze w gospodarce lub w ich branży, ale nie wiadomo do końca jak poradzą sobie w razie spowolnienia (np. deweloperzy, windykatorzy, firmy pożyczkowe). Ostatnią zaś grupa firm, która ma problemy z osiąganiem zysków i kontrolą zadłużenia nawet w okresie dobrej koniunktury. Oczywiście ryzyko, które oferują wpływa na rentowność ich obligacji i każdy powinien sam udzielić sobie odpowiedzi na pytanie w jakich proporcjach chce dobierać do portfela przedstawicieli poszczególnych grup. Im mniejsze jest doświadczenie inwestora, tym niższy powinien być udział ryzykownych papierów w portfelu, ale oczywiście można też polegać na szczęściu i opiniach innych.
Choć w obligacje inwestuje się z myślą „kup i trzymaj”, nie wolno tej strategii mylić z „kup i zapomnij”. Inwestorzy powinni sprawdzać regularnie kondycję emitentów, którym powierzyli pieniądze. Tylko najbardziej zaawansowani poradzą sobie z monitorowaniem więcej niż 10, 20 czy 30 spółek w portfelu, dlatego stopień dywersyfikacji należy dostosować też do możliwości poświęcenia czasu inwestycjom. Im mniej tego czasu mamy, tym mniejsze środki powinniśmy inwestować.
Bądź jak bank
Inwestowanie w obligacje polega na ocenie wiarygodności kredytowej emitenta. Innymi słowy inwestor wchodzi w buty pracownika banku, który ocenia wniosek kredytowy. Jak wiadomo, aby dostać kredyt w banku należy legitymować się zdolnością kredytową, a nie samą obietnicą jej uzyskania. Tak samo powinni działać inwestorzy – oceniać, czy dana firma jest już dziś zdolna do obsługi zobowiązań, czy wypracowuje wystarczająco duże zyski by poradzić sobie z obsługą nowych obligacji i czy już dziś wiadomo, z czego obligacje spłaci.
Nie należy zaś ulegać roztaczanym wizjom, obietnicom przyszłych zysków (jeśli dziś ich nie ma), opowieściom o tym, jak wspaniale spółka się rozwinie, gdy już pożyczy od nas środki. Być może tak właśnie się stanie, ale rozkład ryzyka jest w takiej sytuacji nierównomierny – zyski przypadną akcjonariuszom, lecz straty pokrywane będą na rachunek obligatariuszy. Firma, która nie ma zdolności kredytowej powinna raczej emitować akcje, a nie dług. Choć naturalnie od każdej zasady są wyjątki i dobre zabezpieczenie może nieco zmienić proporcje ryzyka.
Inwestuj odpowiedzialnie
Obligacje to nie akcje. Tu odwaga rzadko jest premiowana, chciwość karana jest zaś z największą surowością. W świecie niskiego oprocentowania depozytów łatwo zarazić się obligacyjnym bakcylem, ale nie warto spieszyć się decyzjami. Nie ma na tym rynku ekspresów, które właśnie odjeżdżają z peronów wioząc wybrańców po bezkresne zwroty z kapitału. Po jednej zamkniętej emisji zawsze przychodzi kolejna, po jednym wagoniku kolejki za chwilę ustawia się kolejny. Zdążysz.
INFORMACJE O PRZETWARZANIU TWOICH DANYCH OSOBOWYCH
Administratorem Twoich danych osobowych przekazywanych podczas rejestracji w serwisie Obligacje.pl, jest: Obligacje.pl sp. z o.o. z siedzibą w Warszawie, ul. Złota 59, 00-120 Warszawa, KRS nr 0000394325.
Możesz skontaktować się z nami za pośrednictwem poczty elektronicznej (bok@obligacje.pl) lub telefonicznie (022 110-03-67). Kontakt telefoniczny dostępny jest od poniedziałku do piątku, w godzinach od 10:00 do 16:00.
Cele i podstawa przetwarzania Twoich danych osobowych
Twoje dane osobowe gromadzimy jednorazowo, wyłącznie gdy zakładasz konto i/lub dokonujesz zakupu Usług Płatnych w serwisie Obligacje.pl.
Twoje podstawowe dane osobowe
Gdy zakładasz konto w serwisie Obligacje.pl, gromadzimy jedynie te dane osobowe, które są niezbędne dla prawidłowego świadczenia przez nas usług i wykonania umowy, czyli:
Twoje dane, o których mowa powyżej, przetwarzamy wyłącznie po to, abyśmy mogli wywiązać się z zawartej z Tobą umowy o świadczenie usług, gdy korzystasz z serwisu Obligacje.pl.
Dane osobowe przetwarzane w celu dostarczania Ci informacji o wskazanych przez Ciebie emitentach oraz obligacjach
Jeżeli na swoim koncie wskażesz listę emitentów oraz obligacji, które chcesz obserwować będziemy na Twój adres e-mail przesyłać powiadomienia wraz z aktywnym linkiem dotyczące zmiany notowań wskazanych obligacji, ważnych dat z nimi związanych oraz nowych informacji w serwisie Obligacje.pl o wskazanym emitencie. Te dane przetwarzamy po to, abyśmy mogli wywiązać się z zawartej z Tobą umowy o świadczenie usług, gdy korzystasz z serwisu Obligacje.pl i decydujesz się na korzystanie z takich usług.
Jeśli będziesz chciał zrezygnować z otrzymywania powiadomień, w każdej chwili możesz anulować subskrypcję, wycofując odpowiednie zgody w panelu konfiguracyjnym Twojego konta. Jeśli wolisz, swoje żądanie możesz przesłać nam pocztą elektroniczną lub też zgłosić je telefonicznie.
Dane osobowe przetwarzane w celu dostarczania Ci informacji o aktualnych ofertach
Jeśli wyraziłeś na to zgodę, zaznaczając odpowiednie pole w formularzu rejestracyjnym lub panelu konfiguracyjnym Twojego konta, od czasu do czasu będziemy na Twój adres e-mail przesyłać informacje o aktualnych publicznych emisjach papierów wartościowych, a także informacje o nowościach w serwisie Obligacje.pl.
Także i taką zgodę możesz cofnąć w każdym czasie, korzystając z odpowiedniej opcji w panelu konfiguracji konta. Jeśli wolisz, swoje żądanie możesz przesłać nam pocztą elektroniczną lub też zgłosić je telefonicznie. Wycofanie zgody nie wpływa na zgodność z prawem przetwarzania, którego dokonaliśmy na podstawie Twojej zgody przed jej wycofaniem.
Wyrażenie przez Ciebie zgody na przetwarzanie danych osobowych w tym zakresie jest dobrowolne i nie stanowi warunku założenia konta w serwisie.
Jak długo przechowujemy Twoje dane osobowe?
Twoje dane przetwarzamy tylko tak długo, jak to niezbędne – co oznacza, że usuniemy je, gdy zlikwidujesz swoje konto w serwisie Obligacje.pl bądź w inny sposób rozwiążesz z nami umowę o dostęp do serwisu.
Kto ma dostęp do Twoich danych osobowych?
Do Twoich danych osobowych mamy dostęp wyłącznie my, w tym nasi upoważnieni pracownicy.
Dane te mogą być ponadto przetwarzanie przez naszych współpracowników, którzy świadczą usługi na naszą rzecz, w szczególności w zakresie obsługi księgowej, obsługi IT lub hostingu.
Jeżeli korzystasz z płatności elektronicznych lub kartą płatniczą, możemy udostępniać Twoje dane w zakresie niezbędnym do dokonania płatności firmom obsługującym płatności w serwisie.
Jeżeli wyraziłeś na to zgodę i korzystasz z konta bezpłatnego, niektóre Twoje dane możemy udostępniać naszym partnerom, którymi są współpracujące z nami domy i biura maklerskie, a także krajowe podmioty przeprowadzające prywatne emisje obligacji.
Twoje prawa
W związku z przetwarzaniem Twoich danych osobowych przez serwis Obligacje.pl przysługują Ci różnorodne prawa, o których chcielibyśmy poinformować poniżej.
Wszelkie żądania związane z Twoimi prawami możesz zgłosić nam za pośrednictwem poczty elektronicznej (bok@obligacje.pl) lub poczty tradycyjnej (na adres wskazany powyżej).
Chcemy prawidłowo zabezpieczyć Twoje dane, dlatego też przed wykonaniem Twoich poleceń zastrzegamy sobie możliwość zadania Ci dodatkowych pytań, aby potwierdzić Twoją tożsamość.
Masz prawo dostępu do Twoich danych osobowych
Przysługuje Ci prawo dostępu do treści Twoich danych osobowych, a także prawo do uzyskania potwierdzenia, czy dane te są przetwarzane.
Ponadto w każdej chwili możesz zwrócić się do nas o następujące informacje:
Przysługuje Ci również prawo uzyskania kopii Twoich danych osobowych. Pierwszą taką kopię wydamy Ci bezpłatnie.
Masz prawo żądania sprostowania Twoich danych osobowych
Dbamy o to, by Twoje dane były poprawne i kompletne. Jeśli mimo tego stwierdzisz, że tak nie jest – powiedz nam o tym. W każdym momencie przysługuje Ci prawo sprostowania lub uzupełnienia danych.
Masz prawo żądania ograniczenia przetwarzania Twoich danych osobowych
W pewnych przypadkach możesz żądać, by przetwarzanie Twoich danych osobowych zostało przez nas ograniczone wyłącznie do ich posiadania:
Masz prawo żądania usunięcia Twoich danych osobowych
W pewnych przypadkach możesz żądać, by zgromadzone przez nas Twoje dane osobowe zostały usunięte. Prawo to przysługuje Ci, gdy:
Masz prawo wnieść sprzeciw wobec przetwarzania Twoich danych osobowych
Przysługuje Ci prawo wniesienia sprzeciwu wobec przetwarzania Twoich danych osobowych. Sprzeciw ten będzie uzasadniony, jeśli jego podstawą będą przyczyny związane z Twoją szczególną sytuacją.
Możesz również wnieść sprzeciw, jeśli Twoje dane osobowe wykorzystywane były przez nas dla celów marketingu bezpośredniego.
Masz prawo przenosić Twoje dane osobowe
Masz prawo żądać, by Twoje dane osobowe podane przy rejestracji w serwisie zostały Ci przez nas wydane w ustrukturyzowanym, nadającym się do odczytu maszynowego i powszechnie używanym formacie.
Możesz przesłać te dane innemu administratorowi bez jakichkolwiek przeszkód z naszej strony.
Możesz również zwrócić się do nas o przekazanie Twoich danych wprost innemu administratorowi – wykonamy to, o ile tylko będzie to technicznie możliwe.
Prawo wniesienia skargi do organu nadzorczego
Dokładamy najwyższych starań, by zapewnić najpełniejszą ochronę Twoich danych osobowych zgodnie z przepisami obowiązującego prawa.
Jeśli mimo to uznasz, że przetwarzamy Twoje dane osobowe niezgodnie z prawem, przysługuje Ci prawo wniesienia skargi do organu nadzorczego.
W przypadku Polski organem nadzorczym jest Prezes Urzędu Ochrony Danych Osobowych.
Możesz jednak wnieść skargę również do organu nadzorczego państwa członkowskiego Unii Europejskiej, które jest miejscem Twego zwykłego pobytu, miejscem pracy lub miejscem popełnienia domniemanego naruszenia prawa.
Nie profilujemy
Twoje dane osobowe przetwarzamy w sposób zautomatyzowany. Nie stosujemy jednak profilowania.
Kontakt z nami
Jeśli jakiekolwiek informacje przedstawione powyżej wydają Ci się niejasne, chętnie udzielimy dodatkowych wyjaśnień. Wszelkie pytania związane z polityką prywatności prosimy kierować pocztą elektroniczną (bok@obligacje.pl) lub pocztą tradycyjną (na adres wskazany powyżej).
Zaloguj się