Oprocentowanie zachętą dla inwestorów
Podstawową formą wynagrodzenia dla posiadaczy obligacji są odsetki lub dyskonto przy emisji. Te świadczenia pieniężne zawierają między innymi premię za ryzyko, jakie przejmują nabywcy obligacji pożyczając przedsiębiorstwu kapitał. Co do zasady im wyższe ryzyko jest związane z emitentem lub jego papierami wartościowymi, tym wyższego oprocentowania będą oczekiwać potencjalni inwestorzy.
Oprocentowanie obligacji zależy od wielu czynników, takich jak: potrzeby finansowe emitenta, jego pozycja rynkowa i sytuacja finansowa, ustanowione zabezpieczenia, świadczenia dodatkowe, rynkowy koszt pieniądza, płynność rynku, sytuacja w branży i gospodarce.
Oprocentowanie jest jednym z istotnych parametrów emisji mających wpływ na atrakcyjność emisji obligacji. Wysokimi odsetkami może kusić firma, która znajduje się w trudnej sytuacji, mając nadzieję, że pozyskane z emisji środki pozwolą jej „chwycić oddech” i wyjść z kryzysu. Nie zawsze to się udaje. Upadłość oznacza dla inwestora ryzyko nieotrzymania odsetek a w najgorszym przypadku także utraty zainwestowanego kapitału. Jeżeli jednak dzięki pozyskanemu finansowaniu uda się wyprowadzić firmę na prostą wówczas inwestycja w takie papiery okaże się nadzwyczaj zyskowna. Należy zdawać sobie jednak sprawę, że wysokie koszty obsługi zadłużenia wynikającego z wysokooprocentowanych obligacji mogą utrudnić wyjście z trudnej sytuacji a nawet pogrążyć firmę.
Przedsiębiorstwo, które wydaje się zdrowe może w rzeczywistości borykać się z problemami, których w chwili emisji nie widać, lecz zarząd zdaje sobie sprawę z ich istnienia. Licząc na pozyskanie wsparcia finansowego emituje więc dobrze oprocentowane obligacje. Mogą one stanowić pułapkę dla inwestorów, którzy nie przykładają dużej wagi do gruntownej analizy sytuacji ekonomicznej emitenta, a opierają się na promocji oferty.
Na rynku mogą pojawić się też emitenci nieuczciwi lub konfabulujący. Będą oni oferować wizje świetlanego rozwoju swoich firm, zachęcając do zakupu ich, z pozoru atrakcyjnych, obligacji. Zarówno jedni, jak i drudzy są źródłem ponadprzeciętnego ryzyka kredytowego dla osób, które im zaufały.
Czy zawsze obligacje o oprocentowaniu wyższym od przeciętnego niosą podwyższone ryzyko? Uogólnianie i myślenie schematami może prowadzić do błędnych wniosków. Może zaistnieć taka sytuacja, że przedsiębiorstwo pilnie potrzebuje kapitału aby uruchomić wartościowy projekt lub zamierza pozyskać fundusze z Unii Europejskiej. W związku z tym będzie skłonne zaoferować wysokie oprocentowanie swego długu. Jeżeli środki pozyskane z emisji i UE zostaną właściwie wykorzystane wówczas inwestycja w obligacje okaże się wysoce zyskowna.
Atrakcyjne oprocentowanie oferują emitenci obligacji niezabezpieczonych lub nisko zabezpieczonych. Inwestor musi jednak zdawać sobie sprawę, że w razie upadłości emitenta może nie otrzymać odsetek, a nawet nie odzyskać zainwestowanego kapitału.
Wysokie oprocentowanie swego długu są też skłonne zaoferować młode przedsiębiorstwa, które odesłały banki z kwitkiem. Praktyka pokazała, ze biznes większości start-upów nie odnosi sukcesu, a wtedy nie ma szans na odzyskanie zainwestowanego kapitału, gdyż takie firmy nie posiadają majątku. Odrzucając schematyczne myślenie można zastanowić, jak znaleźć perełki, które urosną w duże perły. Nie należy więc z góry przekreślać takich przedsięwzięć, bowiem wielu wizjonerów odniosło spektakularne sukcesy. Takie obligacje są odpowiednie tylko dla osób akceptujących ryzyko liczących na wysokie zyski.
Na niskie oprocentowanie swego długu mogą pozwolić sobie podmioty od silnej pozycji rynkowej. Niejednokrotnie są to monopoliści, posiadający solidne aktywa i dobrą sytuację finansową.
Miary rentowności
Są trzy główne miary stanowiące o atrakcyjności inwestycji w obligacje: rentowność nominalna, rentowność bieżąca i rentowność w okresie do wykupu (ang. yield to maturity, „ytm”).
Rentowność nominalna oznacza stosunek oprocentowania w skali roku do wartości nominalnej obligacji. Natomiast rentowność bieżącą pokazuje relacja odsetek do aktualnej ceny rynkowej obligacji. Przydatność tych miar jest ograniczona, gdyż nie uwzględniają one czasu trwania obligacji.
Uniwersalną miarą opłacalności inwestycji w obligacje jest rentowność w okresie do wykupu (ytm). Zależy ona od aktualnej ceny rynkowej, oprocentowania, częstotliwości wypłaty odsetek, ceny sprzedaży lub wykupu, która zazwyczaj jest równa wartości nominalnej obligacji.
Wzrost rentowności istniejących na rynku obligacji o stałym oprocentowaniu oznacza spadek ich cen rynkowych. Jest to sygnał, że sytuacja ekonomiczna emitenta pogarsza się, więc posiadacze obligacji, aby uciąć straty starają się ich pozbyć, niejednokrotnie nawet za niższą cenę niż za nie zapłacili.
Tak więc, rosnąca rentowność obligacji, oznacza wzrost ryzyka inwestycyjnego. Przy kalkulacji tego wskaźnika zakłada się, że w przyszłości emitent wypłaci wszystkie kupony odsetkowe i nastąpi wykup obligacji zgodnie z warunkami emisji. W przypadku pogorszenia wypłacalności emitenta te założenia mogą stać się nieaktualne. Takich potencjalnych zdarzeń nie uwzględniają automatyczne systemy serwisów informacyjnych publikujących wskaźniki rentowności. Spadek cen obligacji i w konsekwencji wzrost ich rentowności winien być więc ostrzeżeniem przed wejściem w inwestycję. Dlatego do publikowanych wskaźników rentowności należy pochodzić z rozwagą i analizować ich zmiany w czasie.
Wzrost rentowności obligacji może być też okazją do zarobku. Jeżeli emitent wyjdzie z trudnej sytuacji, wówczas ceny jego obligacji szybko wzrosną. Kto więc je kupi na „dołku” może zyskać na wzroście ich cen rynkowych. Jego rodzaju strategie inwestycyjne są jednak obarczone wysokim ryzykiem.
Obligacje na Catalyst
Na koniec marca br. na rynku Catalyst były notowane obligacje 140 przedsiębiorstw o wartości nominalnej 23,9 mld zł. Średnie oprocentowanie tych papierów wynosiło 6,3 proc. i było najwyższe spośród wszystkich klas emitentów. Jednak oprocentowanie ważone wartością emisji stanowiło 4,1 proc. Na taki wynik miały wpływ duże emisje obligacji koncernów energetycznych, charakteryzujące się niskim oprocentowaniem na poziomie 3 proc. Podmioty te ze względu na wysoką pozycje rynkową i solidne aktywa nie muszą martwić się o popyt na swoje obligacje. Dlatego ich dług nie jest postrzegany jako ryzykowny i z łatwością znajduje nabywców, którymi są w większości podmioty instytucjonalne, m.in. fundusze. Ponadto na Catalyst są notowane obligacje 11 banków komercyjnych (o wartości 33 mld zł, z czego 22 mld zł przypadło na Bank Gospodarstwa Krajowego), 22 banków spółdzielczych (o wartości 0,68 mld zł) oraz 19 jednostek samorządu terytorialnego (o wartości 3,32 mld zł).
Średnie oprocentowanie dla wszystkich wymienionych powyżej obligacji nieskarbowych wyniosło na koniec I kwartału br. 5,6 proc., natomiast oprocentowanie ważone wielkościami emisji – 4,6 proc.
Na wykresie przedstawiono oprocentowania obligacji dla czterech kategorii emitentów w zestawieniu z całym rynkiem obligacji nieskarbowych.
INFORMACJE O PRZETWARZANIU TWOICH DANYCH OSOBOWYCH
Administratorem Twoich danych osobowych przekazywanych podczas rejestracji w serwisie Obligacje.pl, jest: Obligacje.pl sp. z o.o. z siedzibą w Warszawie, ul. Złota 59, 00-120 Warszawa, KRS nr 0000394325.
Możesz skontaktować się z nami za pośrednictwem poczty elektronicznej (bok@obligacje.pl) lub telefonicznie (022 110-03-67). Kontakt telefoniczny dostępny jest od poniedziałku do piątku, w godzinach od 10:00 do 16:00.
Cele i podstawa przetwarzania Twoich danych osobowych
Twoje dane osobowe gromadzimy jednorazowo, wyłącznie gdy zakładasz konto i/lub dokonujesz zakupu Usług Płatnych w serwisie Obligacje.pl.
Twoje podstawowe dane osobowe
Gdy zakładasz konto w serwisie Obligacje.pl, gromadzimy jedynie te dane osobowe, które są niezbędne dla prawidłowego świadczenia przez nas usług i wykonania umowy, czyli:
Twoje dane, o których mowa powyżej, przetwarzamy wyłącznie po to, abyśmy mogli wywiązać się z zawartej z Tobą umowy o świadczenie usług, gdy korzystasz z serwisu Obligacje.pl.
Dane osobowe przetwarzane w celu dostarczania Ci informacji o wskazanych przez Ciebie emitentach oraz obligacjach
Jeżeli na swoim koncie wskażesz listę emitentów oraz obligacji, które chcesz obserwować będziemy na Twój adres e-mail przesyłać powiadomienia wraz z aktywnym linkiem dotyczące zmiany notowań wskazanych obligacji, ważnych dat z nimi związanych oraz nowych informacji w serwisie Obligacje.pl o wskazanym emitencie. Te dane przetwarzamy po to, abyśmy mogli wywiązać się z zawartej z Tobą umowy o świadczenie usług, gdy korzystasz z serwisu Obligacje.pl i decydujesz się na korzystanie z takich usług.
Jeśli będziesz chciał zrezygnować z otrzymywania powiadomień, w każdej chwili możesz anulować subskrypcję, wycofując odpowiednie zgody w panelu konfiguracyjnym Twojego konta. Jeśli wolisz, swoje żądanie możesz przesłać nam pocztą elektroniczną lub też zgłosić je telefonicznie.
Dane osobowe przetwarzane w celu dostarczania Ci informacji o aktualnych ofertach
Jeśli wyraziłeś na to zgodę, zaznaczając odpowiednie pole w formularzu rejestracyjnym lub panelu konfiguracyjnym Twojego konta, od czasu do czasu będziemy na Twój adres e-mail przesyłać informacje o aktualnych publicznych emisjach papierów wartościowych, a także informacje o nowościach w serwisie Obligacje.pl.
Także i taką zgodę możesz cofnąć w każdym czasie, korzystając z odpowiedniej opcji w panelu konfiguracji konta. Jeśli wolisz, swoje żądanie możesz przesłać nam pocztą elektroniczną lub też zgłosić je telefonicznie. Wycofanie zgody nie wpływa na zgodność z prawem przetwarzania, którego dokonaliśmy na podstawie Twojej zgody przed jej wycofaniem.
Wyrażenie przez Ciebie zgody na przetwarzanie danych osobowych w tym zakresie jest dobrowolne i nie stanowi warunku założenia konta w serwisie.
Jak długo przechowujemy Twoje dane osobowe?
Twoje dane przetwarzamy tylko tak długo, jak to niezbędne – co oznacza, że usuniemy je, gdy zlikwidujesz swoje konto w serwisie Obligacje.pl bądź w inny sposób rozwiążesz z nami umowę o dostęp do serwisu.
Kto ma dostęp do Twoich danych osobowych?
Do Twoich danych osobowych mamy dostęp wyłącznie my, w tym nasi upoważnieni pracownicy.
Dane te mogą być ponadto przetwarzanie przez naszych współpracowników, którzy świadczą usługi na naszą rzecz, w szczególności w zakresie obsługi księgowej, obsługi IT lub hostingu.
Jeżeli korzystasz z płatności elektronicznych lub kartą płatniczą, możemy udostępniać Twoje dane w zakresie niezbędnym do dokonania płatności firmom obsługującym płatności w serwisie.
Jeżeli wyraziłeś na to zgodę i korzystasz z konta bezpłatnego, niektóre Twoje dane możemy udostępniać naszym partnerom, którymi są współpracujące z nami domy i biura maklerskie, a także krajowe podmioty przeprowadzające prywatne emisje obligacji.
Twoje prawa
W związku z przetwarzaniem Twoich danych osobowych przez serwis Obligacje.pl przysługują Ci różnorodne prawa, o których chcielibyśmy poinformować poniżej.
Wszelkie żądania związane z Twoimi prawami możesz zgłosić nam za pośrednictwem poczty elektronicznej (bok@obligacje.pl) lub poczty tradycyjnej (na adres wskazany powyżej).
Chcemy prawidłowo zabezpieczyć Twoje dane, dlatego też przed wykonaniem Twoich poleceń zastrzegamy sobie możliwość zadania Ci dodatkowych pytań, aby potwierdzić Twoją tożsamość.
Masz prawo dostępu do Twoich danych osobowych
Przysługuje Ci prawo dostępu do treści Twoich danych osobowych, a także prawo do uzyskania potwierdzenia, czy dane te są przetwarzane.
Ponadto w każdej chwili możesz zwrócić się do nas o następujące informacje:
Przysługuje Ci również prawo uzyskania kopii Twoich danych osobowych. Pierwszą taką kopię wydamy Ci bezpłatnie.
Masz prawo żądania sprostowania Twoich danych osobowych
Dbamy o to, by Twoje dane były poprawne i kompletne. Jeśli mimo tego stwierdzisz, że tak nie jest – powiedz nam o tym. W każdym momencie przysługuje Ci prawo sprostowania lub uzupełnienia danych.
Masz prawo żądania ograniczenia przetwarzania Twoich danych osobowych
W pewnych przypadkach możesz żądać, by przetwarzanie Twoich danych osobowych zostało przez nas ograniczone wyłącznie do ich posiadania:
Masz prawo żądania usunięcia Twoich danych osobowych
W pewnych przypadkach możesz żądać, by zgromadzone przez nas Twoje dane osobowe zostały usunięte. Prawo to przysługuje Ci, gdy:
Masz prawo wnieść sprzeciw wobec przetwarzania Twoich danych osobowych
Przysługuje Ci prawo wniesienia sprzeciwu wobec przetwarzania Twoich danych osobowych. Sprzeciw ten będzie uzasadniony, jeśli jego podstawą będą przyczyny związane z Twoją szczególną sytuacją.
Możesz również wnieść sprzeciw, jeśli Twoje dane osobowe wykorzystywane były przez nas dla celów marketingu bezpośredniego.
Masz prawo przenosić Twoje dane osobowe
Masz prawo żądać, by Twoje dane osobowe podane przy rejestracji w serwisie zostały Ci przez nas wydane w ustrukturyzowanym, nadającym się do odczytu maszynowego i powszechnie używanym formacie.
Możesz przesłać te dane innemu administratorowi bez jakichkolwiek przeszkód z naszej strony.
Możesz również zwrócić się do nas o przekazanie Twoich danych wprost innemu administratorowi – wykonamy to, o ile tylko będzie to technicznie możliwe.
Prawo wniesienia skargi do organu nadzorczego
Dokładamy najwyższych starań, by zapewnić najpełniejszą ochronę Twoich danych osobowych zgodnie z przepisami obowiązującego prawa.
Jeśli mimo to uznasz, że przetwarzamy Twoje dane osobowe niezgodnie z prawem, przysługuje Ci prawo wniesienia skargi do organu nadzorczego.
W przypadku Polski organem nadzorczym jest Prezes Urzędu Ochrony Danych Osobowych.
Możesz jednak wnieść skargę również do organu nadzorczego państwa członkowskiego Unii Europejskiej, które jest miejscem Twego zwykłego pobytu, miejscem pracy lub miejscem popełnienia domniemanego naruszenia prawa.
Nie profilujemy
Twoje dane osobowe przetwarzamy w sposób zautomatyzowany. Nie stosujemy jednak profilowania.
Kontakt z nami
Jeśli jakiekolwiek informacje przedstawione powyżej wydają Ci się niejasne, chętnie udzielimy dodatkowych wyjaśnień. Wszelkie pytania związane z polityką prywatności prosimy kierować pocztą elektroniczną (bok@obligacje.pl) lub pocztą tradycyjną (na adres wskazany powyżej).