Katalog możliwych zabezpieczeń obligacji jest prawie nieograniczony. Rynkowa praktyka pokazuje jednak, że w większości mamy do czynienia z hipoteką na nieruchomościach, zastawem na wierzytelnościach, zapasach lub rzadziej akcjach własnych, czy też w innych spółkach. Spotkać się też można z poręczeniem udzielonym zarówno przez inne podmioty, jak i osoby fizyczne, w tym przedstawicieli emitenta.
W przypadku zastawów na majątku, oprócz wierzytelności i zapasów, zobaczyć mogliśmy także bardziej nieszablonowe zabezpieczenia, jak na przykład częstotliwości, znaki towarowe, czy linie produkcyjne.
Naturalnie każdy z rodzajów zabezpieczenia ma swoje wady i zalety, większość rozważań sprowadza się jednak do tego, czy w razie kłopotów emitenta możliwe będzie zaspokojenie roszczeń obligatariuszy i w jakim stopniu. Niech za przykład posłużą obligacje serii D wrocławskiej spółki Religa Developement, która popadła w poważne kłopoty jeszcze w 2012 r. Właściciele papierów po prawie czterech latach od bankructwa otrzymali 18,75 proc. zainwestowanego kapitału. To dotychczas jedyny sukces w odzyskaniu jakichkolwiek pieniędzy z zabezpieczenia hipotecznego, które i tak uchodzi za najmocniejsze.
Blisko 42 proc. notowanych na Catalyst emisji obligacji firm (poza bankami) to dług w ten lub inny sposób zabezpieczony. Ustanowienia zabezpieczenia przez emitenta długu, to dla inwestorów detalicznych wciąż element, który potrafi odmienić losy emisji. Obligatariusze muszą stanąć więc przed trudnym zadaniem oddzielenia porządnej hipoteki, zastawu rejestrowego, czy na przykład poręczenia od czystego marketingu.
Niewielu detalicznych inwestorów posiada kompetencje by w odpowiedni sposób ocenić na ile przedstawiona wycena przedmiotu zabezpieczenia odpowiadać może rzeczywistości. Wciąż pozostaje jednak zdrowy rozsądek. W końcu czym innym będzie hipoteka na zlokalizowanej w dużym mieście nieruchomości ustanowiona przez uznanego dewelopera, czym innym zaś działki w szczerym polu, na które kupca nie uda się znaleźć przez kilka lat.
Ocena możliwości sprzedaży zabezpieczenia jest zresztą kolejnym elementem, który trzeba wziąć pod uwagę. Nie trudno sobie wyobrazić, że spieniężenie na przykład znaków towarowych, czy patentów, to zadania co najmniej bardzo trudne, wręcz niewykonalne. A nawet gdyby jednak do nich w jakiś sposób doszło, prawdopodobnie ustalona cena miałaby niewiele wspólnego z operatem przygotowanym na potrzeby emisji.
Ewentualnemu odzyskaniu pieniędzy z przedmiotu zabezpieczenia na pewno nie sprzyja obowiązujące prawo, w tym instytucja administratora zabezpieczeń (hipoteki lub zastawu). Ten bowiem opłacany jest przez emitenta, co rodzi konflikt interesów. W pierwszej kolejności oznaczać to może, że w razie kłopotów finansowych administrator, który powinien reprezentować interesy obligatariuszy, nie otrzymuje należnej zapłaty. Jego motywacja do dochodzenia roszczeń z przedmiotu zabezpieczenia może nie być wystarczająco wysoka, zwłaszcza, że wiąże się to z kosztami (poza samym wynagrodzeniem administratora), które przecież ktoś musi pokryć. Na rynku mogliśmy się już spotkać z przypadkami, w których po pojawieniu się kłopotów finansowych emitenta administrator zastawu wypowiadał umowę lub wyciągał do obligatariuszy rękę po dodatkowe pieniądze na pokrycie kosztów realizacji zabezpieczenia.
Mówiąc o zabezpieczeniu obligacji należy wspomnieć o zyskującym na popularności notarialnym oświadczeniu dłużnika o poddaniu się egzekucji w trybie art. 777 kpc, potocznie nazywanego trzema kosami. To szczególny rodzaj ochrony interesów obligatariuszy, który nie wymaga administratora zabezpieczenia i długotrwałych procedur sądowych. Wystarczy, że inwestor uzyska w sądzie klauzulę wykonalności, co w przypadku braku obsługi zadłużenia przez emitenta powinno być formalnością. Z taką klauzulą wierzyciel, w tym przypadku obligatariusz, może udać się do komornika, by ten ściągnął z emitenta należne środki.
Nic dziwnego, że przy stosunkowo szybkiej ścieżce postępowania art. 777 kpc zyskuje na popularności wśród inwestorów. Ale uwaga, można też wpaść w pułapkę. Jeśli w akcie notarialnym będącym oświadczeniem o poddaniu się egzekucji spółka jako wierzycieli wskaże z imienia i nazwiska konkretnych inwestorów obejmujących papiery na rynku pierwotnym zamiast ogółu obligatariuszy, to po zakupie obligacji na rynku wtórnym art. 777 kpc staje się bezużyteczny.
Na koniec słowo o wpływie zabezpieczenia na wysokość kuponu. W przypadku solidnych emitentów hipotekę czy zastaw na wierzytelnościach można wycenić na 0,5-0,8 pkt proc. Średnio o tyle mniej zapłaci spółka, która ustanowi zabezpieczenie na rzecz inwestorów. Paradoksalnie, duża część emisji zabezpieczonych ma ponadprzeciętnie wysokie oprocentowanie. W ten właśnie sposób emitenci próbują zrekompensować, a czasem nawet przykryć, mniej komfortową kondycję finansową.
Krótko podsumowując, dobre spółki nie muszą ustanawiać zabezpieczeń, jeśli bronią się standingiem finansowym. Tak czy inaczej, zabezpieczenie lepiej mieć, ale nie powinno ono stanowić kluczowego elementu przy decyzji o zakupie obligacji. Do kwestii wyceny warto podejść na chłodno, samemu zaś ocenić czy przedmiot zabezpieczenia jest w ogóle możliwy do spieniężenia.
INFORMACJE O PRZETWARZANIU TWOICH DANYCH OSOBOWYCH
Administratorem Twoich danych osobowych przekazywanych podczas rejestracji w serwisie Obligacje.pl, jest: Obligacje.pl sp. z o.o. z siedzibą w Warszawie, ul. Złota 59, 00-120 Warszawa, KRS nr 0000394325.
Możesz skontaktować się z nami za pośrednictwem poczty elektronicznej (bok@obligacje.pl) lub telefonicznie (022 110-03-67). Kontakt telefoniczny dostępny jest od poniedziałku do piątku, w godzinach od 10:00 do 16:00.
Cele i podstawa przetwarzania Twoich danych osobowych
Twoje dane osobowe gromadzimy jednorazowo, wyłącznie gdy zakładasz konto i/lub dokonujesz zakupu Usług Płatnych w serwisie Obligacje.pl.
Twoje podstawowe dane osobowe
Gdy zakładasz konto w serwisie Obligacje.pl, gromadzimy jedynie te dane osobowe, które są niezbędne dla prawidłowego świadczenia przez nas usług i wykonania umowy, czyli:
Twoje dane, o których mowa powyżej, przetwarzamy wyłącznie po to, abyśmy mogli wywiązać się z zawartej z Tobą umowy o świadczenie usług, gdy korzystasz z serwisu Obligacje.pl.
Dane osobowe przetwarzane w celu dostarczania Ci informacji o wskazanych przez Ciebie emitentach oraz obligacjach
Jeżeli na swoim koncie wskażesz listę emitentów oraz obligacji, które chcesz obserwować będziemy na Twój adres e-mail przesyłać powiadomienia wraz z aktywnym linkiem dotyczące zmiany notowań wskazanych obligacji, ważnych dat z nimi związanych oraz nowych informacji w serwisie Obligacje.pl o wskazanym emitencie. Te dane przetwarzamy po to, abyśmy mogli wywiązać się z zawartej z Tobą umowy o świadczenie usług, gdy korzystasz z serwisu Obligacje.pl i decydujesz się na korzystanie z takich usług.
Jeśli będziesz chciał zrezygnować z otrzymywania powiadomień, w każdej chwili możesz anulować subskrypcję, wycofując odpowiednie zgody w panelu konfiguracyjnym Twojego konta. Jeśli wolisz, swoje żądanie możesz przesłać nam pocztą elektroniczną lub też zgłosić je telefonicznie.
Dane osobowe przetwarzane w celu dostarczania Ci informacji o aktualnych ofertach
Jeśli wyraziłeś na to zgodę, zaznaczając odpowiednie pole w formularzu rejestracyjnym lub panelu konfiguracyjnym Twojego konta, od czasu do czasu będziemy na Twój adres e-mail przesyłać informacje o aktualnych publicznych emisjach papierów wartościowych, a także informacje o nowościach w serwisie Obligacje.pl.
Także i taką zgodę możesz cofnąć w każdym czasie, korzystając z odpowiedniej opcji w panelu konfiguracji konta. Jeśli wolisz, swoje żądanie możesz przesłać nam pocztą elektroniczną lub też zgłosić je telefonicznie. Wycofanie zgody nie wpływa na zgodność z prawem przetwarzania, którego dokonaliśmy na podstawie Twojej zgody przed jej wycofaniem.
Wyrażenie przez Ciebie zgody na przetwarzanie danych osobowych w tym zakresie jest dobrowolne i nie stanowi warunku założenia konta w serwisie.
Jak długo przechowujemy Twoje dane osobowe?
Twoje dane przetwarzamy tylko tak długo, jak to niezbędne – co oznacza, że usuniemy je, gdy zlikwidujesz swoje konto w serwisie Obligacje.pl bądź w inny sposób rozwiążesz z nami umowę o dostęp do serwisu.
Kto ma dostęp do Twoich danych osobowych?
Do Twoich danych osobowych mamy dostęp wyłącznie my, w tym nasi upoważnieni pracownicy.
Dane te mogą być ponadto przetwarzanie przez naszych współpracowników, którzy świadczą usługi na naszą rzecz, w szczególności w zakresie obsługi księgowej, obsługi IT lub hostingu.
Jeżeli korzystasz z płatności elektronicznych lub kartą płatniczą, możemy udostępniać Twoje dane w zakresie niezbędnym do dokonania płatności firmom obsługującym płatności w serwisie.
Jeżeli wyraziłeś na to zgodę i korzystasz z konta bezpłatnego, niektóre Twoje dane możemy udostępniać naszym partnerom, którymi są współpracujące z nami domy i biura maklerskie, a także krajowe podmioty przeprowadzające prywatne emisje obligacji.
Twoje prawa
W związku z przetwarzaniem Twoich danych osobowych przez serwis Obligacje.pl przysługują Ci różnorodne prawa, o których chcielibyśmy poinformować poniżej.
Wszelkie żądania związane z Twoimi prawami możesz zgłosić nam za pośrednictwem poczty elektronicznej (bok@obligacje.pl) lub poczty tradycyjnej (na adres wskazany powyżej).
Chcemy prawidłowo zabezpieczyć Twoje dane, dlatego też przed wykonaniem Twoich poleceń zastrzegamy sobie możliwość zadania Ci dodatkowych pytań, aby potwierdzić Twoją tożsamość.
Masz prawo dostępu do Twoich danych osobowych
Przysługuje Ci prawo dostępu do treści Twoich danych osobowych, a także prawo do uzyskania potwierdzenia, czy dane te są przetwarzane.
Ponadto w każdej chwili możesz zwrócić się do nas o następujące informacje:
Przysługuje Ci również prawo uzyskania kopii Twoich danych osobowych. Pierwszą taką kopię wydamy Ci bezpłatnie.
Masz prawo żądania sprostowania Twoich danych osobowych
Dbamy o to, by Twoje dane były poprawne i kompletne. Jeśli mimo tego stwierdzisz, że tak nie jest – powiedz nam o tym. W każdym momencie przysługuje Ci prawo sprostowania lub uzupełnienia danych.
Masz prawo żądania ograniczenia przetwarzania Twoich danych osobowych
W pewnych przypadkach możesz żądać, by przetwarzanie Twoich danych osobowych zostało przez nas ograniczone wyłącznie do ich posiadania:
Masz prawo żądania usunięcia Twoich danych osobowych
W pewnych przypadkach możesz żądać, by zgromadzone przez nas Twoje dane osobowe zostały usunięte. Prawo to przysługuje Ci, gdy:
Masz prawo wnieść sprzeciw wobec przetwarzania Twoich danych osobowych
Przysługuje Ci prawo wniesienia sprzeciwu wobec przetwarzania Twoich danych osobowych. Sprzeciw ten będzie uzasadniony, jeśli jego podstawą będą przyczyny związane z Twoją szczególną sytuacją.
Możesz również wnieść sprzeciw, jeśli Twoje dane osobowe wykorzystywane były przez nas dla celów marketingu bezpośredniego.
Masz prawo przenosić Twoje dane osobowe
Masz prawo żądać, by Twoje dane osobowe podane przy rejestracji w serwisie zostały Ci przez nas wydane w ustrukturyzowanym, nadającym się do odczytu maszynowego i powszechnie używanym formacie.
Możesz przesłać te dane innemu administratorowi bez jakichkolwiek przeszkód z naszej strony.
Możesz również zwrócić się do nas o przekazanie Twoich danych wprost innemu administratorowi – wykonamy to, o ile tylko będzie to technicznie możliwe.
Prawo wniesienia skargi do organu nadzorczego
Dokładamy najwyższych starań, by zapewnić najpełniejszą ochronę Twoich danych osobowych zgodnie z przepisami obowiązującego prawa.
Jeśli mimo to uznasz, że przetwarzamy Twoje dane osobowe niezgodnie z prawem, przysługuje Ci prawo wniesienia skargi do organu nadzorczego.
W przypadku Polski organem nadzorczym jest Prezes Urzędu Ochrony Danych Osobowych.
Możesz jednak wnieść skargę również do organu nadzorczego państwa członkowskiego Unii Europejskiej, które jest miejscem Twego zwykłego pobytu, miejscem pracy lub miejscem popełnienia domniemanego naruszenia prawa.
Nie profilujemy
Twoje dane osobowe przetwarzamy w sposób zautomatyzowany. Nie stosujemy jednak profilowania.
Kontakt z nami
Jeśli jakiekolwiek informacje przedstawione powyżej wydają Ci się niejasne, chętnie udzielimy dodatkowych wyjaśnień. Wszelkie pytania związane z polityką prywatności prosimy kierować pocztą elektroniczną (bok@obligacje.pl) lub pocztą tradycyjną (na adres wskazany powyżej).
Zaloguj się