Newsroom

Obligacje.pl: Sun Farms jest deweloperem farm fotowoltaicznych. Co to dokładnie oznacza i jak wygląda proces projektowy do momentu wyjście przez spółkę z inwestycji?

Arkadiusz Kret, prezes Sun Farms: Emitent działa w segmencie projektowania oraz budowy elektrowni fotowoltaicznych (farm PV). Zgodnie z obraną strategią spółki, emitent skupia się na uzyskiwaniu dokumentacji wymaganej do skompletowania projektu elektrowni fotowoltaicznej i jest to obecnie dominująca działalność emitenta. W przyszłości, po zapewnieniu odpowiednio dużej bazy kapitałowej oraz odpowiedniego rachunku ekonomicznego możliwa będzie również realizacja budowy farm PV w celach produkcji energii. Spółka podejmie te decyzje w przyszłości w oparciu o ekonomiczny rachunek korzyści. Niemniej jednak już dziś model biznesowy emitenta uwzględnia znacznie szerszy zakres działań niż tylko projektowanie elektrowni PV. W przyszłości działania te będą stanowiły solidny fundament pod opcję budowy elektrowni PV i uzyskiwanie dzięki niej pożytków finansowych ze sprzedaży energii elektrycznej lub sprzedaży wybudowanej farmy jako wystandaryzowanego produktu inwestycyjnego.

W zakresie projektowania farmy PV można wydzielić kilka etapów.

Etap 1: Znalezienie gruntu pod inwestycję

Projektowanie farmy fotowoltaicznej rozpoczyna się od wyboru odpowiedniej lokalizacji oraz pozyskania tytułu prawnego do gruntu, na którym planowana jest budowa i eksploatacja instalacji PV. Pierwszym krokiem jest wyszukanie działki spełniającej wszystkie kryteria obejmujące parametry fizyczne nieruchomości, jej stan prawny, a także stan otoczenia. Po pozytywnej weryfikacji działki i skutecznych negocjacjach z właścicielem działki dochodzi do zawarcia umowy dzierżawy, dającej prawo dysponowania nieruchomością na cele budowlane.

Pierwszym z kryteriów stawianych gruntom pod farmy fotowoltaiczne jest klasa gruntu. Instalacje z reguły lokowane są na gruntach słabej jakości, tj. na terenach posiadających klasę bonitacji gleby IVa, IVb, V lub VI. Przemawiają za tym dwa argumenty. Po pierwsze i najważniejsze grunty o lepszej klasie wymagają uzyskania zgody na wyłączenie z produkcji rolnej i wniesienia wysokich opłat, co istotnie pogarsza ekonomikę projektu. Po drugie, na terenach dobrej klasy produkcja rolna jest bardziej wydajna, co powoduje, że rolnicy nie są zainteresowani oddawaniem gruntów w dzierżawę na cele nierolnicze.

Najczęściej projektowaną jednostką elektrowni fotowoltaicznej jest instalacja o nominalnej mocy zainstalowanej 1 MWp. Przy uwzględnieniu dzisiejszej technologii panele o takiej mocy wraz całą infrastrukturą towarzyszącą zajmują teren o powierzchni około 1,5 ha. Warunkiem dla optymalnego zagospodarowania terenu są jednak odpowiednie parametry fizyczne, takie jak kształt działki, ukształtowanie terenu, sposób zagospodarowania. Preferowane są działki o kształcie prostokątnym lekko rozciągniętym w kierunku wschód-zachód. Teren powinien być płaski lub lekko nachylony w kierunku południowym. Zarówno na terenie działki jak i w jej bezpośrednim sąsiedztwie nie powinny się znajdować żadne drzewa lub inne obiekty powodujące zacienienie. Niespełnienie powyższych warunku może powodować zwiększenie kosztów inwestycji zarówno na etapie budowy jak i na etapie eksploatacji farmy.

Kolejnym istotnym warunkiem jest usytuowanie działki względem sieci elektroenergetycznej średniego napięcia. Im dłuższa odległość od działki inwestycyjnej, tym wyższe koszty budowy przyłącza. Przyjmuje się zwykle, że odległość od linii nie powinna przekraczać kilkuset metrów, przy czym granica opłacalności inwestycji wymaga indywidualnej oceny przebiegu projektowanej trasy kablowej i związanych z nią kosztów budowy. W przypadku większych instalacji o mocy kilku lub kilkudziesięciu MWp warunkiem koniecznym jest lokalizacja działki w pobliżu jednego z głównych punktów zasilania (GPZ), przy czym im większa jest instalacja, tym większa jest dopuszczalna długość trasy kablowej łączącej farmę PV z GPZ.

Kolejnym krytycznym warunkiem determinującym przydatność działki pod instalację PV jest miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego (MPZP). Jeżeli teren jest objęty MPZP, konieczne jest uwzględnienie instalacji PV w szczegółowych ustaleniach dot. zagospodarowania terenu w miejscu planowanej inwestycji, co w praktyce rzadko ma miejsce. Z tego względu preferowane są tereny nie objęte MPZP, na których inwestor może uzyskać zgodę na zabudowę działki w drodze decyzji administracyjnej ustalającej indywidualne warunku zabudowy.

Do zalecanych warunków stawianych gruntom pod PV zaliczyć można również położenie na terenach nie objętych żadną formą ochrony przyrody. Ewentualne położenie działki na terenie objętym taką ochroną, np. na terenie parku krajobrazowego lub obszaru „Natura 2000”, wprawdzie nie wyklucza możliwości uzyskania odpowiednich pozwoleń, jednak może istotnie wydłużyć proces projektowania i zwiększyć koszty w związku z koniecznością przeprowadzenia pełnej oceny oddziaływania na środowisko (OOŚ).

Etap 2: Uzyskanie decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach

To dokument, który określa środowiskowe uwarunkowania realizacji, eksploatacji i likwidacji przedsięwzięcia. Jego uzyskanie jest wymagane dla inwestycji, które zostały zakwalifikowane jako mogące (choćby potencjalnie) oddziaływać na środowisko, zgodnie z rozporządzeniem Rady Ministrów z dnia 10 września 2019 r w sprawie przedsięwzięć mogących znacząco oddziaływać na środowisko. W przypadku elektrowni fotowoltaicznych, kryterium o tym decydującym jest powierzchnia zabudowy. Mianowicie, obowiązek uzyskania ww. decyzji  istnieje w przypadku instalacji o powierzchni nie mniejszej niż:

• 0,5 ha na obszarach objętych formami ochrony przyrody (np. Parkami Krajobrazowymi, Naturą 2000 itp.) lub w ich otulinach,
• 1 ha na pozostałych terenach.

Aby uzyskać decyzję o środowiskowych uwarunkowaniach należy wystąpić ze stosownym wnioskiem do organu odpowiedzialnego za jej wydanie (zazwyczaj właściwego miejscowo urzędu gminy). Do standardowego wniosku dołączyć należy:

• kartę informacyjną przedsięwzięcia,
• poświadczoną przez właściwy organ kopię mapy ewidencyjnej (w postaci papierowej lub elektronicznej), obejmującej teren, na którym inwestycja ma być realizowana i obszar, na który będzie oddziaływać – standardowo jest to stumetrowy bufor od terenu realizacji,
• mapę (sporządzoną na podkładzie mapy ewidencyjnej), z zaznaczonym obszarem realizacji i oddziaływania przedsięwzięcia,
• (tylko w sytuacji gdy liczba stron omawianego postępowania nie przekracza 10) wypis z rejestru gruntów lub inny dokument, w postaci papierowej lub elektronicznej, wydany przez organ prowadzący ewidencję gruntów i budynków, pozwalający na ustalenie stron postępowania, obejmujący zarówno obszar realizacji jak i oddziaływania inwestycji

Karta informacyjna przedsięwzięcia powinna zawierać podstawowe informacje o planowanym przedsięwzięciu, umożliwiające analizę kryteriów, o których mowa w art. 63 ust. 1 ustawy z dnia 3 października 2008 r. o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz o ocenach oddziaływania na środowisko, tym samym ocenę wpływu danej inwestycji na środowisko.

Wójt (ewentualnie Burmistrz lub Prezydent), do którego wpłynął wniosek o wydanie decyzji, na etapie tzw. screeningu, analizuje m.in. skalę planowanej inwestycji, przyjęte rozwiązania projektowe oraz lokalne uwarunkowania - które winny być opisane w Karcie informacyjnej przedsięwzięcia – a także uwzględnia opinie organów takich jak Regionalny Dyrektor Ochrony Środowiska, Powiatowy Inspektor Sanitarny i Zarząd Zlewni PGW. Po weryfikacji powyższego może:

• wydać decyzję o środowiskowych uwarunkowaniach lub
• nałożyć obowiązek przeprowadzenia pełnej procedury oceny oddziaływania na środowisko.

Na potrzeby oceny oddziaływania przedsięwzięcia na środowisko należy przygotować raport o oddziaływaniu przedsięwzięcia na środowisko, który wykonany powinien być przez osobę o odpowiednim doświadczeniu i kwalifikacjach. Sama procedura obejmuje:

• weryfikację raportu,
• uzyskanie wymaganych opinii i uzgodnień
• zapewnienie możliwości udziału społeczeństwa w postępowaniu.

Jeśli ocena oddziaływania przedsięwzięcia na środowisko nie wykaże jego znaczącego negatywnego oddziaływania, organ wydaje decyzję o środowiskowych uwarunkowaniach. Dokument wskazuje w jaki sposób przedsiębiorca ma wykonać inwestycję, aby  zminimalizować jej wpływ na środowisko.

Zwyczajowo instalacje PV o mocy od 1 MW wymagają uzyskania pozytywnej decyzji środowiskowej, warunkuje ona bowiem możliwość otrzymania kolejnych decyzji administracyjnych (warunków zabudowy, pozwolenia na budowę itp.) niezbędnych w procesie inwestycyjnym.

Ile czeka się na wydanie decyzji środowiskowej? Zgodnie z obowiązującymi przepisami organy, administracji publicznej mają nie więcej niż miesiąc na załatwienie sprawy, zaś sprawy szczególnie skomplikowanej, nie więcej niż dwa miesiące. Do terminów tych nie wlicza się wprawdzie m.in. okresów zawieszenia postępowania, czy opóźnień spowodowanych z winy strony albo przyczyn niezależnych od organu, praktyka pokazuje jednak, że czas uzyskania decyzji to minimum 3 miesiące.

Opłata skarbowa za wydanie decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach wynosi 205 zł (plus 17 zł w przypadku ustanowienia pełnomocnika). Należy również pamiętać o kosztach związanych ze sporządzeniem dokumentacji specjalistycznej (Karty informacyjnej przedsięwzięcia, Raportu OOŚ).

Etap 3: Miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego (MPZP) / decyzji o warunkach zabudowy (WZ)

W procesie planowania inwestycji takiej jak farma fotowoltaiczna, niezwykle istotne są uwarunkowania planistyczne terenu, na którym będzie ona realizowana. Jeśli grunt objęty jest obowiązującym miejscowym planem zagospodarowania przestrzennego, należy zwrócić uwagę, czy zapisy dopuszczają przeznaczenie go na instalację o funkcji produkcyjnej. Plan jest bowiem aktem prawa miejscowego, którego zadaniem jest kształtowanie polityki przestrzennej gminy poprzez ustalanie przeznaczenia terenu, rozmieszczanie inwestycji celu publicznego oraz określanie sposobów zagospodarowania i warunków zabudowy. Często uchwały o miejscowych planach publikowane są w Biuletynach Informacji Publicznej na stronach internetowych poszczególnych gmin. Niejednokrotnie zagospodarowanie przestrzenne i funkcje terenów obrazowane są też w gminnych geoportalach, co znacznie ułatwia potencjalnemu Inwestorowi zidentyfikowanie przeznaczenia danej działki. W przypadku zgodności planowanego przedsięwzięcia z zapisami prawa miejscowego (o interpretację można wystąpić do gminnych urzędników), przystąpienie do kolejnych etapów procesu inwestycyjnego wymaga uprzedniego uzyskania wypisu i wyrysu z miejscowego planu, który - na wniosek i po uiszczeniu opłaty skarbowej – wydaje właściwy miejscowo urząd gminy. Jeśli plan nie zezwala na posadowienie elektrowni fotowoltaicznej, nie ma możliwości realizacji przedsięwzięcia. Jedynym rozwiązaniem jest wtedy przeprowadzenie procedury zmiany miejscowego planu (po uprzedniej zmianie Studium Uwarunkowań i Kierunków Zagospodarowania Przestrzennego Gminy, gdyż dokumenty te muszą być spójne), w której następuje modyfikacja funkcji danego terenu.

Jeśli na gruncie inwestycyjnym nie obowiązuje miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego, należy uzyskać decyzję o warunkach zabudowy, w której to organ gminny ustala sposób zagospodarowania danego terenu.   Wniosek o ustalenie warunków zabudowy powinien zawierać:

• określenie granic terenu objętego wnioskiem, przedstawionych na kopii mapy zasadniczej obejmujących teren, którego wniosek dotyczy, i obszaru, na który ta inwestycja będzie oddziaływać, w skali 1:500 lub 1:1000,
• charakterystykę inwestycji, obejmującą:

1. określenie zapotrzebowania na wodę, energię oraz sposobu odprowadzania lub oczyszczania ścieków, a także innych potrzeb w zakresie infrastruktury technicznej, a w razie potrzeby również sposobu unieszkodliwiania odpadów,
2. określenie planowanego sposobu zagospodarowania terenu oraz charakterystyki zabudowy i zagospodarowania terenu, w tym przeznaczenia i gabarytów projektowanych obiektów budowlanych oraz powierzchni terenu podlegającej przekształceniu, przedstawione w formie opisowej i graficznej,
3. określenie charakterystycznych parametrów technicznych inwestycji oraz dane charakteryzujące jej wpływ na środowisko.

W tym miejscu należy zaznaczyć, że jeśli projektowana inwestycja wymaga uzyskania decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach, decyzję tę załącza się do wniosku o wydanie warunków zabudowy.

Zgodnie z przepisami ustawy o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym wydanie decyzji o warunkach zabudowy możliwe jest jedynie w przypadku łącznego spełnienia następujących warunków:

• co najmniej jedna działka sąsiednia, dostępna z tej samej drogi publicznej, jest zabudowana w sposób pozwalający na określenie wymagań dotyczących nowej zabudowy w zakresie kontynuacji funkcji, parametrów, cech i wskaźników kształtowania zabudowy oraz zagospodarowania terenu, w tym gabarytów i formy architektonicznej obiektów budowlanych, linii zabudowy oraz intensywności wykorzystania terenu;
• teren ma dostęp do drogi publicznej;
• istniejące lub projektowane uzbrojenie terenu jest wystarczające dla zamierzenia budowlanego;
• teren nie wymaga uzyskania zgody na zmianę przeznaczenia gruntów rolnych i leśnych na cele nierolnicze i nieleśne;

Historycznie problem z uzyskiwaniem warunków zabudowy sprowadzał się do spełnienia warunku dobrego sąsiedztwa. Dodatkowo w ostatnich latach w przypadku elektrowni fotowoltaicznych dochodziła kwestia interpretacji definicji urządzeń infrastruktury technicznej, które były z tego obowiązku zwolnione. Obecnie ustawa precyzuje jednak, iż przepisów dot. zasady dobrego sąsiedztwa i dostępu do drogi publicznej nie stosuje się także do instalacji odnawialnego źródła energii w rozumieniu art. 2 pkt 13 ustawy z dnia 20 lutego 2015 r. o odnawialnych źródłach energii.

Opłata skarbowa za wydanie decyzji o warunkach zabudowy wynosi 598 zł (plus 17 zł w przypadku ustanowienia pełnomocnika), zaś okres jej procedowania standardowo nie powinien przekroczyć 3 miesięcy.

Etap 4: Uzyskanie technicznych warunków przyłączenia do sieci elektroenergetycznej

Warunki techniczne przyłączenia do sieci wydawane są przez właściwych miejscowo operatorów sieci dystrybucyjnych. Procedura trwa ok. 4 miesięcy i - biorąc pod uwagę ogromne zainteresowanie Inwestorów rozwijaniem projektów fotowoltaicznych w Polsce – należy uznać, że jest to kluczowy etap w procesie inwestycyjnym. Od decyzji operatora zależą bowiem dalsze losy planowanego przedsięwzięcia. Do tego etapu ponoszone nakłady finansowe są stosunkowo niewielkie, co mityguje potencjalne ryzyko operacyjne.

Aby uzyskać warunki przyłączenia należy wystąpić do operatora ze stosownym wnioskiem, załączając tytuł prawny do gruntu, na którym projektujemy instalację, odpis księgi wieczystej, dokument planistyczny (wypis i wyrys z MPZP lub decyzję o warunkach zabudowy), plan zagospodarowania terenu, schemat blokowy farmy oraz karty katalogowe planowanych urządzeń. Konieczne jest również wpłacenie zaliczki na poczet opłaty za przyłączenie (30 zł za każdy kilowat mocy przyłączeniowej). Po przeprowadzeniu analizy technicznej możliwości przyłączenia źródła, operator określa wymagania techniczne wskazując miejsce przyłączenia do sieci instalacji o wnioskowanej mocy i przedkłada projekt Umowy Przyłączeniowej lub informuje o braku takiej możliwości z przyczyn technicznych lub ekonomicznych. Zazwyczaj główną przeszkodą jest niewystarczająca wielkość dostępnej mocy przyłączeniowej, co z kolei jest wynikiem znacznego tempa przyrostu odnawialnych źródeł energii (głównie elektrowni fotowoltaicznych), niekorespondującego z nakładami na modernizację sieci dystrybucyjnej.

Etap 5: Uzyskanie pozwolenia na budowę

Po skompletowaniu wszystkich niezbędnych decyzji administracyjnych, omówionych powyżej, i uzyskaniu pozytywnych warunków technicznych przyłączenia do sieci, można przystąpić do opracowywania projektu budowlanego. Projekt ten winien być spójny ze wspomnianymi decyzjami i spełniać określone w nich wymagania. Zakres i treść projektu budowlanego powinny być dostosowane do specyfiki i charakteru obiektu oraz stopnia skomplikowania robót budowlanych. Jest on opracowywany przez specjalistów posiadających odpowiednie uprawnienia. Projekt budowlany w ogólnym ujęciu zawiera:

• projekt zagospodarowania działki lub terenu sporządzony na aktualnej mapie do celów projektowych (granice działki,  usytuowanie, układy istniejących i projektowanych obiektów, uzbrojenia terenu, układ komunikacyjny, informację o obszarze oddziaływania obiektu)
• projekt architektoniczno-budowlany obejmujący między innymi:

1. charakterystyczne parametry techniczne obiektów budowlanych
2. zamierzony sposób użytkowania obiektów budowlanych
3. układ przestrzenny oraz formę architektoniczną istniejących i projektowanych obiektów budowlanych

• projekt techniczny obejmujący między innymi projektowane rozwiązania konstrukcyjne obiektu wraz z wynikami obliczeń statyczno-wytrzymałościowych.

Projekt budowlany wraz z decyzjami i pozwoleniami pozyskanymi na wcześniejszych etapach procesu inwestycyjnego, niezbędne są do złożenia wniosku o wydanie pozwolenia na budowę przez właściwego miejscowo Starostę. Pozwolenie na budowę to decyzja administracyjna, która jest niezbędna do rozpoczęcia i prowadzenia budowy lub wykonywania robót budowlanych.

Etap 6: Aukcja URE – start w przetargu dotyczącym gwarancji cen

Ostatni istotny kamień milowy w procesie projektowania obejmuje zgłoszenie projektu farmy fotowoltaicznej do aukcji na sprzedaż energii elektrycznej z odnawialnych źródeł energii (tzw. Aukcja OZE) organizowanej przez Prezesa Urzędu Regulacji Energetyki. Wygranie aukcji nie jest niezbędne dla budowy i eksploatacji elektrowni, jednak pozwala zabezpieczyć cenę sprzedaży energii w okresie 15 pierwszych lat eksploatacji elektrowni. Zabezpieczony w ten sposób przychód ze sprzedaży energii wytworzonej przez projektowaną instalację pozwala zmniejszyć istotnie ryzyko rynkowe towarzyszące inwestycji w farmę oraz ułatwia pozyskanie finansowania zewnętrznego z instytucji finansowych, w szczególności banków.

Aukcje OZE organizowane są od 2016 roku i występują z podziałem na koszyki aukcyjne. Wytwórcy energii z instalacji fotowoltaicznych zostali umiejscowieniu w jednym koszyku razem z wytwórcami energii z lądowych turbin wiatrowych. Dotychczas aukcje były organizowane przez URE w ostatnich miesiącach roku, przy czym aktualny harmonogram aukcji planowanych na rok 2021 przyjęty przez Prezesa URE zakłada organizację kolejnej aukcji jeszcze przed końcem pierwszego półrocza. 

Aukcję wygrywają uczestnicy, którzy zaoferują najniższą cenę sprzedaży energii. W przypadku zaoferowania tej samej ceny przez kilku uczestników o wygraniu aukcji decyduje kolejność składanych ofert. Mechanizm wsparcia działa w ten sposób, że zwycięzca aukcji sprzedaje wytworzoną przez siebie energię  na rynku po aktualnej cenie rynkowej, a następnie występuje do Zarządcy Rozliczeń S.A. o pokrycie tzw. „ujemnego salda”, czyli różnicy pomiędzy wartością netto energii obliczoną na podstawie indeksu TGEBase, a wartością obliczoną na podstawie ceny ofertowej w aukcji. W sytuacji, gdy cena rynkowa (TGEBase) przewyższa cenę zaoferowaną w aukcji, powstaje dodatnie saldo, które jest na bieżąco rozliczane z saldem dodatnim. Po okresie 15-letniego okresu wsparcia nierozliczone saldo dodatnie podlega zwrotowi.

Podsumowując czas realizacji całego etapu projektowego wynosi około 1,5 roku i uwzględnia on maksymalne określone w przepisach terminy na załatwianie spraw składających się na cały pierwszy etap procesu inwestycyjnego. W praktyce okres ten w dużym stopniu zależy od sprawności i doświadczenia osób zaangażowanych w przygotowanie projektu albo całych paczek projektów (można powiedzieć „produkcję dokumentacji”). Niestety w związku z pandemią urzędy przestały funkcjonować tak sprawnie jak było to dotychczas i należy brać pod uwagę możliwe korekty terminów związane z możliwymi opóźnieniami w procedowaniu postępowań administracyjnych. W związku z dużym rozproszeniem urzędów oraz jednostek terytorialnych indywidualne projekty mogą toczyć się w bardzo różnych terminach. W wyjątkowych sytuacjach przygotowanie projektów może się przedłużyć nawet do 2-3 lat.

Sprzedaż projektu elektrowni PV nie jest jedyną możliwością monetyzacji projektu. Jeśli deweloper posiada odpowiednie zasoby i doświadczenie, może przystąpić do budowy własnymi siłami. Alternatywnie może ją zlecić generalnemu wykonawcy specjalizującemu się w kompleksowej budowie instalacji fotowoltaicznych. Przy odpowiednim zaopatrzeniu budowy oraz doświadczeniu generalnego wykonawcy standardowa farma PV o mocy 1 MWp może zostać wybudowana w ciągu 1 miesiąca. Modelowe wartości, jak i nakłady potrzebne do wytworzenia zarówno kompletu dokumentów oraz budowy farmy PV zostały zaprezentowane na poniższej grafice:

Trudnością w budowie elektrowni PV jest konieczność zaangażowania dużych zasobów kapitału (zakup urządzeń zgodnie ze specyfikacją w pozwoleniu na budowę i decyzjach administracyjnych). Ryzyko deweloperskie jest jednak kompensowane dodatkowymi marżami jakie można uzyskiwać na tym etapie. Ważna jest przy tym skalowalność (ilość tworzonych projektów i możliwość powiększenia skali) ponieważ istnieje duża dźwignia operacyjna takiego przedsięwzięcia wynikająca z lepszych możliwości zakupowych, a także pewnych kosztów stałych. Obecnie Emitent nie zakłada istotnej działalności operacyjnej w zakresie budowy farm PV.

Ile takich projektów realizuje obecnie spółka i na jakich znajdują się one etapach?

Sun Farms zamierza prowadzić działalność w całym kraju. Obecnie posiadamy najwięcej projektów w województwie Dolnośląskim i Opolskim. W miarę rozwoju spółki, nastąpi coraz większa dywersyfikacja regionalna zwiększająca bezpieczeństwo np. pod względem przyłączeniowym. Poniższe dane zaprezentowano w układzie geograficznym jak i wg etapów rozwoju.

Kiedy pojawią się pierwsze wpływy ze sprzedaży projektów farm PV?

Z racji dużej elastyczności operacyjnej emitenta pierwsze przepływy ze sprzedaży kompletu dokumentacji dla poszczególnych elektrowni PV leżą w głównej mierze w gestii Emitenta. Obecnie widoczne jest spore zainteresowanie chęcią zakupu jak i współpracy długoterminowej w zakresie „odbierania” gotowych i pełnych dokumentacji projektowanych farm. W najbliższym czasie spółka nie planuje sprzedaży wytwarzanych projektów, jednak wynika to tylko z decyzji strategicznej  mającej na celu wygenerowanie większej marży na wyrobach gotowych, które są bardziej „uszlachetnione” (na późniejszym etapie rozwoju i w związku z tym droższe). W scenariuszu bazowym Emitent planuje pozyskanie pierwszych istotnych przychodów ze sprzedaży projektów na początku 2022 roku.

Czy do czasu sprzedaży projektów spółka będzie osiągać jakieś inne przychody? Z czego będą pokrywane np. bieżące koszty obsługi zadłużenia?

Spółka nie planuje uzyskiwać innych przychodów niż ze sprzedaży portfela projektów oraz – w przyszłości -budowy farm i produkcji energii. Emitent jest w staniestosunkowo szybko i łatwo osiągnąć przychód ze sprzedaży kilku wybranych projektów (kreacja wartości następuje już od etapu uzyskania warunków przyłączenia), gdyby pojawiły się wzmożone potrzeby wydatkowe w przyszłości (nawet te nieprzewidziane). Co do zasady, koszty obsługi zadłużenia będą do czasu sprzedaży projektów pokrywane z finansowania wewnątrzgrupowego udzielonego już spółce

Od lutego do grudnia spółka chce zwiększyć zobowiązania z 2,5 do 8,5 mln zł, a na koniec 2022 r. mają one już sięgnąć 21 mln zł. Skąd pochodzić będzie to finansowanie i na ile jego pozyskanie jest prawdopodobne?

Prosimy pamiętać, że obecne zobowiązania w kwocie około 2,5 mln zł to zobowiązania względem spółki dominującej i zarazem poręczyciela emisji serii A. Nie jest to zatem „typowe” zobowiązanie.

Natomiast docelowy wzrost zobowiązań ma wynikać z pozyskania kapitału dłużnego, głównie pod postacią obligacji. Jesteśmy przekonani, ż szybko rosnąca wartość portfela projektów (generująca w czasie coraz większe kapitały własne) pozwoli na utrzymanie między innymi efektywnego wskaźnika długu do kapitałów własnych na poziomie satysfakcjonującym, pozwalającym na uzyskanie dodatkowego finansowania dłużnego i zapewnienia bezpieczeństwa dla inwestorów. Mamy nadzieję, że wspólnie z Domem Maklerskim PCDM uda nam się osiągnąć ten cel.

Na koniec lutego Sun Farms miały 0,9 mln zł ujemnych kapitałów własnych. Pozostaną one ujemne do czasu sprzedaży projektów, czy może „po drodze” planowane jest dokapitalizowanie lub jakieś księgowe zyski z aktualizacji aktywów?

Zwiększenie wartości kapitałów własnych będzie następowało i w związku z aktualizacją wartości portfela projektów na kolejne dni bilansowe..

Od strony księgowej polega to na tym, że do momentu uzyskania warunków przyłączenia nakłady na poszczególne projekty ujmowane są w bilansie Sun Farms wg kosztu wytworzenia (jako zapasy), natomiast od tego momentu – co do zasady – projekty te są wnoszone do spółek celowych (SPV). Ww. SPV na dzień bilansowy są przedmiotem wyceny przez niezależnego biegłego rewidenta do wartości rynkowej/godziwej – w efekcie w sprawozdaniu finansowym Emitenta udziały w tych SPV będą odpowiednio przeszacowywane.

Na ten moment nie planujemy klasycznego dokapitalizowania Emitenta. Dotychczasowy wynik finansowy wynika z poniesienia nakładów na przygotowanie operacyjne Emitenta (w tym przede wszystkim zbudowanie wykwalifikowanego zespołu oraz wdrożenie odpowiednich procesów), a zatem zbudowanie platformy, która w kolejnych okresach pozwoli na sprawną obsługę odpowiednio dużego portfela projektów farm PV. .

Na ile pandemia i spowolnienie w procedurach administracyjnych mogą wydłużyć etap projektowy farm PV? Czy na dziś da się ocenić ryzyko opóźnienia wpływów ze sprzedaży poszczególnych projektów?

Pandemia wirusa ogłoszona przez WHO (Światowa Organizacja Zdrowia) w pierwszej połowie 2020 roku wywołała znaczne zmiany zwłaszcza w obszarze postępowań administracyjnych, które stanowią istotną część procesu wytwarzania dokumentacji projektowej elektrowni fotowoltaicznych. W szczególności jako bezpośrednią konsekwencję pandemii można zaobserwować wprowadzenie pracy zdalnej w urzędach jednostek samorządu terytorialnego, a także w przedsiębiorstwach energetycznych, co przyczynia się do wydłużenia części postępowań i opóźnienie tempa rozwoju przygotowywanych przez Emitenta projektów. Podmioty uczestniczące w postępowaniach administracyjnych a także przedsiębiorstwa energetyczne zdążyły się jednak zaadaptować do pracy w realiach pandemii. W związku z tym przedmiotowe ryzyko wydaje się znacząco mniejsze niż jeszcze kilka miesięcy temu.

Sun Farms chce mitygować takie potencjalne ryzyko poprzez zwiększenie skali projektów (wtedy także nie będzie uzależniony od przepustowości regionalnej zarówno jednostek publiczno-administracyjnych na danym terenie jak i też zdolności procesowania wniosków przyłączeniowych przez operatorów sieci energetycznych (głównie państwowe przedsiębiorstwa). Obecnie także strategia sprzedaży projektów farm Emitenta bierze pod uwagę możliwy większy czas oczekiwania na poszczególne etapy projektowe. Spółka zakłada również postępujące dostosowanie się gospodarki do panujących warunków, a także systematyczny wzrost liczby szczepień, który może spowodować pełne otwarcie się gospodarki.

Sun Farms działają w modnej i perspektywicznej branży, ale ich model biznesowy nie zdążył jeszcze zostać zweryfikowany pierwszymi transakcjami sprzedaży realizowanych projektów. Jak spółka chce przekonać potencjalnych obligatariuszy do inwestycji?

Spółka co prawda jeszcze nie sprzedała żadnego ze swoich projektów, jednak posiada obecnie ponad 100 MW projektów na różnym etapie zaawansowania. Warto przypomnieć, że brak sprzedaży projektów na wczesnych etapach rozwoju jest świadomą decyzją zarządu spółki, podyktowaną prostym rachunkiem ekonomicznym – zdecydowanie wyższa wartość oraz zwrot z inwestycji generowany jest na późniejszych etapach rozwoju portfela projektów.

Naszą siłą jest zgromadzony know-how i kompetencje zespołu, którego członkowie w ramach wcześniejszych doświadczeń zawodowych odnosili sukcesy na polu komercjalizacji projektów farm PV.

Zwracamy też uwagę na solidne zabezpieczenia, jakie zapewniliśmy potencjalnym obligatariuszom, w tym udzielone przez podmiot dominujący w prężnie rozwijającej się Grupie Sunrise.

Warunki emisji oferowanych obligacji zakładają, że do końca 2021 i 2022 r. spółka musi zrealizować projekty o narastającej wartości 28 MW oraz 59 MW. Jaka część aktualnych planów spółki musi zostać wypełniona aby zobowiązanie złożone w WEO zostało dotrzymane?

Zgodnie z ustaleniami z PCDM ten kowenant został zaprojektowany jako 60 proc. bazowej prognozy produkcji w zakresie farm PV (kowenant będzie weryfikowany kwartalnie). Spełnienie tego warunku zapewnia bezpieczeństwo obligatariuszy, ponieważ każdy 1 MW po etapie przyłączeniowym to znacząca wartość dla spółki i jedno ze źródeł spłaty dla obligatariuszy.

W dokumencie ofertowym nie znajdziemy sprawozdania – równie młodego – Sunrise Energy, większościowego udziałowca spółki i poręczyciela obligacji. Jaka jest jego kondycja finansowa?

Sunrise Energy Sp. z o.o. to podmiot dominujący w Grupie Kapitałowej Sunrise, która obejmuje 7 podmiotów działających w 3 segmentach szeroko pojętej branży OZE: rozwoju farm PV, instalacji PV oraz obrotu energią. Z uwagi na liczebność oraz zróżnicowanie podmiotów wchodzących w skład GK Sunrise, prace nad SF 2020 Sunrise Energy (jako podmiotu dominującego) są obecnie w trakcie finalizacji – nie udało się go zatem uwzględnić w Dokumencie Ofertowym(nie ma także takiego obowiązku prawnego). Odnosząc się do kondycji Sunrise Energy (jako Poręczyciela) prosimy pamiętać, że w skład GK Sunrise wchodzi, między innymi, spółka OZE-Biomar.

Spółka ta już w 2019 roku była 5. graczem w Polsce pod względem wolumenu mikro i małych instalacji PV, posiada 10-letnie doświadczenie na rynku. Przychody wypracowane przez OZE-Biomar w 2020 roku wyniosły ok. 29 mln PLN, a zysk operacyjny ponad 2,5 mln PLN.

Sun Farms na razie zajmują się projektowaniem. Czy w dwuletnim horyzoncie spółka rozważa też rozpoczęcie samodzielnej budowy farm PV? Na ile zwiększyłoby to potrzeby kapitałowe?

Nie wykluczamy możliwej budowy i następnie sprzedaży energii (projekt taki będzie wydzielony do SPV, w której Sun Farms będzie podmiotem dominującym). Podjęcie inicjatywy budowy 1 farmy o mocy ok. 1 MW generuje potrzeby kapitałowe na poziomie ok. 2,2 mln zł. Decyzja o przystąpieniu do budowy elektrowni będzie mogła zostać podjęta przez zarząd po osiągnięciu realizowanego obecnie planu rozwoju bazy kapitałowej oraz po pozytywnej ocenie rachunku ekonomicznego inwestycji.