Przynajmniej czasowe wycofanie się Ministerstwa Finansów z pomysłu utworzenia funduszu rekompensat dla inwestorów, którzy stracili na inwestycji w obligacje korporacyjne sprzedawane z naruszeniem prawa, nie kończy kontrowersji wokół zmian planowanych dla rynku firmowego długu. Skierowany do Sejmu rządowy projekt ustawy o zmianie niektórych ustaw w związku ze wzmocnieniem nadzoru oraz ochrony inwestorów na rynku finansowym wprowadza bowiem obowiązek dematerializacji i rejestracji obligacji w KDPW. Dotyczyć to ma wszystkich papierów, a nie tak jak dotychczas tylko pochodzących z ofert publicznych. Nowe prawo obejmie też dług z oferty prywatnych, również ten, który nie trafi giełdowego obrotu. Zdaniem resortu finansów nowe prawo „spowoduje zwiększenie transparentności emisji dłużnych papierów wartościowych”.
Utworzenie jednego, centralnego repozytorium informacji na temat wielkości długu wyemitowanego przez poszczególnych emitentów oraz terminowości jego spłacania ułatwi dotarcie do takich informacji krajowemu organowi nadzoru oraz innym uprawnionym organom państwowym, a także umożliwi ich uzyskanie zainteresowanym inwestorom – brzmi stanowisko resortu finansów.
Wspólna baza to z pewnością interesujący pomysł, wszak na rynku nie brakuje podmiotów, które nie mówią pełnej prawdy o obsłudze swojego długu. Tymczasem przynajmniej część profesjonalnych uczestników rynku zwraca uwagę, że projektowane zmiany w ogólnym rozrachunku mogą przynieść więcej szkód niż korzyści.
- Wydawałoby się że to czysto techniczna kwestia, ale tak naprawdę to fundament z punktu widzenia elastyczności obligacji jako papieru wartościowego i przeregulowanie rynku na kanwie transparentności i bezpieczeństwa. Rynek obligacji to nie tylko emisje skierowane do inwestorów indywidualnych, co zakładam było głównym powodem projektu, ale przede wszystkim emisje do inwestorów instytucjonalnych– powiedział Obligacje.pl Krzysztof Dziubiński, dyrektor departamentu emisji obligacji w Navigator Capital Group oraz członek zarządu w Domu Maklerskim Navigator.
Nasz rozmówca wymienia szereg argumentów przeciw nowemu prawu. W pierwszej kolejności zwraca uwagę na wzrost kosztów po stronie emitentów i spadek elastyczności samych obligacji, na przykład w związku z faktem, że każda zmiana warunków emisji będzie musiała się odbywać z udziałem KDPW. Krzysztof Dziubiński przewiduje też wydłużenie całego okresu emisji, choćby dlatego, że ze względów regulacyjnych w dniu emisji inwestorzy instytucjonalni, którzy na ogół dyktują warunki, muszą mieć papiery dłużne na rachunkach lub w ewidencji. W praktyce oznaczałoby to konieczność rejestrowania obligacji w KDPW jeszcze przed dniem emisji.
Nowe prawo, zdaniem naszego rozmówcy, zmniejszy też bezpieczeństwo inwestorów, którzy do czasu rejestracji korporacyjnego długu w KDPW nie będą posiadali samych obligacji, a wyłącznie roszczenie o ich wydanie bez wszelkich uprawnień wynikających z warunków emisji, w tym zabezpieczeń czy kowenantów.
Sam proces rejestracji obligacji w KDPW zwykle trwa kilka tygodni. Nie brak głosów, że nałożenie obowiązku rejestracji wszystkich papierów w Depozycie dodatkowo wydłuży ten proces. Zarzuty o niewydolność KDPW jednak odpiera. Sławomir Panasiuk, wiceprezes Depozytu, w przesłanym Obligacje.pl komentarzu przypomina, że KDPW ma 25-letnie doświadczenie w rejestracji papierów wartościowych i „stale podnosi jakość oferowanych usług oraz procesów biznesowych”.
(…) nie wydaje się, aby przewidziana projektem ustawy dodatkowa funkcja KDPW jaką ma być prowadzenie centralnego systemu rejestracji obligacji, listów zastawnych oraz certyfikatów inwestycyjnych przysparzała temu podmiotowi trudności, tym bardziej, że będzie się to odbywało na zasadach obowiązujących obecnie dla publicznych papierów wartościowych i obligacji skarbowych– napisało z kolei Ministerstwo Finansów w stanowisku przesłanym Obligacje.pl.
Kolejnym problemem wynikającym z nowego prawa, jak zwracają uwagę specjaliści, może być brak możliwości sprzedaży papierów niewykupionych w terminie. Zgodnie bowiem z ustawą o obligacjach „po ustaleniu uprawnionych do świadczeń z tytułu wykupu obligacji niemającej postaci dokumentu prawa z tej obligacji nie mogą być przenoszone”. Zmiana w tej kwestii mogłaby się okazać szczególnie uciążliwa dla nabywców obligacji podwyższonego ryzyka, w tym na przykład dla funduszy mezzanine czy distressed assets, które celowo obejmują dług mający formę dokumentu. Tego typu emisje najczęściej mają charakter umów bilateralnych. Podobnie dyskusyjne może być też objęcie nowym prawem obligacji wewnątrzgrupowych, czy takich, które mają na przykład charakter pożyczek właścicielskich.
Obowiązek dematerializacji i rejestracji obligacji w KDPW, w ocenie ekspertów z instytucji finansowych, może też utrudnić i zwiększyć koszty transakcji sprzedaży papierów na wtórnym rynku pozagiełdowym (OTC).
- Moim zdaniem bez uszczerbku dla rynku obligacji wystarczy zlikwidować obligacje dokumentowe, ale pozostawić możliwość ich ewidencjonowania również przez firmy inwestycyjne i banki, które mają licencję na prowadzenie rachunków papierów wartościowych i są uczestnikami KDPW – powiedział Krzysztof Dziubiński, który przypomniał, że podobny postulat zgłaszał także w lipcu przedstawiciel KNF w ramach prac powołanego przy MF zespołu roboczego ds. przeglądu regulacji rynku obligacji korporacyjnych.
I faktycznie, KNF przyznaje, że taka propozycja padała, choć założenia obecnego projektu ustawy także wpisują się w jej założenia.
- UKNF proponował rozwiązanie zakładające obligatoryjną dematerializację obligacji poprzez zarejestrowanie ich w ewidencji prowadzonej przez domy maklerskie lub banki. Propozycja ta nie wykluczała jednak możliwości rejestrowania obligacji w KDPW. Należy zwrócić przy tym uwagę, że obligacje dopuszczone do obrotu na rynku regulowanym lub ASO, muszą podlegać zarejestrowaniu w KDPW. Zaproponowane w projekcie ustawy rozwiązanie jest więc dla UKNF satysfakcjonujące, ponieważ mieści się w przedstawionej przez KNF propozycji, której celem było zwiększenie bezpieczeństwa obrotu obligacjami – poinformował Obligacje.pl Jacek Barszczewski, rzecznik KNF.
Nadzorca przyznaje jednak, że proponowane rozwiązanie powinno zostać jeszcze przenalizowane pod względem kosztów, które będą musiały zostać poniesione przez emitenta oraz obligatariuszy.
Nieprzypadkowo jeden z zarządzających, pragnący jednak zachować anonimowość, zwraca uwagę, że niechęć przedstawicieli domów maklerskich do projektowanych zmian wynika przede wszystkim z obaw o niższe przychody z ewidencji papierów wartościowych. Ale to tylko cześć prawdy, jak zwraca uwagę jeden z brokerów. Obawy mniejszych i średnich domów maklerskich dotyczą nie samych przychodów z ewidencji, a ogólnego zmniejszenia rynku w segmencie emisji do 50 mln zł, czyli przychodów z organizacji tego typu transakcji.
Rynek nie lubi jednak próżni, dlatego eksperci zwracają uwagę, że po zmianie prawa część emisji obligacji może zostać wyparta przez pożyczki i weksle. Nie dalej, jak w ostatnią środę NWAI Dom Maklerski informował, że otrzymuje już pierwsze pytania o możliwość emisji weksli.
- Wprowadzenie obowiązku dematerializacji i rejestracji obligacji w KDPW postrzegam pozytywnie wyłącznie w odniesieniu do klienta detalicznego. Z punktu widzenia nabywców profesjonalnych np. emitujących obligacje w ramach jednej grupy kapitałowej, będzie to wpływać zdecydowanie negatywnie, głównie z uwagi na koszty i czas wydłużający cały proces – powiedział Obligacje.pl Zbigniew Kowalczyk, zarządzający funduszami w AgioFunds TFI.
Obaw przynajmniej części uczestników rynku nie podziela jednak MF, które w ocenie skutków regulacji napisało, że „zwiększenie transparentności emisji dłużnych papierów wartościowych poprzez obowiązkową rejestrację w depozycie papierów wartościowych prowadzonym przez Krajowy Depozyt Papierów Wartościowych wpłynie na bezpieczeństwo i elastyczność, co powinno przełożyć się na zwiększenie zainteresowania dłużnymi instrumentami finansowymi”.
- Liczenie na to, ze będzie bezpiecznej moim zdaniem jest nieporozumieniem. Jakie znaczenie ma forma obligacji dla bezpieczeństwa inwestora? Tylko z zakresie zniesienia ryzyka utraty lub uszkodzenia dokumentu. A to nie jest problemem. Problemem jest nierzetelność niektórych emitentów, a tego nie zmieni forma papieru wartościowego. Przypomnę, że akcje i część obligacji Getbacku były zdematerializowane i notowane – powiedział Obligacje.pl Wojciech Chabasiewicz, radca prawny wyspecjalizowany w obligacjach korporacyjnych z kancelarii Chabasiewicz Kowalska i Partnerzy. - KDPW może i dalej powinien sprawdzać formalną poprawność dokumentacji. Nie będzie oceniał lub sprawdzał emitentów – dodał także.
Resort finansów nie ukrywa, że nowe prawo powstaje niemal wyłącznie z myślą o inwestorach indywidualnych. Ci jednak są tylko niewielką częścią rynku obligacji firm. Niemniej, to właśnie ochroną detalicznych inwestorów MF tłumaczy pośpiech w działaniu i brak konsultacji projektu.
Obowiązek dematerializacji papierów wartościowych ma wejść w życie z dniem 1 stycznia 2019 r.
INFORMACJE O PRZETWARZANIU TWOICH DANYCH OSOBOWYCH
Administratorem Twoich danych osobowych przekazywanych podczas rejestracji w serwisie Obligacje.pl, jest: Obligacje.pl sp. z o.o. z siedzibą w Warszawie, ul. Złota 59, 00-120 Warszawa, KRS nr 0000394325.
Możesz skontaktować się z nami za pośrednictwem poczty elektronicznej (bok@obligacje.pl) lub telefonicznie (022 110-03-67). Kontakt telefoniczny dostępny jest od poniedziałku do piątku, w godzinach od 10:00 do 16:00.
Cele i podstawa przetwarzania Twoich danych osobowych
Twoje dane osobowe gromadzimy jednorazowo, wyłącznie gdy zakładasz konto i/lub dokonujesz zakupu Usług Płatnych w serwisie Obligacje.pl.
Twoje podstawowe dane osobowe
Gdy zakładasz konto w serwisie Obligacje.pl, gromadzimy jedynie te dane osobowe, które są niezbędne dla prawidłowego świadczenia przez nas usług i wykonania umowy, czyli:
Twoje dane, o których mowa powyżej, przetwarzamy wyłącznie po to, abyśmy mogli wywiązać się z zawartej z Tobą umowy o świadczenie usług, gdy korzystasz z serwisu Obligacje.pl.
Dane osobowe przetwarzane w celu dostarczania Ci informacji o wskazanych przez Ciebie emitentach oraz obligacjach
Jeżeli na swoim koncie wskażesz listę emitentów oraz obligacji, które chcesz obserwować będziemy na Twój adres e-mail przesyłać powiadomienia wraz z aktywnym linkiem dotyczące zmiany notowań wskazanych obligacji, ważnych dat z nimi związanych oraz nowych informacji w serwisie Obligacje.pl o wskazanym emitencie. Te dane przetwarzamy po to, abyśmy mogli wywiązać się z zawartej z Tobą umowy o świadczenie usług, gdy korzystasz z serwisu Obligacje.pl i decydujesz się na korzystanie z takich usług.
Jeśli będziesz chciał zrezygnować z otrzymywania powiadomień, w każdej chwili możesz anulować subskrypcję, wycofując odpowiednie zgody w panelu konfiguracyjnym Twojego konta. Jeśli wolisz, swoje żądanie możesz przesłać nam pocztą elektroniczną lub też zgłosić je telefonicznie.
Dane osobowe przetwarzane w celu dostarczania Ci informacji o aktualnych ofertach
Jeśli wyraziłeś na to zgodę, zaznaczając odpowiednie pole w formularzu rejestracyjnym lub panelu konfiguracyjnym Twojego konta, od czasu do czasu będziemy na Twój adres e-mail przesyłać informacje o aktualnych publicznych emisjach papierów wartościowych, a także informacje o nowościach w serwisie Obligacje.pl.
Także i taką zgodę możesz cofnąć w każdym czasie, korzystając z odpowiedniej opcji w panelu konfiguracji konta. Jeśli wolisz, swoje żądanie możesz przesłać nam pocztą elektroniczną lub też zgłosić je telefonicznie. Wycofanie zgody nie wpływa na zgodność z prawem przetwarzania, którego dokonaliśmy na podstawie Twojej zgody przed jej wycofaniem.
Wyrażenie przez Ciebie zgody na przetwarzanie danych osobowych w tym zakresie jest dobrowolne i nie stanowi warunku założenia konta w serwisie.
Jak długo przechowujemy Twoje dane osobowe?
Twoje dane przetwarzamy tylko tak długo, jak to niezbędne – co oznacza, że usuniemy je, gdy zlikwidujesz swoje konto w serwisie Obligacje.pl bądź w inny sposób rozwiążesz z nami umowę o dostęp do serwisu.
Kto ma dostęp do Twoich danych osobowych?
Do Twoich danych osobowych mamy dostęp wyłącznie my, w tym nasi upoważnieni pracownicy.
Dane te mogą być ponadto przetwarzanie przez naszych współpracowników, którzy świadczą usługi na naszą rzecz, w szczególności w zakresie obsługi księgowej, obsługi IT lub hostingu.
Jeżeli korzystasz z płatności elektronicznych lub kartą płatniczą, możemy udostępniać Twoje dane w zakresie niezbędnym do dokonania płatności firmom obsługującym płatności w serwisie.
Jeżeli wyraziłeś na to zgodę i korzystasz z konta bezpłatnego, niektóre Twoje dane możemy udostępniać naszym partnerom, którymi są współpracujące z nami domy i biura maklerskie, a także krajowe podmioty przeprowadzające prywatne emisje obligacji.
Twoje prawa
W związku z przetwarzaniem Twoich danych osobowych przez serwis Obligacje.pl przysługują Ci różnorodne prawa, o których chcielibyśmy poinformować poniżej.
Wszelkie żądania związane z Twoimi prawami możesz zgłosić nam za pośrednictwem poczty elektronicznej (bok@obligacje.pl) lub poczty tradycyjnej (na adres wskazany powyżej).
Chcemy prawidłowo zabezpieczyć Twoje dane, dlatego też przed wykonaniem Twoich poleceń zastrzegamy sobie możliwość zadania Ci dodatkowych pytań, aby potwierdzić Twoją tożsamość.
Masz prawo dostępu do Twoich danych osobowych
Przysługuje Ci prawo dostępu do treści Twoich danych osobowych, a także prawo do uzyskania potwierdzenia, czy dane te są przetwarzane.
Ponadto w każdej chwili możesz zwrócić się do nas o następujące informacje:
Przysługuje Ci również prawo uzyskania kopii Twoich danych osobowych. Pierwszą taką kopię wydamy Ci bezpłatnie.
Masz prawo żądania sprostowania Twoich danych osobowych
Dbamy o to, by Twoje dane były poprawne i kompletne. Jeśli mimo tego stwierdzisz, że tak nie jest – powiedz nam o tym. W każdym momencie przysługuje Ci prawo sprostowania lub uzupełnienia danych.
Masz prawo żądania ograniczenia przetwarzania Twoich danych osobowych
W pewnych przypadkach możesz żądać, by przetwarzanie Twoich danych osobowych zostało przez nas ograniczone wyłącznie do ich posiadania:
Masz prawo żądania usunięcia Twoich danych osobowych
W pewnych przypadkach możesz żądać, by zgromadzone przez nas Twoje dane osobowe zostały usunięte. Prawo to przysługuje Ci, gdy:
Masz prawo wnieść sprzeciw wobec przetwarzania Twoich danych osobowych
Przysługuje Ci prawo wniesienia sprzeciwu wobec przetwarzania Twoich danych osobowych. Sprzeciw ten będzie uzasadniony, jeśli jego podstawą będą przyczyny związane z Twoją szczególną sytuacją.
Możesz również wnieść sprzeciw, jeśli Twoje dane osobowe wykorzystywane były przez nas dla celów marketingu bezpośredniego.
Masz prawo przenosić Twoje dane osobowe
Masz prawo żądać, by Twoje dane osobowe podane przy rejestracji w serwisie zostały Ci przez nas wydane w ustrukturyzowanym, nadającym się do odczytu maszynowego i powszechnie używanym formacie.
Możesz przesłać te dane innemu administratorowi bez jakichkolwiek przeszkód z naszej strony.
Możesz również zwrócić się do nas o przekazanie Twoich danych wprost innemu administratorowi – wykonamy to, o ile tylko będzie to technicznie możliwe.
Prawo wniesienia skargi do organu nadzorczego
Dokładamy najwyższych starań, by zapewnić najpełniejszą ochronę Twoich danych osobowych zgodnie z przepisami obowiązującego prawa.
Jeśli mimo to uznasz, że przetwarzamy Twoje dane osobowe niezgodnie z prawem, przysługuje Ci prawo wniesienia skargi do organu nadzorczego.
W przypadku Polski organem nadzorczym jest Prezes Urzędu Ochrony Danych Osobowych.
Możesz jednak wnieść skargę również do organu nadzorczego państwa członkowskiego Unii Europejskiej, które jest miejscem Twego zwykłego pobytu, miejscem pracy lub miejscem popełnienia domniemanego naruszenia prawa.
Nie profilujemy
Twoje dane osobowe przetwarzamy w sposób zautomatyzowany. Nie stosujemy jednak profilowania.
Kontakt z nami
Jeśli jakiekolwiek informacje przedstawione powyżej wydają Ci się niejasne, chętnie udzielimy dodatkowych wyjaśnień. Wszelkie pytania związane z polityką prywatności prosimy kierować pocztą elektroniczną (bok@obligacje.pl) lub pocztą tradycyjną (na adres wskazany powyżej).
Zaloguj się