poniedziałek, 25 listopada 2024

Newsroom

NBP zanotował 16,9 mld zł straty w 2022 r.

msd | 21 kwietnia 2023
Bank centralny wykazał rekordową stratę, czego powodem była wycena portfela zagranicznych obligacji oraz wzrost kosztów prowadzenia polityki pieniężnej.

Narodowy Bank Polski zamknął 2022 r. z 16,94 mld zł straty wobec 10,97 mld zł zysku przed rokiem. W mniejszym lub większym stopniu, ale rezultat ten był spodziewany, ponieważ wszystkie banki centralne mierzą się z podobnym problemem, który sprowadza się do wzrostu stóp procentowych, co wiązało się ze spadkami cen obligacji (wzrostem ich rentowności).

Ubiegły rok NBP zamknął z 25,3 mld zł niezrealizowanych różnic z wyceny dłużnych papierów wartościowych (-3,4 mld zł rok wcześniej), w których lokuje większość swoich rezerw walutowych. Do tego wyższe stopy procentowe wymusiły na nim też konieczność poniesienia 15,2 mld zł kosztów odsetek (0,9 mld zł przed rokiem). Ani przychody odsetkowe, ani dochody na zrealizowanych transakcjach nie były wystarczające, żeby zrównoważyć negatywne skutki podniesienia stóp procentowych i wzrostu rentowności obligacji. A co ciekawe, wśród zrealizowanych transakcji NBP zaksięgował też 2,2 mld zł strat na kontraktach terminowych na akcje (w USD i EUR).

Z tak donośnej straty dla samego NBP i rynku finansowego w sposób bezpośredni wynika jednak niewiele. Ucierpią natomiast wpływy budżetu państwa, do którego na ogół trafia 95 proc. zysku banku centralnego. 

„Warto nadmienić, że strata NBP wpisuje się w trend panujący w innych bankach centralnych. To efekt znacznego luzowania ilościowego, po którym nastąpił okres gwałtownych podwyżek stóp procentowych. Z punktu widzenia polityki pieniężnej wynik finansowy banku centralnego jest bez znaczenia. Celem tych banków nie jest bowiem maksymalizacja zysku, a utrzymywanie stabilności cenowej (czasem mandat jest nieco szerszy). Dla rządu oznacza to jednak brak wpłaty do budżetu, stąd z politycznego punktu widzenia straty banków centralnych mogą być problematyczne” – wyjaśnili ekonomiści mBanku w piątkowym biuletynie porannym.

Podsumowując, co do zasady banki centralne mają ograniczony wpływ na własne wyniki, a NBP należałoby rozliczać przede wszystkim nie z blisko 17 mld zł straty, a z walki z inflacją. 

Na koniec ubiegłego roku NBP utrzymywał 140,7 mld zł obligacji skarbowych i gwarantowanych przez skarb państwa, które nabył podczas „covidowego” skupu w latach 2020-2021. W rok wartość tej pozycji zmalała o 8,6 mld zł, co wynikało głównie z wykupu papierów o wartości nominalnej i braku reinwestycji (w bilansie NBP papiery z operacji otwartego rynku nie są wyceniane do wartości rynkowej). 

Więcej wiadomości kategorii Catalyst