Tekst ukazał się w Gazecie Giełdy Parkiet 23 listopada. Opublikowano za zgodą redakcji. Wszelkie prawa zastrzeżone.
To nie pomyłka, ani nie efekt jednorazowych wydarzeń. Na Catalyst znajdziemy niezbyt liczną grupę spółek, które systematycznie pokazują w sprawozdaniach więcej gotówki niż zobowiązań finansowych, co oznacza brak długu netto. Regularnie taką przewagę wykazuje GPW oraz największe spółki budowlane – Erbud i Unibep. Te dwie ostatnie finansują się głównie pieniędzmi kontrahentów, ale już GPW – kapitałem własnym i żywą gotówką (340 mln zł), dzięki której mogłaby od ręki spłacić wszystkie zobowiązania (300 mln zł).
Komu zaufać?
Już po raz drugi przedstawiam zestawienie emitentów obligacji notowanych na Catalyst o najmniej ryzykownym profilu (najniższym zadłużeniu, najwyższym jego pokryciem zyskiem i wysoką płynnością gotówkową). W porównaniu z poprzednim zestawieniem największe zmiany zaszły wśród deweloperów, gdzie do czołowej trójki wkroczyły Marvipol i Robyg.
W przypadku deweloperów najważniejszym wskaźnikiem pomocnym w ocenie kondycji finansowej wydaje się relacja długu netto do kapitału własnego, oraz płynności szybkiej i gotówkowej. Ze względu na specyfikę biznesu oraz księgowania, wskaźnik pokrycia długu netto zyskiem operacyjnym ma drugorzędne znaczenie.
Wydaje się zaś, że ma on kluczowe znaczenie w przypadku oceny spółek pożyczkowych, którym zostały cztery miesiące na przygotowanie się do zmian ograniczających wysokość ich zarobków (nałożono limit kosztów dodatkowych ponoszonych przez pożyczkobiorców). Stąd w pierwszej trójce miejsce Eurocentu, który całość swoich zobowiązań finansowych mógłby zapewne spłacić zyskiem operacyjnym wypracowanym w październiku i listopadzie, oraz dwóch spółek pożyczkowych, które prowadzą interesy poza Polską, a oprócz tego mogą się pochwalić – tak jak Eurocent – niskim zadłużeniem względem kapitału własnego i przy okazji wysoką płynnością gotówkową – jak na firmy pożyczkowe przystało.
W przypadku firm windykacyjnych o najniższym zadłużeniu (względem kapitału własnego) przesądza fakt, że cała trójka skutecznie się delewaruje w ostatnich kwartałach. Obligacje DTP i Vindexusa (w tym ostatnim przypadku to już resztki pozostałe po przedterminowym wykupie) zapadają w przyszłym roku, co dodatkowo ogranicza ryzyko, w przypadku Kruka jest nim i zdolność do generowania gotówki i potwierdzony bezkresny apetyt inwestorów na papiery windykatora (w ostatniej emisji publicznej popyt przekroczył podaż prawie 7x).
Budowa portfela
Przedstawiona dwunastka firm może posłużyć jako pewien pomysł na budowę portfela obligacyjnego, już zdywersyfikowanego, ale wciąż o umiarkowanym profilu ryzyka. Wadą prezentowanych emitentów jest niska rentowność obligacji na rynku wtórnym (średnio 4,76 proc.), która na dodatek nie gwarantuje 100-proc. bezpieczeństwa (nic go nie gwarantuje). Najważniejsze jednak, by budować go z głową – znając faktyczną zdolność emitentów do regulowania zadłużenia. Ci którzy mają najmniejsze długi mogą też najskuteczniej oprzeć się zmianie koniunktury, o czym warto pamiętać budując portfel, który ma wypracowywać odsetki przez kilka lat.
Najmniej ryzykowne obligacje na Catalyst
Emitent | Dług netto/ Kapitał własny | Dług netto/EBITDA | Płynność gotówkowa | Rentowność obligacji |
Deweloperzy | ||||
Dom Development | 0,1 | 1,26 | 1,25 | 3,5 |
Marvipol | 0,35 | 3,39 | 0,66 | 5,34 |
Robyg | 0,41 | 3,6 | 1,14 | 4,64 |
Windykatorzy | ||||
Debt Trading Partners | 0,37 | 1,35 | 0,46 | 5,24 |
Kruk | 1,04 | 3,11 | 0,27 | 3,87 |
Vindexus | 0,16 | 1,05 | 0,55 | 3,38 |
Spółki pożyczkowe | ||||
Eurocent | 0,19 | 0,22 | 0,96 | 7,6 |
Ferratum Capital Poland | 0,28 | 1,24 | 2,28 | 6,63 |
IPF Investments Polska | 1,34 | 2,86 | 0,35 | 5,86 |
Inne branże | ||||
Erbud | Brak długu netto | 0,28 | 5,08 | |
GPW | Brak długu netto | 7,67 | 2,17 | |
Unibep | Brak długu netto | 0,21 | 4,86 |
Źródło: Obligacje.pl.
Ryzyko też się opłaca
Doświadczenie ostatnich lat podpowiada, że dla inwestorów źle kończy się przygoda nie tyle z emitentami, których wskaźniki zadłużenia lub zdolności do jego obsługi czy płynności zawodzą w jednym miejscu, ile raczej z takimi, którzy mają problem z kontrolowaniem zadłużenia na kilku płaszczyznach. Np. niska płynność gotówkowa nie musi okazać się problemem w przypadku firm handlowych, które kredytują się u dostawców, a sami otrzymują płatność gotówką. Gorzej, jeśli jednocześnie niska płynność spotka się z niskim zyskiem operacyjnym, który stanowi np. 20 proc. zadłużenia finansowego. A jeśli dług netto przekracza też kilkukrotnie kapitał własny – kłopoty gotowe.
Sztuka polega na tym, by tak dobierać emitentów, by wykorzystywać ich mocne punkty. Np. firmy na początkowym okresie rozwoju mają często wysoki wskaźnik dług netto/kapitał własny, ale jeżeli jednocześnie ich zyski są adekwatne do zadłużenia, obligacje mogą dawać dobry dochód, a ryzyko nie musi wcale okazać się wysokie.
INFORMACJE O PRZETWARZANIU TWOICH DANYCH OSOBOWYCH
Administratorem Twoich danych osobowych przekazywanych podczas rejestracji w serwisie Obligacje.pl, jest: Obligacje.pl sp. z o.o. z siedzibą w Warszawie, ul. Złota 59, 00-120 Warszawa, KRS nr 0000394325.
Możesz skontaktować się z nami za pośrednictwem poczty elektronicznej (bok@obligacje.pl) lub telefonicznie (022 110-03-67). Kontakt telefoniczny dostępny jest od poniedziałku do piątku, w godzinach od 10:00 do 16:00.
Cele i podstawa przetwarzania Twoich danych osobowych
Twoje dane osobowe gromadzimy jednorazowo, wyłącznie gdy zakładasz konto i/lub dokonujesz zakupu Usług Płatnych w serwisie Obligacje.pl.
Twoje podstawowe dane osobowe
Gdy zakładasz konto w serwisie Obligacje.pl, gromadzimy jedynie te dane osobowe, które są niezbędne dla prawidłowego świadczenia przez nas usług i wykonania umowy, czyli:
Twoje dane, o których mowa powyżej, przetwarzamy wyłącznie po to, abyśmy mogli wywiązać się z zawartej z Tobą umowy o świadczenie usług, gdy korzystasz z serwisu Obligacje.pl.
Dane osobowe przetwarzane w celu dostarczania Ci informacji o wskazanych przez Ciebie emitentach oraz obligacjach
Jeżeli na swoim koncie wskażesz listę emitentów oraz obligacji, które chcesz obserwować będziemy na Twój adres e-mail przesyłać powiadomienia wraz z aktywnym linkiem dotyczące zmiany notowań wskazanych obligacji, ważnych dat z nimi związanych oraz nowych informacji w serwisie Obligacje.pl o wskazanym emitencie. Te dane przetwarzamy po to, abyśmy mogli wywiązać się z zawartej z Tobą umowy o świadczenie usług, gdy korzystasz z serwisu Obligacje.pl i decydujesz się na korzystanie z takich usług.
Jeśli będziesz chciał zrezygnować z otrzymywania powiadomień, w każdej chwili możesz anulować subskrypcję, wycofując odpowiednie zgody w panelu konfiguracyjnym Twojego konta. Jeśli wolisz, swoje żądanie możesz przesłać nam pocztą elektroniczną lub też zgłosić je telefonicznie.
Dane osobowe przetwarzane w celu dostarczania Ci informacji o aktualnych ofertach
Jeśli wyraziłeś na to zgodę, zaznaczając odpowiednie pole w formularzu rejestracyjnym lub panelu konfiguracyjnym Twojego konta, od czasu do czasu będziemy na Twój adres e-mail przesyłać informacje o aktualnych publicznych emisjach papierów wartościowych, a także informacje o nowościach w serwisie Obligacje.pl.
Także i taką zgodę możesz cofnąć w każdym czasie, korzystając z odpowiedniej opcji w panelu konfiguracji konta. Jeśli wolisz, swoje żądanie możesz przesłać nam pocztą elektroniczną lub też zgłosić je telefonicznie. Wycofanie zgody nie wpływa na zgodność z prawem przetwarzania, którego dokonaliśmy na podstawie Twojej zgody przed jej wycofaniem.
Wyrażenie przez Ciebie zgody na przetwarzanie danych osobowych w tym zakresie jest dobrowolne i nie stanowi warunku założenia konta w serwisie.
Jak długo przechowujemy Twoje dane osobowe?
Twoje dane przetwarzamy tylko tak długo, jak to niezbędne – co oznacza, że usuniemy je, gdy zlikwidujesz swoje konto w serwisie Obligacje.pl bądź w inny sposób rozwiążesz z nami umowę o dostęp do serwisu.
Kto ma dostęp do Twoich danych osobowych?
Do Twoich danych osobowych mamy dostęp wyłącznie my, w tym nasi upoważnieni pracownicy.
Dane te mogą być ponadto przetwarzanie przez naszych współpracowników, którzy świadczą usługi na naszą rzecz, w szczególności w zakresie obsługi księgowej, obsługi IT lub hostingu.
Jeżeli korzystasz z płatności elektronicznych lub kartą płatniczą, możemy udostępniać Twoje dane w zakresie niezbędnym do dokonania płatności firmom obsługującym płatności w serwisie.
Jeżeli wyraziłeś na to zgodę i korzystasz z konta bezpłatnego, niektóre Twoje dane możemy udostępniać naszym partnerom, którymi są współpracujące z nami domy i biura maklerskie, a także krajowe podmioty przeprowadzające prywatne emisje obligacji.
Twoje prawa
W związku z przetwarzaniem Twoich danych osobowych przez serwis Obligacje.pl przysługują Ci różnorodne prawa, o których chcielibyśmy poinformować poniżej.
Wszelkie żądania związane z Twoimi prawami możesz zgłosić nam za pośrednictwem poczty elektronicznej (bok@obligacje.pl) lub poczty tradycyjnej (na adres wskazany powyżej).
Chcemy prawidłowo zabezpieczyć Twoje dane, dlatego też przed wykonaniem Twoich poleceń zastrzegamy sobie możliwość zadania Ci dodatkowych pytań, aby potwierdzić Twoją tożsamość.
Masz prawo dostępu do Twoich danych osobowych
Przysługuje Ci prawo dostępu do treści Twoich danych osobowych, a także prawo do uzyskania potwierdzenia, czy dane te są przetwarzane.
Ponadto w każdej chwili możesz zwrócić się do nas o następujące informacje:
Przysługuje Ci również prawo uzyskania kopii Twoich danych osobowych. Pierwszą taką kopię wydamy Ci bezpłatnie.
Masz prawo żądania sprostowania Twoich danych osobowych
Dbamy o to, by Twoje dane były poprawne i kompletne. Jeśli mimo tego stwierdzisz, że tak nie jest – powiedz nam o tym. W każdym momencie przysługuje Ci prawo sprostowania lub uzupełnienia danych.
Masz prawo żądania ograniczenia przetwarzania Twoich danych osobowych
W pewnych przypadkach możesz żądać, by przetwarzanie Twoich danych osobowych zostało przez nas ograniczone wyłącznie do ich posiadania:
Masz prawo żądania usunięcia Twoich danych osobowych
W pewnych przypadkach możesz żądać, by zgromadzone przez nas Twoje dane osobowe zostały usunięte. Prawo to przysługuje Ci, gdy:
Masz prawo wnieść sprzeciw wobec przetwarzania Twoich danych osobowych
Przysługuje Ci prawo wniesienia sprzeciwu wobec przetwarzania Twoich danych osobowych. Sprzeciw ten będzie uzasadniony, jeśli jego podstawą będą przyczyny związane z Twoją szczególną sytuacją.
Możesz również wnieść sprzeciw, jeśli Twoje dane osobowe wykorzystywane były przez nas dla celów marketingu bezpośredniego.
Masz prawo przenosić Twoje dane osobowe
Masz prawo żądać, by Twoje dane osobowe podane przy rejestracji w serwisie zostały Ci przez nas wydane w ustrukturyzowanym, nadającym się do odczytu maszynowego i powszechnie używanym formacie.
Możesz przesłać te dane innemu administratorowi bez jakichkolwiek przeszkód z naszej strony.
Możesz również zwrócić się do nas o przekazanie Twoich danych wprost innemu administratorowi – wykonamy to, o ile tylko będzie to technicznie możliwe.
Prawo wniesienia skargi do organu nadzorczego
Dokładamy najwyższych starań, by zapewnić najpełniejszą ochronę Twoich danych osobowych zgodnie z przepisami obowiązującego prawa.
Jeśli mimo to uznasz, że przetwarzamy Twoje dane osobowe niezgodnie z prawem, przysługuje Ci prawo wniesienia skargi do organu nadzorczego.
W przypadku Polski organem nadzorczym jest Prezes Urzędu Ochrony Danych Osobowych.
Możesz jednak wnieść skargę również do organu nadzorczego państwa członkowskiego Unii Europejskiej, które jest miejscem Twego zwykłego pobytu, miejscem pracy lub miejscem popełnienia domniemanego naruszenia prawa.
Nie profilujemy
Twoje dane osobowe przetwarzamy w sposób zautomatyzowany. Nie stosujemy jednak profilowania.
Kontakt z nami
Jeśli jakiekolwiek informacje przedstawione powyżej wydają Ci się niejasne, chętnie udzielimy dodatkowych wyjaśnień. Wszelkie pytania związane z polityką prywatności prosimy kierować pocztą elektroniczną (bok@obligacje.pl) lub pocztą tradycyjną (na adres wskazany powyżej).