Na koniec czerwca gospodarstwa domowe kontrolowały 70,2 mld zł zadłużenia skarbu państwa, co dawało im 5,8 proc. udział w całości zadłużenia budżetu centralnego. Choć w ciągu dekady kwota wzrosła ponad dziesięciokrotnie, a udział w finansowaniu zadłużenia około sześciokrotnie, nadal nie jest to udział wysoki. Najważniejszymi posiadaczami długu są banki (39 proc. wraz z NBP) i inwestorzy zagraniczni (32,5 proc.).
Sytuacja wygląda nieco inaczej, jeśli skupimy się na zmianach, które zaszły przez ostatnie pół roku. W tym czasie zadłużenie Polski wzrosło o 60 mld zł, z czego wobec gospodarstw domowych o 15 mld zł. W samym czerwcu, kiedy zadłużenie skarbu państwa wzrosło o 30 mld zł (połowa wzrostu z całego półrocza), udział gospodarstw domowych w finansowaniu tego wzrostu sięgnął jednej trzeciej – inwestorzy indywidualni mają coraz większy wpływ na bieżącą kondycję budżetu.
Dla budżetu, to oczywiście dobra wiadomość. Obligacje oszczędnościowe nie są notowane, warunki nie muszą być więc rynkowe, a dywersyfikacja źródeł finansowania pozwala ograniczać wielkość aukcji i tym samym wpływać na rentowność. Na dłuższą metę można sobie wyobrazić różne niekorzystne scenariusze (np. taki, w którym posiadacze obligacji oszczędnościowych domagają się ich umorzenia w tym samym czasie; warunki emisji dają im do tego prawo), ale istnieją też problemy jak najbardziej realne, takie jak wzrost kosztów obsługi zadłużenia.
Przez wakacje światowe serwisy informacyjne co jakiś czas publikowały listy krajów narażonych na bankructwo. Od tuzina (Reuters) przez osiemnaście krajów wskazanych przez Bloomberga, do czterdziestu „naznaczonych” przez internetowy serwis Grid (głównie chodziło o kraje Afryki, południowej Azji i Ameryki). Problemem potencjalnych bankrutów nie jest wcale wysokość zadłużenia, w każdym razie, nie tylko ona, ale właśnie zbyt wysoki udział kosztów obsługi zadłużenia w przychodach budżetowych. Generalizując – przepisem na potencjalne kłopoty jest dwucyfrowy udział kosztów odsetkowych w przychodach. Udział dwudziestoprocentowy i wyższy zapewni miejsce na liście obserwacyjnej agencji informacyjnych. W najbliższych latach – biorąc pod uwagę strukturę zadłużenia (prawie jedna trzecia ma oprocentowanie zmienne) i zapadalność (prawie jedna trzecia długu zapada w dwa i pół roku) – koszty odsetkowe Polski mogą przekroczyć 10 proc. przychodów budżetowych i to jest szacunek optymistyczny.
Ale nie jesteśmy w tej sytuacji sami. Wzrost kosztów energii jest wprost niemożliwy do uniesienia przez gospodarstwa domowe i rządy całej Europy rozkładają ciężar pomocy na wszystkich podatników. Koszty tej operacji są ogromne, porównywane z programami wsparcia z pierwszego roku pandemii i wymagają emisji długu. Różnica jest taka, że teraz rządy zadłużone są jeszcze bardziej, a banki centralne skupiają się na walce z inflacją. Co oznacza wyższe koszty odsetkowe. Do tego nastawienie inwestorów do obligacji jest raczej chłodne. Rządy będą więc rywalizować o względy inwestorów. I być może tak właśnie należy oceniać zmienione warunki obligacji oszczędnościowych w czerwcu. Nasz rząd zaczął rywalizację od krajowego podwórka i przyniosła ona dobre efekty. Niemniej, kierując się czystą logiką, to kupujący obligacje finansują dopłaty do węgla i inne formy wsparcia. Może się zdarzyć, że ten sam człowiek odbiera dopłatę, kupuje obligacje i jest przeciwny polityce rządu. Ot, paradoksy rynku kapitałowego.
INFORMACJE O PRZETWARZANIU TWOICH DANYCH OSOBOWYCH
Administratorem Twoich danych osobowych przekazywanych podczas rejestracji w serwisie Obligacje.pl, jest: Obligacje.pl sp. z o.o. z siedzibą w Warszawie, ul. Złota 59, 00-120 Warszawa, KRS nr 0000394325.
Możesz skontaktować się z nami za pośrednictwem poczty elektronicznej (bok@obligacje.pl) lub telefonicznie (022 110-03-67). Kontakt telefoniczny dostępny jest od poniedziałku do piątku, w godzinach od 10:00 do 16:00.
Cele i podstawa przetwarzania Twoich danych osobowych
Twoje dane osobowe gromadzimy jednorazowo, wyłącznie gdy zakładasz konto i/lub dokonujesz zakupu Usług Płatnych w serwisie Obligacje.pl.
Twoje podstawowe dane osobowe
Gdy zakładasz konto w serwisie Obligacje.pl, gromadzimy jedynie te dane osobowe, które są niezbędne dla prawidłowego świadczenia przez nas usług i wykonania umowy, czyli:
Twoje dane, o których mowa powyżej, przetwarzamy wyłącznie po to, abyśmy mogli wywiązać się z zawartej z Tobą umowy o świadczenie usług, gdy korzystasz z serwisu Obligacje.pl.
Dane osobowe przetwarzane w celu dostarczania Ci informacji o wskazanych przez Ciebie emitentach oraz obligacjach
Jeżeli na swoim koncie wskażesz listę emitentów oraz obligacji, które chcesz obserwować będziemy na Twój adres e-mail przesyłać powiadomienia wraz z aktywnym linkiem dotyczące zmiany notowań wskazanych obligacji, ważnych dat z nimi związanych oraz nowych informacji w serwisie Obligacje.pl o wskazanym emitencie. Te dane przetwarzamy po to, abyśmy mogli wywiązać się z zawartej z Tobą umowy o świadczenie usług, gdy korzystasz z serwisu Obligacje.pl i decydujesz się na korzystanie z takich usług.
Jeśli będziesz chciał zrezygnować z otrzymywania powiadomień, w każdej chwili możesz anulować subskrypcję, wycofując odpowiednie zgody w panelu konfiguracyjnym Twojego konta. Jeśli wolisz, swoje żądanie możesz przesłać nam pocztą elektroniczną lub też zgłosić je telefonicznie.
Dane osobowe przetwarzane w celu dostarczania Ci informacji o aktualnych ofertach
Jeśli wyraziłeś na to zgodę, zaznaczając odpowiednie pole w formularzu rejestracyjnym lub panelu konfiguracyjnym Twojego konta, od czasu do czasu będziemy na Twój adres e-mail przesyłać informacje o aktualnych publicznych emisjach papierów wartościowych, a także informacje o nowościach w serwisie Obligacje.pl.
Także i taką zgodę możesz cofnąć w każdym czasie, korzystając z odpowiedniej opcji w panelu konfiguracji konta. Jeśli wolisz, swoje żądanie możesz przesłać nam pocztą elektroniczną lub też zgłosić je telefonicznie. Wycofanie zgody nie wpływa na zgodność z prawem przetwarzania, którego dokonaliśmy na podstawie Twojej zgody przed jej wycofaniem.
Wyrażenie przez Ciebie zgody na przetwarzanie danych osobowych w tym zakresie jest dobrowolne i nie stanowi warunku założenia konta w serwisie.
Jak długo przechowujemy Twoje dane osobowe?
Twoje dane przetwarzamy tylko tak długo, jak to niezbędne – co oznacza, że usuniemy je, gdy zlikwidujesz swoje konto w serwisie Obligacje.pl bądź w inny sposób rozwiążesz z nami umowę o dostęp do serwisu.
Kto ma dostęp do Twoich danych osobowych?
Do Twoich danych osobowych mamy dostęp wyłącznie my, w tym nasi upoważnieni pracownicy.
Dane te mogą być ponadto przetwarzanie przez naszych współpracowników, którzy świadczą usługi na naszą rzecz, w szczególności w zakresie obsługi księgowej, obsługi IT lub hostingu.
Jeżeli korzystasz z płatności elektronicznych lub kartą płatniczą, możemy udostępniać Twoje dane w zakresie niezbędnym do dokonania płatności firmom obsługującym płatności w serwisie.
Jeżeli wyraziłeś na to zgodę i korzystasz z konta bezpłatnego, niektóre Twoje dane możemy udostępniać naszym partnerom, którymi są współpracujące z nami domy i biura maklerskie, a także krajowe podmioty przeprowadzające prywatne emisje obligacji.
Twoje prawa
W związku z przetwarzaniem Twoich danych osobowych przez serwis Obligacje.pl przysługują Ci różnorodne prawa, o których chcielibyśmy poinformować poniżej.
Wszelkie żądania związane z Twoimi prawami możesz zgłosić nam za pośrednictwem poczty elektronicznej (bok@obligacje.pl) lub poczty tradycyjnej (na adres wskazany powyżej).
Chcemy prawidłowo zabezpieczyć Twoje dane, dlatego też przed wykonaniem Twoich poleceń zastrzegamy sobie możliwość zadania Ci dodatkowych pytań, aby potwierdzić Twoją tożsamość.
Masz prawo dostępu do Twoich danych osobowych
Przysługuje Ci prawo dostępu do treści Twoich danych osobowych, a także prawo do uzyskania potwierdzenia, czy dane te są przetwarzane.
Ponadto w każdej chwili możesz zwrócić się do nas o następujące informacje:
Przysługuje Ci również prawo uzyskania kopii Twoich danych osobowych. Pierwszą taką kopię wydamy Ci bezpłatnie.
Masz prawo żądania sprostowania Twoich danych osobowych
Dbamy o to, by Twoje dane były poprawne i kompletne. Jeśli mimo tego stwierdzisz, że tak nie jest – powiedz nam o tym. W każdym momencie przysługuje Ci prawo sprostowania lub uzupełnienia danych.
Masz prawo żądania ograniczenia przetwarzania Twoich danych osobowych
W pewnych przypadkach możesz żądać, by przetwarzanie Twoich danych osobowych zostało przez nas ograniczone wyłącznie do ich posiadania:
Masz prawo żądania usunięcia Twoich danych osobowych
W pewnych przypadkach możesz żądać, by zgromadzone przez nas Twoje dane osobowe zostały usunięte. Prawo to przysługuje Ci, gdy:
Masz prawo wnieść sprzeciw wobec przetwarzania Twoich danych osobowych
Przysługuje Ci prawo wniesienia sprzeciwu wobec przetwarzania Twoich danych osobowych. Sprzeciw ten będzie uzasadniony, jeśli jego podstawą będą przyczyny związane z Twoją szczególną sytuacją.
Możesz również wnieść sprzeciw, jeśli Twoje dane osobowe wykorzystywane były przez nas dla celów marketingu bezpośredniego.
Masz prawo przenosić Twoje dane osobowe
Masz prawo żądać, by Twoje dane osobowe podane przy rejestracji w serwisie zostały Ci przez nas wydane w ustrukturyzowanym, nadającym się do odczytu maszynowego i powszechnie używanym formacie.
Możesz przesłać te dane innemu administratorowi bez jakichkolwiek przeszkód z naszej strony.
Możesz również zwrócić się do nas o przekazanie Twoich danych wprost innemu administratorowi – wykonamy to, o ile tylko będzie to technicznie możliwe.
Prawo wniesienia skargi do organu nadzorczego
Dokładamy najwyższych starań, by zapewnić najpełniejszą ochronę Twoich danych osobowych zgodnie z przepisami obowiązującego prawa.
Jeśli mimo to uznasz, że przetwarzamy Twoje dane osobowe niezgodnie z prawem, przysługuje Ci prawo wniesienia skargi do organu nadzorczego.
W przypadku Polski organem nadzorczym jest Prezes Urzędu Ochrony Danych Osobowych.
Możesz jednak wnieść skargę również do organu nadzorczego państwa członkowskiego Unii Europejskiej, które jest miejscem Twego zwykłego pobytu, miejscem pracy lub miejscem popełnienia domniemanego naruszenia prawa.
Nie profilujemy
Twoje dane osobowe przetwarzamy w sposób zautomatyzowany. Nie stosujemy jednak profilowania.
Kontakt z nami
Jeśli jakiekolwiek informacje przedstawione powyżej wydają Ci się niejasne, chętnie udzielimy dodatkowych wyjaśnień. Wszelkie pytania związane z polityką prywatności prosimy kierować pocztą elektroniczną (bok@obligacje.pl) lub pocztą tradycyjną (na adres wskazany powyżej).