W ostatnich dniach roku zamiar przeprowadzenia publicznych emisji obligacji zadeklarowały Alior Bank, Bank Pocztowy i M.W. Trade. O nowym programie emisji i złożeniu prospektu powiadomił Kruk. To tylko przykłady tego, co może dziać się w 2016 r., jeśli podatek od aktywów bankowych faktycznie zostanie uchwalony w kształcie obecnie proponowanym przez parlament.
Oprocentowanie
Cudów nie ma. Jeśli największe przedsiębiorstwa działające w Polsce zaczną ponosić wyższe koszty kredytów, co byłoby następstwem m.in. wprowadzenia podatku bankowego, to wyższy koszt dotknie również mniejszych firm.
Podatek bankowy można rozpatrywać na wielu płaszczyznach, ale na tej najbardziej nas interesującej oznacza on niższe zyski odsetkowe od... najbezpieczniejszych aktywów i zarazem kredytów. Poza hipotekami chodzi o kredyty inwestycyjne dla dużych i średnich firm, które dotąd mogły liczyć na koszt finansowania poniżej 1 pkt proc. ponad WIBOR. Przykłady takich firm znajdziemy również na Catalyst (np. Tauron uplasował obligacje z 0,9 pkt proc. marży).
Podatek, którego nie można wrzucić w koszty uzyskania przychodów, ma wynosić 44 punkty bazowe (bps) w skali roku. Aby przenieść jego koszt w skali 1 do 1 na klientów, banki musiałyby podnieść koszty kredytów o 55 bps. Obligacje Tauronu, które są niczym innym niż formą kredytu (spółki z dużym udziałem skarbu państwa emitują obligacje, aby ominąć procedury przetargowe związane z finansowaniem kredytowym) byłyby więc oprocentowane na 1,45 pkt proc. ponad WIBOR.
W tę samą stronę zmieniłoby się oprocentowanie papierów Orlenu, PGNiG czy innych spółek energetycznych. A w takiej sytuacji nie jest możliwe, aby inni emitenci mogli ograniczać marże od obligacji, ponieważ oznaczałoby to spadek spreadu kredytowego między emitentami najbardziej bezpiecznych i bardziej ryzykownych papierów.
Byłby to zatem pierwszy ze skutków wprowadzenia podatku bankowego – zahamowanie i odwrócenie tendencji widocznej w ostatnich latach, polegającej na systematycznym spadku marż dla emitentów obligacji. Gdzie jedni tracą inni zarabiają – jeśli powyższe założenie będzie obserwowane w praktyce, na wyższe kupony będą mogli liczyć inwestorzy kupujący obligacje, choć raczej nie od razu marże wzrosną o 55 bps. Za sprawą masy i silnej konkurencji marże od długu korporacyjnego – najpierw na rynku bankowym – mogą rosnąć powoli. Trzeba też pamiętać, że ich wysokość zależy nie tylko od podatku, ale od sytuacji każdego z emitentów z osobna.
Emisje
Podatek bankowy może okazać się dla rynku obligacji korporacyjnych tym, czym był dla niego kryzys bankowy z lat 2008-09. Odcięte od finansowania bankowego firmy zwróciły się wówczas po środki do funduszy inwestycyjnych i inwestorów indywidualnych. Teraz mechanizm może być podobny – banki mogą pozbywać się aktywów, na których zarabiają najmniej, a z drugiej strony pasywów. Zapewne najlepiej dla nich byłoby, gdyby część depozytów bankowych klienci zamienili na jednostki uczestnictwa w funduszach dłużnych, które jednocześnie przejmowałyby finansowanie części przedsiębiorstw (obok kredytów banki mają na bilansach ok. 46 proc. obligacji korporacyjnych).
To zaś oznacza większy ruch na rynku pierwotnym. Przy czym do wyjścia na rynek obligacji firmy mogą skłaniać także – prawdopodobnie – wyższe koszty finansowania bankowego. Obligacje są bowiem zwykle droższe od kredytów, ale mają za to szereg innych zalet (brak zabezpieczeń, spłata kapitału w ostatniej racie, szybszy proces pozyskania środków, etc.). Mówiąc krótko – obligacje zyskają na atrakcyjności względem kredytów, nawet wówczas, jeśli ich marże nieco wzrosną w porównaniu do obecnego stanu.
W dodatku emisje obligacji można kierować również do inwestorów detalicznych, którzy nie będą targować się o 10-20 czy nawet 50 bps. Ci emitenci, dla których kilkadziesiąt punktów bazowych ma realne znaczenie dla kosztów prowadzonego biznesu i jego marż, mogą więc zwrócić się do inwestorów detalicznych (tym zresztą tłumaczyły swój krok władze Banku Pocztowego – inwestorzy instytucjonalni każą płacić sobie więcej za obejmowanie obligacji, więc być może inwestorzy detaliczni okażą się mniej zachłanni). A to oznacza duże i średnie firmy. W tym także same banki, które muszą poradzić sobie nie tylko z podatkiem bankowym, ale też z kosztami finansowania BFG, sprostania wymaganiom kapitałowym stawianym przez KNF bankom ze znacznym portfelem kredytów frankowych oraz zmianami w modelu finansowania działalności z krótko- na długoterminowe.
I jeszcze jedno. Wprowadzenie podatku bankowego może przyspieszyć sprzedaż nieregularnych wierzytelności bankowych, w tym przede wszystkim hipotecznych. To zaś może oznaczać ich zwiększoną podaż i wymagać będzie znacznych nakładów ze strony firm windykacyjnych i funduszy wierzytelnościowych. Konkurencja o kapitał inwestorów może okazać się dla nich korzystna, pod warunkiem jednak, że pozostaną wierni swoim zasadom i nie będą pożyczać środków firmom o niskiej wiarygodności kredytowej.
Upadłości
Są nieodłącznym elementem rynku obligacji korporacyjnych. Z góry można przewidzieć, że część firm, zwłaszcza małych, nie wykupi w terminie obligacji. W tym roku obok małych firm, ryzyko obejmuje także te większe, z których część ma szanse na refinansowanie, a inne raczej jej nie mają (więcej w raporcie o wykupach obligacji w 2016 r.).
Jeśli jednak inwestujesz na Catalyst od kilku lat i nadal nie trafiłeś na obligacje spółki, która postanowiła ich nie wykupywać, to 2016 r. tego nie zmieni. Omijanie rynkowych min było możliwe tylko dzięki unikaniu najbardziej ryzykownego profilu emitentów (małe emisje, wysokie oprocentowanie, brak renomowanego oferującego) lub za sprawą uważnej lektury sprawozdań finansowych, analizie wypadków i sprzedaży obligacji zanim doszło do najgorszego.
Warto też pamiętać, że w 2016 r. obowiązuje nowe prawo upadłościowe, a właściwie restrukturyzacyjne. Idea, by zastąpić upadłości sanacją przedsiębiorstw, jest szczytna, niestety powierzono je – nie wiedzieć czemu – sądom okręgowym, które mają najmniejsze doświadczenie w sprawach gospodarczych dużego kalibru. Niemniej, pierwsze wnioski o ochronę przed wierzycielami zostaną złożone zapewne już w styczniu, praktyka zostanie więc wypracowana w miarę szybko. A wraz z nią być może także możliwość sensownego inwestowania w obligacje firm, które długu wprawdzie wykupić nie mogą, ale po odpowiednio dobranym strzyżeniu będą w stanie wypracowywać zyski operacyjne.
Podsumowanie
Więcej emisji, wyższe kupony, mniej upadłości – wszystko to brzmi jak lista życzeń, a nie prognoza na rok, który większość analityków określa mianem trudnego, o podwyższonej zmienności. Jednak trzeba pamiętać jak specyficzny jest Catalyst – turbulencje na światowych rynkach akcji, walut czy surowców nie mają wpływu na przebieg notowań obligacji firm o zmiennym oprocentowaniu, słabo powiązanych z rynkami surowców i walut. Oczywiście jak wszędzie, tak i na tym rynku na inwestorów czyha ryzyko, z których najważniejszym jest ryzyko wypłacalności emitentów, które da o sobie znać także w 2016 r.
INFORMACJE O PRZETWARZANIU TWOICH DANYCH OSOBOWYCH
Administratorem Twoich danych osobowych przekazywanych podczas rejestracji w serwisie Obligacje.pl, jest: Obligacje.pl sp. z o.o. z siedzibą w Warszawie, ul. Złota 59, 00-120 Warszawa, KRS nr 0000394325.
Możesz skontaktować się z nami za pośrednictwem poczty elektronicznej (bok@obligacje.pl) lub telefonicznie (022 110-03-67). Kontakt telefoniczny dostępny jest od poniedziałku do piątku, w godzinach od 10:00 do 16:00.
Cele i podstawa przetwarzania Twoich danych osobowych
Twoje dane osobowe gromadzimy jednorazowo, wyłącznie gdy zakładasz konto i/lub dokonujesz zakupu Usług Płatnych w serwisie Obligacje.pl.
Twoje podstawowe dane osobowe
Gdy zakładasz konto w serwisie Obligacje.pl, gromadzimy jedynie te dane osobowe, które są niezbędne dla prawidłowego świadczenia przez nas usług i wykonania umowy, czyli:
Twoje dane, o których mowa powyżej, przetwarzamy wyłącznie po to, abyśmy mogli wywiązać się z zawartej z Tobą umowy o świadczenie usług, gdy korzystasz z serwisu Obligacje.pl.
Dane osobowe przetwarzane w celu dostarczania Ci informacji o wskazanych przez Ciebie emitentach oraz obligacjach
Jeżeli na swoim koncie wskażesz listę emitentów oraz obligacji, które chcesz obserwować będziemy na Twój adres e-mail przesyłać powiadomienia wraz z aktywnym linkiem dotyczące zmiany notowań wskazanych obligacji, ważnych dat z nimi związanych oraz nowych informacji w serwisie Obligacje.pl o wskazanym emitencie. Te dane przetwarzamy po to, abyśmy mogli wywiązać się z zawartej z Tobą umowy o świadczenie usług, gdy korzystasz z serwisu Obligacje.pl i decydujesz się na korzystanie z takich usług.
Jeśli będziesz chciał zrezygnować z otrzymywania powiadomień, w każdej chwili możesz anulować subskrypcję, wycofując odpowiednie zgody w panelu konfiguracyjnym Twojego konta. Jeśli wolisz, swoje żądanie możesz przesłać nam pocztą elektroniczną lub też zgłosić je telefonicznie.
Dane osobowe przetwarzane w celu dostarczania Ci informacji o aktualnych ofertach
Jeśli wyraziłeś na to zgodę, zaznaczając odpowiednie pole w formularzu rejestracyjnym lub panelu konfiguracyjnym Twojego konta, od czasu do czasu będziemy na Twój adres e-mail przesyłać informacje o aktualnych publicznych emisjach papierów wartościowych, a także informacje o nowościach w serwisie Obligacje.pl.
Także i taką zgodę możesz cofnąć w każdym czasie, korzystając z odpowiedniej opcji w panelu konfiguracji konta. Jeśli wolisz, swoje żądanie możesz przesłać nam pocztą elektroniczną lub też zgłosić je telefonicznie. Wycofanie zgody nie wpływa na zgodność z prawem przetwarzania, którego dokonaliśmy na podstawie Twojej zgody przed jej wycofaniem.
Wyrażenie przez Ciebie zgody na przetwarzanie danych osobowych w tym zakresie jest dobrowolne i nie stanowi warunku założenia konta w serwisie.
Jak długo przechowujemy Twoje dane osobowe?
Twoje dane przetwarzamy tylko tak długo, jak to niezbędne – co oznacza, że usuniemy je, gdy zlikwidujesz swoje konto w serwisie Obligacje.pl bądź w inny sposób rozwiążesz z nami umowę o dostęp do serwisu.
Kto ma dostęp do Twoich danych osobowych?
Do Twoich danych osobowych mamy dostęp wyłącznie my, w tym nasi upoważnieni pracownicy.
Dane te mogą być ponadto przetwarzanie przez naszych współpracowników, którzy świadczą usługi na naszą rzecz, w szczególności w zakresie obsługi księgowej, obsługi IT lub hostingu.
Jeżeli korzystasz z płatności elektronicznych lub kartą płatniczą, możemy udostępniać Twoje dane w zakresie niezbędnym do dokonania płatności firmom obsługującym płatności w serwisie.
Jeżeli wyraziłeś na to zgodę i korzystasz z konta bezpłatnego, niektóre Twoje dane możemy udostępniać naszym partnerom, którymi są współpracujące z nami domy i biura maklerskie, a także krajowe podmioty przeprowadzające prywatne emisje obligacji.
Twoje prawa
W związku z przetwarzaniem Twoich danych osobowych przez serwis Obligacje.pl przysługują Ci różnorodne prawa, o których chcielibyśmy poinformować poniżej.
Wszelkie żądania związane z Twoimi prawami możesz zgłosić nam za pośrednictwem poczty elektronicznej (bok@obligacje.pl) lub poczty tradycyjnej (na adres wskazany powyżej).
Chcemy prawidłowo zabezpieczyć Twoje dane, dlatego też przed wykonaniem Twoich poleceń zastrzegamy sobie możliwość zadania Ci dodatkowych pytań, aby potwierdzić Twoją tożsamość.
Masz prawo dostępu do Twoich danych osobowych
Przysługuje Ci prawo dostępu do treści Twoich danych osobowych, a także prawo do uzyskania potwierdzenia, czy dane te są przetwarzane.
Ponadto w każdej chwili możesz zwrócić się do nas o następujące informacje:
Przysługuje Ci również prawo uzyskania kopii Twoich danych osobowych. Pierwszą taką kopię wydamy Ci bezpłatnie.
Masz prawo żądania sprostowania Twoich danych osobowych
Dbamy o to, by Twoje dane były poprawne i kompletne. Jeśli mimo tego stwierdzisz, że tak nie jest – powiedz nam o tym. W każdym momencie przysługuje Ci prawo sprostowania lub uzupełnienia danych.
Masz prawo żądania ograniczenia przetwarzania Twoich danych osobowych
W pewnych przypadkach możesz żądać, by przetwarzanie Twoich danych osobowych zostało przez nas ograniczone wyłącznie do ich posiadania:
Masz prawo żądania usunięcia Twoich danych osobowych
W pewnych przypadkach możesz żądać, by zgromadzone przez nas Twoje dane osobowe zostały usunięte. Prawo to przysługuje Ci, gdy:
Masz prawo wnieść sprzeciw wobec przetwarzania Twoich danych osobowych
Przysługuje Ci prawo wniesienia sprzeciwu wobec przetwarzania Twoich danych osobowych. Sprzeciw ten będzie uzasadniony, jeśli jego podstawą będą przyczyny związane z Twoją szczególną sytuacją.
Możesz również wnieść sprzeciw, jeśli Twoje dane osobowe wykorzystywane były przez nas dla celów marketingu bezpośredniego.
Masz prawo przenosić Twoje dane osobowe
Masz prawo żądać, by Twoje dane osobowe podane przy rejestracji w serwisie zostały Ci przez nas wydane w ustrukturyzowanym, nadającym się do odczytu maszynowego i powszechnie używanym formacie.
Możesz przesłać te dane innemu administratorowi bez jakichkolwiek przeszkód z naszej strony.
Możesz również zwrócić się do nas o przekazanie Twoich danych wprost innemu administratorowi – wykonamy to, o ile tylko będzie to technicznie możliwe.
Prawo wniesienia skargi do organu nadzorczego
Dokładamy najwyższych starań, by zapewnić najpełniejszą ochronę Twoich danych osobowych zgodnie z przepisami obowiązującego prawa.
Jeśli mimo to uznasz, że przetwarzamy Twoje dane osobowe niezgodnie z prawem, przysługuje Ci prawo wniesienia skargi do organu nadzorczego.
W przypadku Polski organem nadzorczym jest Prezes Urzędu Ochrony Danych Osobowych.
Możesz jednak wnieść skargę również do organu nadzorczego państwa członkowskiego Unii Europejskiej, które jest miejscem Twego zwykłego pobytu, miejscem pracy lub miejscem popełnienia domniemanego naruszenia prawa.
Nie profilujemy
Twoje dane osobowe przetwarzamy w sposób zautomatyzowany. Nie stosujemy jednak profilowania.
Kontakt z nami
Jeśli jakiekolwiek informacje przedstawione powyżej wydają Ci się niejasne, chętnie udzielimy dodatkowych wyjaśnień. Wszelkie pytania związane z polityką prywatności prosimy kierować pocztą elektroniczną (bok@obligacje.pl) lub pocztą tradycyjną (na adres wskazany powyżej).