Kiedy mówimy o rynkach wschodzących, zwykle myślimy o takich krajach jak Chiny, Brazylia, Indonezja, Indie, Meksyk, Turcja i inne. Jak jednak kategoryzować kraje, które nie są zaliczane do rynków wschodzących?
Mówię tu o najmniej rozwiniętym regionie świata: Afryce Subsaharyjskiej - obszarze, który normalnie nie cieszy się dużym zainteresowaniem inwestorów. Jednak w ciągu ostatnich kilku lat emisja euroobligacji pochodzących z tych krajów bije kolejne rekordy, a kraje, które dziesięć lat temu w ogóle nie emitowały obligacji na rynkach międzynarodowych, korzystają obecnie z preferencyjnych warunków finansowania.
Źródło: Bloomberg.
Jak wynika z powyższej tabeli, euroobligacje wyemitowane przez rządy krajów subsaharyjskich osiągnęły szczyt w 2014 r., i chociaż w tym roku łączna wartość emisji znajduje się na razie poniżej 14 mld USD zanotowanych w 2014 r., to dotychczas w 2017 r. zanotowano drugi co do wielkości poziom emisji. Należy przy tym dodać, że Ghana pracuje obecnie nad emisją 3-letnich obligacji w USD, a Nigeria planuje sprzedać obligacje w EUR o wartości 5,5 mld USD do końca roku. Oznacza to, że jeszcze w tym roku mamy szansę na pobicie rekordu z 2014 roku.
Inwestorów szukających wysokich rentowności nie zniechęca fakt, że pieniądze lokują w rękach rządów stojących przed dużymi wyzwaniami. Wydają się jedynie zainteresowani rentownością, a ta w regionie jest wyższa niż w innych obszarach.
W rzeczywistości większość tych gospodarek jest bardzo wrażliwa na wstrząsy zewnętrzne, ponieważ opierają się zazwyczaj na eksporcie jednego towaru, posiadają słabo rozwiniętą administrację i są często dotknięte korupcją. Dodatkowo, wzrost zadłużenia w USD od 2013 r. sprawia, że kraje te są wrażliwe na wyższy kurs dolara amerykańskiego i bardzo możliwe podwyżki stóp procentowych w USA.
Emisja obligacji w euro od 2013 do 2016 roku przez kraje Afryki Subsaharyjskiej
Źródło: Bloomberg.
Krajem, który w latach 2013-2016 zapożyczył się najsilniej w USD, jest Ghana, a następnie Wybrzeże Kości Słoniowej i Kenia. Przyjrzyjmy się rentownościom ich długu: obligacje Ghany zapadające w styczniu 2026 roku to około 6,5 proc., Wybrzeże Kości Słoniowej - czerwiec 2033 r. - to około 6 proc., a Kenia - czerwiec 2022 r. - to około 6 proc. Wszystkie te obligacje w 2017 roku wypadły całkiem dobrze, ale czy ta tendencja jest trwała?
W rzeczywistości większość krajów afrykańskich pożycza pieniądze na inwestycje w infrastrukturę. Niestety, zwroty z tych projektów nie będą w stanie spłacić zadłużenia wystarczająco szybko, aby zlikwidować cały istniejący dług. Jest to główny powód, dla którego gdy obligacje są bliskie terminu zapadalności, kraje afrykańskie mają tendencję do refinansowania swoich długów w celu spłacenia istniejących obligacji, co opóźnia okres spłaty i daje czas na osiągnięcie długoterminowej zdolności obsługi zadłużenia. Moim zdaniem problem polega na tym, że warunki refinansowania w dolarach amerykańskich stają się coraz trudniejsze z powodu podwyżek stóp procentowych w USA i kraje te mogą nie być w stanie wywiązać się ze swoich zobowiązań.
Słusznie można stwierdzić, że większość tych krajów jest eksporterami ropy naftowej i że w ostatnich dniach, w reakcji na kryzys w Arabii Saudyjskiej, doszło do gwałtownego wzrostu notowań surowca. Jednak nawet jeśli wyższe ceny ropy naftowej mogłyby pomóc tym krajom w wywiązaniu się ze zobowiązań w perspektywie krótkoterminowej, nie wystarczy to, aby zrekompensować wpływ wyższych stóp procentowych i mocniejszego dolara amerykańskiego w dłuższym terminie.
Jako grupa, subsaharyjskie obligacje rządowe znajdują się na skraju niewypłacalności. A kiedy jeden kraj wykaże pewne słabości, inwestorzy uciekną z tego rynku, wywierając presję w całym regionie.
Zamiast patrzeć na ten wysoce ryzykowny i niestabilny region, inwestorzy powinni zbadać możliwości w sektorach, w których może dojść do odbicia, takich jak przemysł naftowy. Od 2014 roku spadek cen ropy naftowej zmusił firmy sektora do restrukturyzacji. Mimo że kondycja branży daleka jest obecnie od ideału, to Globalne Prognozy OPEC dla Rynku Ropy wskazują, że wzrost popytu na ropę naftową będzie rosnąć do 2030 roku, co oznacza, że konieczne będzie zwiększenie wydobycia. Silniejszy popyt to także wsparcie dla cen. Ryzyko geopolityczne zawsze jest istotnym czynnikiem dla cen ropy, a w ostatnim okresie znacznie się ono nasiliło, z uwagi na kryzys w Arabii Saudyjskiej, konflikt między północnym Irakiem a Kurdyjskim rządem regionalnym i Wenezuelę bliską bankructwa (oraz nie będącą w stanie inwestować w produkcję ropy). Wszystkie te czynniki wspierają notowania surowca.
To wszystko przywołuje na myśl jeden z naszych pomysłów inwestycyjnych – firmę Vallourec. Ten francuski producent rur jest w trakcie restrukturyzacji. Firma pracuje nad zamknięciem zakładów w Europie i rozbudową w Chinach, podczas gdy amerykańskie fabryki firmy działają na pełnych obrotach. Spółka posiada tylko zadłużenie denominowane w euro, jednak obligacje z zapadalnością w 2022 roku i z kuponem 6,625 proc. oferują obecnie rentowność na poziomie 5,5 proc., a obligacje zapadające w 2024 r. oferują około 5 proc., ale notowane są znacznie poniżej parytetu.
Vallourec to tylko jeden przykład: argument jest taki, że istnieje wiele alternatyw dla niestabilnego regionu Afryki subsaharyjskiej.
INFORMACJE O PRZETWARZANIU TWOICH DANYCH OSOBOWYCH
Administratorem Twoich danych osobowych przekazywanych podczas rejestracji w serwisie Obligacje.pl, jest: Obligacje.pl sp. z o.o. z siedzibą w Warszawie, ul. Złota 59, 00-120 Warszawa, KRS nr 0000394325.
Możesz skontaktować się z nami za pośrednictwem poczty elektronicznej (bok@obligacje.pl) lub telefonicznie (022 110-03-67). Kontakt telefoniczny dostępny jest od poniedziałku do piątku, w godzinach od 10:00 do 16:00.
Cele i podstawa przetwarzania Twoich danych osobowych
Twoje dane osobowe gromadzimy jednorazowo, wyłącznie gdy zakładasz konto i/lub dokonujesz zakupu Usług Płatnych w serwisie Obligacje.pl.
Twoje podstawowe dane osobowe
Gdy zakładasz konto w serwisie Obligacje.pl, gromadzimy jedynie te dane osobowe, które są niezbędne dla prawidłowego świadczenia przez nas usług i wykonania umowy, czyli:
Twoje dane, o których mowa powyżej, przetwarzamy wyłącznie po to, abyśmy mogli wywiązać się z zawartej z Tobą umowy o świadczenie usług, gdy korzystasz z serwisu Obligacje.pl.
Dane osobowe przetwarzane w celu dostarczania Ci informacji o wskazanych przez Ciebie emitentach oraz obligacjach
Jeżeli na swoim koncie wskażesz listę emitentów oraz obligacji, które chcesz obserwować będziemy na Twój adres e-mail przesyłać powiadomienia wraz z aktywnym linkiem dotyczące zmiany notowań wskazanych obligacji, ważnych dat z nimi związanych oraz nowych informacji w serwisie Obligacje.pl o wskazanym emitencie. Te dane przetwarzamy po to, abyśmy mogli wywiązać się z zawartej z Tobą umowy o świadczenie usług, gdy korzystasz z serwisu Obligacje.pl i decydujesz się na korzystanie z takich usług.
Jeśli będziesz chciał zrezygnować z otrzymywania powiadomień, w każdej chwili możesz anulować subskrypcję, wycofując odpowiednie zgody w panelu konfiguracyjnym Twojego konta. Jeśli wolisz, swoje żądanie możesz przesłać nam pocztą elektroniczną lub też zgłosić je telefonicznie.
Dane osobowe przetwarzane w celu dostarczania Ci informacji o aktualnych ofertach
Jeśli wyraziłeś na to zgodę, zaznaczając odpowiednie pole w formularzu rejestracyjnym lub panelu konfiguracyjnym Twojego konta, od czasu do czasu będziemy na Twój adres e-mail przesyłać informacje o aktualnych publicznych emisjach papierów wartościowych, a także informacje o nowościach w serwisie Obligacje.pl.
Także i taką zgodę możesz cofnąć w każdym czasie, korzystając z odpowiedniej opcji w panelu konfiguracji konta. Jeśli wolisz, swoje żądanie możesz przesłać nam pocztą elektroniczną lub też zgłosić je telefonicznie. Wycofanie zgody nie wpływa na zgodność z prawem przetwarzania, którego dokonaliśmy na podstawie Twojej zgody przed jej wycofaniem.
Wyrażenie przez Ciebie zgody na przetwarzanie danych osobowych w tym zakresie jest dobrowolne i nie stanowi warunku założenia konta w serwisie.
Jak długo przechowujemy Twoje dane osobowe?
Twoje dane przetwarzamy tylko tak długo, jak to niezbędne – co oznacza, że usuniemy je, gdy zlikwidujesz swoje konto w serwisie Obligacje.pl bądź w inny sposób rozwiążesz z nami umowę o dostęp do serwisu.
Kto ma dostęp do Twoich danych osobowych?
Do Twoich danych osobowych mamy dostęp wyłącznie my, w tym nasi upoważnieni pracownicy.
Dane te mogą być ponadto przetwarzanie przez naszych współpracowników, którzy świadczą usługi na naszą rzecz, w szczególności w zakresie obsługi księgowej, obsługi IT lub hostingu.
Jeżeli korzystasz z płatności elektronicznych lub kartą płatniczą, możemy udostępniać Twoje dane w zakresie niezbędnym do dokonania płatności firmom obsługującym płatności w serwisie.
Jeżeli wyraziłeś na to zgodę i korzystasz z konta bezpłatnego, niektóre Twoje dane możemy udostępniać naszym partnerom, którymi są współpracujące z nami domy i biura maklerskie, a także krajowe podmioty przeprowadzające prywatne emisje obligacji.
Twoje prawa
W związku z przetwarzaniem Twoich danych osobowych przez serwis Obligacje.pl przysługują Ci różnorodne prawa, o których chcielibyśmy poinformować poniżej.
Wszelkie żądania związane z Twoimi prawami możesz zgłosić nam za pośrednictwem poczty elektronicznej (bok@obligacje.pl) lub poczty tradycyjnej (na adres wskazany powyżej).
Chcemy prawidłowo zabezpieczyć Twoje dane, dlatego też przed wykonaniem Twoich poleceń zastrzegamy sobie możliwość zadania Ci dodatkowych pytań, aby potwierdzić Twoją tożsamość.
Masz prawo dostępu do Twoich danych osobowych
Przysługuje Ci prawo dostępu do treści Twoich danych osobowych, a także prawo do uzyskania potwierdzenia, czy dane te są przetwarzane.
Ponadto w każdej chwili możesz zwrócić się do nas o następujące informacje:
Przysługuje Ci również prawo uzyskania kopii Twoich danych osobowych. Pierwszą taką kopię wydamy Ci bezpłatnie.
Masz prawo żądania sprostowania Twoich danych osobowych
Dbamy o to, by Twoje dane były poprawne i kompletne. Jeśli mimo tego stwierdzisz, że tak nie jest – powiedz nam o tym. W każdym momencie przysługuje Ci prawo sprostowania lub uzupełnienia danych.
Masz prawo żądania ograniczenia przetwarzania Twoich danych osobowych
W pewnych przypadkach możesz żądać, by przetwarzanie Twoich danych osobowych zostało przez nas ograniczone wyłącznie do ich posiadania:
Masz prawo żądania usunięcia Twoich danych osobowych
W pewnych przypadkach możesz żądać, by zgromadzone przez nas Twoje dane osobowe zostały usunięte. Prawo to przysługuje Ci, gdy:
Masz prawo wnieść sprzeciw wobec przetwarzania Twoich danych osobowych
Przysługuje Ci prawo wniesienia sprzeciwu wobec przetwarzania Twoich danych osobowych. Sprzeciw ten będzie uzasadniony, jeśli jego podstawą będą przyczyny związane z Twoją szczególną sytuacją.
Możesz również wnieść sprzeciw, jeśli Twoje dane osobowe wykorzystywane były przez nas dla celów marketingu bezpośredniego.
Masz prawo przenosić Twoje dane osobowe
Masz prawo żądać, by Twoje dane osobowe podane przy rejestracji w serwisie zostały Ci przez nas wydane w ustrukturyzowanym, nadającym się do odczytu maszynowego i powszechnie używanym formacie.
Możesz przesłać te dane innemu administratorowi bez jakichkolwiek przeszkód z naszej strony.
Możesz również zwrócić się do nas o przekazanie Twoich danych wprost innemu administratorowi – wykonamy to, o ile tylko będzie to technicznie możliwe.
Prawo wniesienia skargi do organu nadzorczego
Dokładamy najwyższych starań, by zapewnić najpełniejszą ochronę Twoich danych osobowych zgodnie z przepisami obowiązującego prawa.
Jeśli mimo to uznasz, że przetwarzamy Twoje dane osobowe niezgodnie z prawem, przysługuje Ci prawo wniesienia skargi do organu nadzorczego.
W przypadku Polski organem nadzorczym jest Prezes Urzędu Ochrony Danych Osobowych.
Możesz jednak wnieść skargę również do organu nadzorczego państwa członkowskiego Unii Europejskiej, które jest miejscem Twego zwykłego pobytu, miejscem pracy lub miejscem popełnienia domniemanego naruszenia prawa.
Nie profilujemy
Twoje dane osobowe przetwarzamy w sposób zautomatyzowany. Nie stosujemy jednak profilowania.
Kontakt z nami
Jeśli jakiekolwiek informacje przedstawione powyżej wydają Ci się niejasne, chętnie udzielimy dodatkowych wyjaśnień. Wszelkie pytania związane z polityką prywatności prosimy kierować pocztą elektroniczną (bok@obligacje.pl) lub pocztą tradycyjną (na adres wskazany powyżej).