Tekst ukazał się w Gazecie Giełdy i Inwestorów „Parkiet” 8 kwietnia. Opublikowano za zgodą redakcji. Wszelkie prawa zastrzeżone.
Choć zbiorcze omówienie sytuacji sektora deweloperów komercyjnych skłania do wyciągania generalnych wniosków popartych zresztą widoczną tendencją, to w istocie nad każdym przypadkiem należałoby pochylić się osobno.
Aktywni emitenci
Aktywne na rynku pierwotnym były w ostatnim czasie Echo, Ghelamco i GTC, które akurat rozpocznie w piątek przyjmowanie zapisów w ramach publicznej emisji obligacji (minimalny zapis to jednak 100 tys. euro, z tego powodu prospekt emisyjny nie jest wymagany). Za trzyletnie papiery Globe Trade Center oferuje 3,9 proc. (w euro) – o 0,2 pkt proc. więcej niż przed rokiem. Wskaźniki zadłużenia finansowego netto dewelopera jest nieco (o 8,5 proc.) wyższy niż rok wcześniej i gdyby istniała prosta zależność między oprocentowaniem obligacji i relacją dług netto/kapitał własny, oferowany kupon nie odzwierciedlałby w pełni tego wzrostu (oprocentowanie jest wyższe o 5,4 proc.). Ale takiej zależności nie ma, ustalanie oprocentowania jest procesem nieco bardziej złożonym i zależy przede wszystkim od apetytów inwestorów oraz potrzeb emitentów.
Dobrze wie o tym Ghelamco, które w tegorocznych emisjach obligacji oferuje kuszące kupony – 4,5 pkt proc. ponad WIBOR 6M inwestorom instytucjonalnym (plus dyskonto w cenie emisyjnej) i 4,25 pkt proc. ponad WIBOR 6M w emisjach publicznych w zamian za trzyletni dług. I to w sytuacji, gdy wskaźniki zadłużenia budowniczego Warsaw Spire akurat zanurkowały w ostatnim czasie. W pierwszej kolejności właśnie po sprzedaży flagowego projektu (Warsaw Spire) w 2017 r., a w ub.r. za sprawą zmniejszenia sumy bilansowej. Ghelamco „znetowało” wewnątrzgrupowe należności i zobowiązania, co zmniejszyło aktywa, ale także i zobowiązania, nie wpłynęło natomiast na kapitał własny (ten wzrósł, ale już z innych przyczyn). Efektem tych zabiegów był właśnie spadek wskaźników zadłużenia i to od razu do poziomów nienotowanych nawet przed uruchomieniem finansowania budowy Warsaw Spire. Wskaźnikowo Ghelamco ma więc sporo miejsca na nowy dług, a głównym powodem, dla którego zdecydowało się na zapłacenie podniesionego nawet więcej niż o 1 pkt proc. oprocentowania (w porównaniu do warunków z grudnia 2017 r.) była chęć zapewnienia refinansowania zapadających pod koniec II kwartału obligacji, co udało się z naddatkiem, który z kolei może wspomagać inwestycje w nowe projekty takie jak Warsaw Hub czy Unit. Tak długo, jak długo utrzymuje się dobra koniunktura na rynku najmu, a deweloperzy nie narzekają na brak chętnych na powierzchnie biurowe, tak długo przełknięcie wyższych kosztów finansowania przychodzić będzie deweloperom nieco łatwiej.
Echo nie podbiło marży w tak znacznym stopniu (do 3,4 pkt proc. ponad WIBOR 6M wobec 2,8 pkt proc. przed rokiem), ale też jego sytuacja finansowa do takich działań nie zmusza. Wyższe na koniec roku wskaźniki zadłużenia netto to przede wszystkim skutek wypłaconej zaliczkowo dywidendy. Sytuacja finansowa Echa jest raczej tak dobra, by płacić dywidendę przed zakończeniem roku niż na tyle napięta, by szukać finansowania za cenę podnoszonego oprocentowania.
Notowania na Catalyst
Sytuacja, w której trzech z siedmiu przedstawicieli sektora emituje obligacje w euro należy na Catalyst do wyjątków (dominują obligacje w złotych) i to także może być uznane jako pewnego rodzaju przywilej jakim cieszą się emitenci z w tej grupie. Minusem tej sytuacji jest za to niższa płynność obligacji w euro na rynku wtórnym – inwestorzy indywidualni rzadko potrzebują tego typu lokat (ryzyko kursowe), finansowi zaś w ogóle nie mają potrzeby zawierania transakcji. Jeśli weźmiemy pod lupę pozostałe papiery, to obligacje HB Reavis mają nominał 100 tys. zł, co także ogranicza znakomicie krąg zainteresowanych nimi inwestorów, a P.A. Nova wyemitowała jedną serię wartą 20 mln zł (ostatnia transakcja na początku marca; oferty są jednak dostępne, a nominał to 100 zł), i w ten sposób propozycje rynku wtórnego ograniczają się w praktyce do papierów Echa i Ghelamco oraz – jeśli ktoś jednak ma nadwyżki w euro – GTC, gdzie są przynajmniej oferty kupna i sprzedaży, a nominał obligacji to 1 tys. euro.
INFORMACJE O PRZETWARZANIU TWOICH DANYCH OSOBOWYCH
Administratorem Twoich danych osobowych przekazywanych podczas rejestracji w serwisie Obligacje.pl, jest: Obligacje.pl sp. z o.o. z siedzibą w Warszawie, ul. Złota 59, 00-120 Warszawa, KRS nr 0000394325.
Możesz skontaktować się z nami za pośrednictwem poczty elektronicznej (bok@obligacje.pl) lub telefonicznie (022 110-03-67). Kontakt telefoniczny dostępny jest od poniedziałku do piątku, w godzinach od 10:00 do 16:00.
Cele i podstawa przetwarzania Twoich danych osobowych
Twoje dane osobowe gromadzimy jednorazowo, wyłącznie gdy zakładasz konto i/lub dokonujesz zakupu Usług Płatnych w serwisie Obligacje.pl.
Twoje podstawowe dane osobowe
Gdy zakładasz konto w serwisie Obligacje.pl, gromadzimy jedynie te dane osobowe, które są niezbędne dla prawidłowego świadczenia przez nas usług i wykonania umowy, czyli:
Twoje dane, o których mowa powyżej, przetwarzamy wyłącznie po to, abyśmy mogli wywiązać się z zawartej z Tobą umowy o świadczenie usług, gdy korzystasz z serwisu Obligacje.pl.
Dane osobowe przetwarzane w celu dostarczania Ci informacji o wskazanych przez Ciebie emitentach oraz obligacjach
Jeżeli na swoim koncie wskażesz listę emitentów oraz obligacji, które chcesz obserwować będziemy na Twój adres e-mail przesyłać powiadomienia wraz z aktywnym linkiem dotyczące zmiany notowań wskazanych obligacji, ważnych dat z nimi związanych oraz nowych informacji w serwisie Obligacje.pl o wskazanym emitencie. Te dane przetwarzamy po to, abyśmy mogli wywiązać się z zawartej z Tobą umowy o świadczenie usług, gdy korzystasz z serwisu Obligacje.pl i decydujesz się na korzystanie z takich usług.
Jeśli będziesz chciał zrezygnować z otrzymywania powiadomień, w każdej chwili możesz anulować subskrypcję, wycofując odpowiednie zgody w panelu konfiguracyjnym Twojego konta. Jeśli wolisz, swoje żądanie możesz przesłać nam pocztą elektroniczną lub też zgłosić je telefonicznie.
Dane osobowe przetwarzane w celu dostarczania Ci informacji o aktualnych ofertach
Jeśli wyraziłeś na to zgodę, zaznaczając odpowiednie pole w formularzu rejestracyjnym lub panelu konfiguracyjnym Twojego konta, od czasu do czasu będziemy na Twój adres e-mail przesyłać informacje o aktualnych publicznych emisjach papierów wartościowych, a także informacje o nowościach w serwisie Obligacje.pl.
Także i taką zgodę możesz cofnąć w każdym czasie, korzystając z odpowiedniej opcji w panelu konfiguracji konta. Jeśli wolisz, swoje żądanie możesz przesłać nam pocztą elektroniczną lub też zgłosić je telefonicznie. Wycofanie zgody nie wpływa na zgodność z prawem przetwarzania, którego dokonaliśmy na podstawie Twojej zgody przed jej wycofaniem.
Wyrażenie przez Ciebie zgody na przetwarzanie danych osobowych w tym zakresie jest dobrowolne i nie stanowi warunku założenia konta w serwisie.
Jak długo przechowujemy Twoje dane osobowe?
Twoje dane przetwarzamy tylko tak długo, jak to niezbędne – co oznacza, że usuniemy je, gdy zlikwidujesz swoje konto w serwisie Obligacje.pl bądź w inny sposób rozwiążesz z nami umowę o dostęp do serwisu.
Kto ma dostęp do Twoich danych osobowych?
Do Twoich danych osobowych mamy dostęp wyłącznie my, w tym nasi upoważnieni pracownicy.
Dane te mogą być ponadto przetwarzanie przez naszych współpracowników, którzy świadczą usługi na naszą rzecz, w szczególności w zakresie obsługi księgowej, obsługi IT lub hostingu.
Jeżeli korzystasz z płatności elektronicznych lub kartą płatniczą, możemy udostępniać Twoje dane w zakresie niezbędnym do dokonania płatności firmom obsługującym płatności w serwisie.
Jeżeli wyraziłeś na to zgodę i korzystasz z konta bezpłatnego, niektóre Twoje dane możemy udostępniać naszym partnerom, którymi są współpracujące z nami domy i biura maklerskie, a także krajowe podmioty przeprowadzające prywatne emisje obligacji.
Twoje prawa
W związku z przetwarzaniem Twoich danych osobowych przez serwis Obligacje.pl przysługują Ci różnorodne prawa, o których chcielibyśmy poinformować poniżej.
Wszelkie żądania związane z Twoimi prawami możesz zgłosić nam za pośrednictwem poczty elektronicznej (bok@obligacje.pl) lub poczty tradycyjnej (na adres wskazany powyżej).
Chcemy prawidłowo zabezpieczyć Twoje dane, dlatego też przed wykonaniem Twoich poleceń zastrzegamy sobie możliwość zadania Ci dodatkowych pytań, aby potwierdzić Twoją tożsamość.
Masz prawo dostępu do Twoich danych osobowych
Przysługuje Ci prawo dostępu do treści Twoich danych osobowych, a także prawo do uzyskania potwierdzenia, czy dane te są przetwarzane.
Ponadto w każdej chwili możesz zwrócić się do nas o następujące informacje:
Przysługuje Ci również prawo uzyskania kopii Twoich danych osobowych. Pierwszą taką kopię wydamy Ci bezpłatnie.
Masz prawo żądania sprostowania Twoich danych osobowych
Dbamy o to, by Twoje dane były poprawne i kompletne. Jeśli mimo tego stwierdzisz, że tak nie jest – powiedz nam o tym. W każdym momencie przysługuje Ci prawo sprostowania lub uzupełnienia danych.
Masz prawo żądania ograniczenia przetwarzania Twoich danych osobowych
W pewnych przypadkach możesz żądać, by przetwarzanie Twoich danych osobowych zostało przez nas ograniczone wyłącznie do ich posiadania:
Masz prawo żądania usunięcia Twoich danych osobowych
W pewnych przypadkach możesz żądać, by zgromadzone przez nas Twoje dane osobowe zostały usunięte. Prawo to przysługuje Ci, gdy:
Masz prawo wnieść sprzeciw wobec przetwarzania Twoich danych osobowych
Przysługuje Ci prawo wniesienia sprzeciwu wobec przetwarzania Twoich danych osobowych. Sprzeciw ten będzie uzasadniony, jeśli jego podstawą będą przyczyny związane z Twoją szczególną sytuacją.
Możesz również wnieść sprzeciw, jeśli Twoje dane osobowe wykorzystywane były przez nas dla celów marketingu bezpośredniego.
Masz prawo przenosić Twoje dane osobowe
Masz prawo żądać, by Twoje dane osobowe podane przy rejestracji w serwisie zostały Ci przez nas wydane w ustrukturyzowanym, nadającym się do odczytu maszynowego i powszechnie używanym formacie.
Możesz przesłać te dane innemu administratorowi bez jakichkolwiek przeszkód z naszej strony.
Możesz również zwrócić się do nas o przekazanie Twoich danych wprost innemu administratorowi – wykonamy to, o ile tylko będzie to technicznie możliwe.
Prawo wniesienia skargi do organu nadzorczego
Dokładamy najwyższych starań, by zapewnić najpełniejszą ochronę Twoich danych osobowych zgodnie z przepisami obowiązującego prawa.
Jeśli mimo to uznasz, że przetwarzamy Twoje dane osobowe niezgodnie z prawem, przysługuje Ci prawo wniesienia skargi do organu nadzorczego.
W przypadku Polski organem nadzorczym jest Prezes Urzędu Ochrony Danych Osobowych.
Możesz jednak wnieść skargę również do organu nadzorczego państwa członkowskiego Unii Europejskiej, które jest miejscem Twego zwykłego pobytu, miejscem pracy lub miejscem popełnienia domniemanego naruszenia prawa.
Nie profilujemy
Twoje dane osobowe przetwarzamy w sposób zautomatyzowany. Nie stosujemy jednak profilowania.
Kontakt z nami
Jeśli jakiekolwiek informacje przedstawione powyżej wydają Ci się niejasne, chętnie udzielimy dodatkowych wyjaśnień. Wszelkie pytania związane z polityką prywatności prosimy kierować pocztą elektroniczną (bok@obligacje.pl) lub pocztą tradycyjną (na adres wskazany powyżej).