RPP zrobiła to, czego powszechnie po niej oczekiwano, zresztą już przynajmniej z miesięcznym opóźnieniem. Sam fakt, że Rada działa wolniej niż oczekiwania rynku nie uchronił posiadaczy obligacji o zmiennym kuponie (a jest ich na Catalyst większość w gronie papierów korporacyjnych) przed stopniowym spadkiem WIBORu, o który opiera się oprocentowanie wszystkich papierów o zmienym kuponie.
Od sierpnia WIBOR (trzymiesięczny i sześciomiesięczny nie różnią się między sobą albo wcale, albo nie więcej niż o 2 pkt bazowe, więc nie będę stosował rozróżnień między nimi) stracił już 44 pkt bazowe, zatem można powiedzieć, że dzisiejsza decyzja RPP została już w całości zdyskontowana, a nawet kolejna obniżka wliczona jest już w znacznym stopniu w cenę pieniądza. W miarę otwierania kolejnych okresów odsetkowych na różnych seriach obligacji, ich posiadacze muszą liczyć się z coraz niższymi kuponami. Jak dotąd mniej więcej jedna trzecia obligacji o zmiennym kuponie ma już oprocentowanie niższe niż w poprzednich okresach.
Skoro decyzja RPP została już przez rynek stopy procentowej (WIBOR) zdyskontowana, to można powiedzieć, że właściwie jest bezbolesna. Znacznie bardziej odczuwalne mogą być oczekiwania na kolejne obniżki stóp. Z notowań kontraktów FRA wynika, że za dziewięć miesięcy stopy WIBOR mogą być o 85 pkt niższe niż obecnie. Jeśli dodamy do tego 44 pkt, które WIBOR już stracił, to jego łączny spadek może sięgnąć nawet 1,3 pkt proc. A to już oznacza poważne zmniejszenie wpływów z odsetek (lub oszczędności, jeśli spojrzeć na proces od strony emitentów).
Czy można i należy się bronić przed oczekiwanym spadkiem WIBORu? Cóż, kontrakty FRA nie są wyrocznią i choć w przeszłości z reguły ich notowania przewidywały długoterminowe trendy rynkowe, to jednak notowania WIBORu nie pokrywały się co do punktu z notowaniami FRA. Warto przypomnieć, że kontrakty FRA wskazywały na spadek WIBORu już przed rokiem, tymczasem od tamtej pory WIBOR nie tylko nie spadał, ale nawet zaliczył dalsze wzrosty (na skutek podwyżek stóp przez RPP). Zatem perspektywa spadku oprocentowania obligacji o zmiennym kuponie o 1,3 pkt proc. nie jest nieuchronna. RPP w swoich działaniach nie skupia się przecież na oczekiwaniu rynku stopy procentowej, ale koncentruje się na inflacji i oczekiwaniach inflacyjnych. Z drugiej strony przedstawiciele Rady, w tym prezes NBP Marek Belka, niejednoznacznie sugerowali dziś możliwość obniżenia stóp już na kolejnym, grudniowym posiedzeniu. (Byłoby to pewnym ewenementem, bowiem dotąd RPP stroniła od zmian stóp w grudniu - precedensy zdarzyły się w 1998 i 2008 r., jednak w obu przypadkach możemy mówić o wyjątkowej sytuacji - za pierwszym razem były to skutki kryzysu rosyjskiego, za drugim konsekwencje upadku Lehman Bros.).
Na pewno należy wziąć pod uwagę w swoich kalkulacjach, że w najbliższej przyszłości oprocentowanie obligacji o zmiennym kuponie spadnie i sądzę, że wkalkulowanie spadku WIBOR o dalszych 50 pkt byłoby rozsądnym posunięciem. Natomiast nie oznacza to jeszcze, że czeka nas nieuchronna wyprzedaż papierów o zmiennym kuponie. Trzeba pamiętać, że sama konstrukcja obligacji o zmiennym kuponie wskazuje niejako cel inwestora - pomnożenie oszczędności wyraźnie ponad inflację. Skoro inflacja spada, lub przynajmniej są wyraźne przesłanki by oczekiwać jej spadku, to cel inwestycyjny zostanie osiągnięty nawet przy dalszym spadku WIBOR.
Z drugiej strony może się okazać, że spadek WIBORu jest do pewnego stopnia przejściowy, jeśli przyjąć odpowiednio długi termin inwestycji. Ilościowe luzowanie polityki pieniężej przez Fed, ECB, Bank Anglii i Bank Japonii mogą dać jeszcze bardzo różne efekty, ale ponieważ ich działania są bezprecedensowe, na dłuższą metę nikt nie potrafi ocenić ich skutków. W miarę upływu czasu będą one bardziej wyraźne. Może się więc okazać, że ewentualny spadek cen obligacji na Catalyst (tych o zmiennym kuponie) zamieni się w okazję inwestycyjną dla inwestorów o długim horyzoncie inwestycyjnym. Naturalnie, do ich celów (okazyjnych zakupów) pasować mogą tylko obligacje o długim terminie wykupu, a do tej charakterystyki pasują niemal wyłącznie banki (jeśli brać pod uwagę papiery dostępne dla inwestorów detalicznych).
Naturalnym wyjściem z sytuacji wydaje się wybór papierów o stałym kuponie. W ich przypadku spadek stóp nie wpływa na wysokość oprocentowania. Ostatnie transakcje wskazują na wzrost zainteresowania papierów o stałym kuponie, widać już rosnące ceny takich obligacji jak Minox, BBF czy Lokaty Budowlane. Ich zasadniczym minusem jest jednak niewielka skala działalności, a co za tym idzie także i emisji i ich płynności. Zatem możliwości przebudowy portfela obligacji ze zmiennych na stałe oprocentowanie nie są duże. Trzeba się też liczyć z kosztami - jak wiadomo Catalyst nie jest rynkiem płynnym, zatem kosztowna może okazać się i sprzedaż posiadanych papierów o zmiennym oprocentowaniu, jak i zakup nowych, o stałym kuponie. W efekcie skórka może okazać się nie warta wyprawki, zwłaszcza w odniesieniu do papierów o krótkim terminie wykupu (np. przyszłorocznym).
Inną formą zabezpieczenia zysków przed skutkami spadku WIBOR może być udział w emisjach na rynku pierwotnym. Emitenci, zwłaszcza ci, którzy muszą stosować dodatkowe zachęty by wzbudzić zainteresowanie inwestorów detalicznych, coraz częściej oferują stałe kupony. Widać to choćby po ostatniej emisji Ganta czy PCC Rokita. Zwłaszcza ten drugi przypadek jest dobrym przykładem - mimo oprocentowania na poziomie 9 proc., a więc poniżej średniej dla korporacyjnej części Catalyst, emisja zakończyła się ok. 70-proc. redukcją zapisów. Przy perspektywie spadku stóp WIBOR, 9 proc. na stałym kuponie może okazać się warte więcej niż 10 proc. (WIBOR plus 5 pkt proc.) na zmiennym. Można jak sądzę zakładać, że w najbliższych miesiącach pojawi się na rynku pierwotnym więcej ofert ze stałym kuponem. Należy jednak zachować ostrożność w wyborze, bowiem to co dobre dla obligatariusza nie jest korzystne dla emitenta. Nie ulega wątpliwości, że obniżki stóp mają związek z pogarszającą się koniunkturą gospodarczą i jej perspektywami, to zaś oznacza, że nie wszystkie podmioty gospodarcze przetrwają spowolnienie w dobrej kondycji. Podejmowanie podwyższonego ryzyka przed okresem spowolnienia gospodarczego może okazać się błędną decyzją. Chcąc uniknąć ryzyka stopy procentowej nie można boweim zapomnieć o ryzyku emitenta.
Zresztą emitowanie papierów o stałym kuponie nie jest jedynym sposobem na podniesienie oprocentowania. Część prywatnych emisji już teraz ma podniesione marże ponad WIBOR względem wcześniejszych okresów. W ten sposób emitenci starają się rekompensować inwestorom perspektywę spadku WIBOR. Taka forma inwestycji daje relatywnie najepszą perspektywę, bowiem inwestycja przyniesie dobrą stopę zwrotu mimo oczekiwanego spadku WIBOR, a w razie zmiany sytuacji na rynku pieniężnym, otworzy także szanse na zyski, które dziś nie są jeszcze wkalkulowywane.
INFORMACJE O PRZETWARZANIU TWOICH DANYCH OSOBOWYCH
Administratorem Twoich danych osobowych przekazywanych podczas rejestracji w serwisie Obligacje.pl, jest: Obligacje.pl sp. z o.o. z siedzibą w Warszawie, ul. Złota 59, 00-120 Warszawa, KRS nr 0000394325.
Możesz skontaktować się z nami za pośrednictwem poczty elektronicznej (bok@obligacje.pl) lub telefonicznie (022 110-03-67). Kontakt telefoniczny dostępny jest od poniedziałku do piątku, w godzinach od 10:00 do 16:00.
Cele i podstawa przetwarzania Twoich danych osobowych
Twoje dane osobowe gromadzimy jednorazowo, wyłącznie gdy zakładasz konto i/lub dokonujesz zakupu Usług Płatnych w serwisie Obligacje.pl.
Twoje podstawowe dane osobowe
Gdy zakładasz konto w serwisie Obligacje.pl, gromadzimy jedynie te dane osobowe, które są niezbędne dla prawidłowego świadczenia przez nas usług i wykonania umowy, czyli:
Twoje dane, o których mowa powyżej, przetwarzamy wyłącznie po to, abyśmy mogli wywiązać się z zawartej z Tobą umowy o świadczenie usług, gdy korzystasz z serwisu Obligacje.pl.
Dane osobowe przetwarzane w celu dostarczania Ci informacji o wskazanych przez Ciebie emitentach oraz obligacjach
Jeżeli na swoim koncie wskażesz listę emitentów oraz obligacji, które chcesz obserwować będziemy na Twój adres e-mail przesyłać powiadomienia wraz z aktywnym linkiem dotyczące zmiany notowań wskazanych obligacji, ważnych dat z nimi związanych oraz nowych informacji w serwisie Obligacje.pl o wskazanym emitencie. Te dane przetwarzamy po to, abyśmy mogli wywiązać się z zawartej z Tobą umowy o świadczenie usług, gdy korzystasz z serwisu Obligacje.pl i decydujesz się na korzystanie z takich usług.
Jeśli będziesz chciał zrezygnować z otrzymywania powiadomień, w każdej chwili możesz anulować subskrypcję, wycofując odpowiednie zgody w panelu konfiguracyjnym Twojego konta. Jeśli wolisz, swoje żądanie możesz przesłać nam pocztą elektroniczną lub też zgłosić je telefonicznie.
Dane osobowe przetwarzane w celu dostarczania Ci informacji o aktualnych ofertach
Jeśli wyraziłeś na to zgodę, zaznaczając odpowiednie pole w formularzu rejestracyjnym lub panelu konfiguracyjnym Twojego konta, od czasu do czasu będziemy na Twój adres e-mail przesyłać informacje o aktualnych publicznych emisjach papierów wartościowych, a także informacje o nowościach w serwisie Obligacje.pl.
Także i taką zgodę możesz cofnąć w każdym czasie, korzystając z odpowiedniej opcji w panelu konfiguracji konta. Jeśli wolisz, swoje żądanie możesz przesłać nam pocztą elektroniczną lub też zgłosić je telefonicznie. Wycofanie zgody nie wpływa na zgodność z prawem przetwarzania, którego dokonaliśmy na podstawie Twojej zgody przed jej wycofaniem.
Wyrażenie przez Ciebie zgody na przetwarzanie danych osobowych w tym zakresie jest dobrowolne i nie stanowi warunku założenia konta w serwisie.
Jak długo przechowujemy Twoje dane osobowe?
Twoje dane przetwarzamy tylko tak długo, jak to niezbędne – co oznacza, że usuniemy je, gdy zlikwidujesz swoje konto w serwisie Obligacje.pl bądź w inny sposób rozwiążesz z nami umowę o dostęp do serwisu.
Kto ma dostęp do Twoich danych osobowych?
Do Twoich danych osobowych mamy dostęp wyłącznie my, w tym nasi upoważnieni pracownicy.
Dane te mogą być ponadto przetwarzanie przez naszych współpracowników, którzy świadczą usługi na naszą rzecz, w szczególności w zakresie obsługi księgowej, obsługi IT lub hostingu.
Jeżeli korzystasz z płatności elektronicznych lub kartą płatniczą, możemy udostępniać Twoje dane w zakresie niezbędnym do dokonania płatności firmom obsługującym płatności w serwisie.
Jeżeli wyraziłeś na to zgodę i korzystasz z konta bezpłatnego, niektóre Twoje dane możemy udostępniać naszym partnerom, którymi są współpracujące z nami domy i biura maklerskie, a także krajowe podmioty przeprowadzające prywatne emisje obligacji.
Twoje prawa
W związku z przetwarzaniem Twoich danych osobowych przez serwis Obligacje.pl przysługują Ci różnorodne prawa, o których chcielibyśmy poinformować poniżej.
Wszelkie żądania związane z Twoimi prawami możesz zgłosić nam za pośrednictwem poczty elektronicznej (bok@obligacje.pl) lub poczty tradycyjnej (na adres wskazany powyżej).
Chcemy prawidłowo zabezpieczyć Twoje dane, dlatego też przed wykonaniem Twoich poleceń zastrzegamy sobie możliwość zadania Ci dodatkowych pytań, aby potwierdzić Twoją tożsamość.
Masz prawo dostępu do Twoich danych osobowych
Przysługuje Ci prawo dostępu do treści Twoich danych osobowych, a także prawo do uzyskania potwierdzenia, czy dane te są przetwarzane.
Ponadto w każdej chwili możesz zwrócić się do nas o następujące informacje:
Przysługuje Ci również prawo uzyskania kopii Twoich danych osobowych. Pierwszą taką kopię wydamy Ci bezpłatnie.
Masz prawo żądania sprostowania Twoich danych osobowych
Dbamy o to, by Twoje dane były poprawne i kompletne. Jeśli mimo tego stwierdzisz, że tak nie jest – powiedz nam o tym. W każdym momencie przysługuje Ci prawo sprostowania lub uzupełnienia danych.
Masz prawo żądania ograniczenia przetwarzania Twoich danych osobowych
W pewnych przypadkach możesz żądać, by przetwarzanie Twoich danych osobowych zostało przez nas ograniczone wyłącznie do ich posiadania:
Masz prawo żądania usunięcia Twoich danych osobowych
W pewnych przypadkach możesz żądać, by zgromadzone przez nas Twoje dane osobowe zostały usunięte. Prawo to przysługuje Ci, gdy:
Masz prawo wnieść sprzeciw wobec przetwarzania Twoich danych osobowych
Przysługuje Ci prawo wniesienia sprzeciwu wobec przetwarzania Twoich danych osobowych. Sprzeciw ten będzie uzasadniony, jeśli jego podstawą będą przyczyny związane z Twoją szczególną sytuacją.
Możesz również wnieść sprzeciw, jeśli Twoje dane osobowe wykorzystywane były przez nas dla celów marketingu bezpośredniego.
Masz prawo przenosić Twoje dane osobowe
Masz prawo żądać, by Twoje dane osobowe podane przy rejestracji w serwisie zostały Ci przez nas wydane w ustrukturyzowanym, nadającym się do odczytu maszynowego i powszechnie używanym formacie.
Możesz przesłać te dane innemu administratorowi bez jakichkolwiek przeszkód z naszej strony.
Możesz również zwrócić się do nas o przekazanie Twoich danych wprost innemu administratorowi – wykonamy to, o ile tylko będzie to technicznie możliwe.
Prawo wniesienia skargi do organu nadzorczego
Dokładamy najwyższych starań, by zapewnić najpełniejszą ochronę Twoich danych osobowych zgodnie z przepisami obowiązującego prawa.
Jeśli mimo to uznasz, że przetwarzamy Twoje dane osobowe niezgodnie z prawem, przysługuje Ci prawo wniesienia skargi do organu nadzorczego.
W przypadku Polski organem nadzorczym jest Prezes Urzędu Ochrony Danych Osobowych.
Możesz jednak wnieść skargę również do organu nadzorczego państwa członkowskiego Unii Europejskiej, które jest miejscem Twego zwykłego pobytu, miejscem pracy lub miejscem popełnienia domniemanego naruszenia prawa.
Nie profilujemy
Twoje dane osobowe przetwarzamy w sposób zautomatyzowany. Nie stosujemy jednak profilowania.
Kontakt z nami
Jeśli jakiekolwiek informacje przedstawione powyżej wydają Ci się niejasne, chętnie udzielimy dodatkowych wyjaśnień. Wszelkie pytania związane z polityką prywatności prosimy kierować pocztą elektroniczną (bok@obligacje.pl) lub pocztą tradycyjną (na adres wskazany powyżej).